بديع القرآن (ابن ابى‌الاصبع مصرى): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره'
جز (جایگزینی متن - ']] ،' به ']]،')
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره')
خط ۵۳: خط ۵۳:




در آغاز در باره كلمه «بديع» و معناى لغوى و اصطلاحى آن بحث مى‌كنيم تا معلوم گردد كه در نظر ابن ابى‌الاصبع، كلمه «بديع» بر تمام فنون بديعى و زيبايى‌هاى لفظى و معنوى كه به مجموع آنها، علوم بلاغى گويند و سه علم: معانى، بيان و بديع را شامل مى‌شود، اطلاق گرديده و منظور ابن ابى‌الاصبع از «بديع القرآن» اطلاقى است عام و شامل تمام مسائل سه رشته مزبور مى‌شود <ref>مقدمه محقق، ص 33، علوى، سيد محمد، ص 9</ref>.
در آغاز درباره كلمه «بديع» و معناى لغوى و اصطلاحى آن بحث مى‌كنيم تا معلوم گردد كه در نظر ابن ابى‌الاصبع، كلمه «بديع» بر تمام فنون بديعى و زيبايى‌هاى لفظى و معنوى كه به مجموع آنها، علوم بلاغى گويند و سه علم: معانى، بيان و بديع را شامل مى‌شود، اطلاق گرديده و منظور ابن ابى‌الاصبع از «بديع القرآن» اطلاقى است عام و شامل تمام مسائل سه رشته مزبور مى‌شود <ref>مقدمه محقق، ص 33، علوى، سيد محمد، ص 9</ref>.


در كتب پيشينيان، مباحث بلاغت و نقد ادبى، به‌طور مختلط نوشته مى‌شد و همين نوشته‌ها، به نوشتن كتبى در باب صور بلاغى و اعجاز قرآنى، منتهى شد. البته در برخى از آثار، مباحث نقد ادبى، بيشتر مطرح مى‌شد و در بعضى ديگر غلبه با مباحث علوم بلاغى بود و تمام اينها سرانجام به جنبه‌هاى بلاغى قرآن و اعجاز آن منتهى شد <ref>علوى، سيد محمد، ص 21</ref>.
در كتب پيشينيان، مباحث بلاغت و نقد ادبى، به‌طور مختلط نوشته مى‌شد و همين نوشته‌ها، به نوشتن كتبى در باب صور بلاغى و اعجاز قرآنى، منتهى شد. البته در برخى از آثار، مباحث نقد ادبى، بيشتر مطرح مى‌شد و در بعضى ديگر غلبه با مباحث علوم بلاغى بود و تمام اينها سرانجام به جنبه‌هاى بلاغى قرآن و اعجاز آن منتهى شد <ref>علوى، سيد محمد، ص 21</ref>.


پيش از ابن ابى‌الاصبع، دانشمندانى بوده‌اند كه در باره مفردات و غريب قرآن، مجاز، معانى و نظم قرآن، كتاب نوشته‌اند و غرض اساسى آنان بيان خصائص اسلوب قرآن، از جنبه لغت و نظم و اسلوب آن بوده و حتى برخى نيز سرّ بلاغت قرآن و اعجاز آن و تأثيرش در نفوذ و اذهان را بيان كرده‌اند.
پيش از ابن ابى‌الاصبع، دانشمندانى بوده‌اند كه درباره مفردات و غريب قرآن، مجاز، معانى و نظم قرآن، كتاب نوشته‌اند و غرض اساسى آنان بيان خصائص اسلوب قرآن، از جنبه لغت و نظم و اسلوب آن بوده و حتى برخى نيز سرّ بلاغت قرآن و اعجاز آن و تأثيرش در نفوذ و اذهان را بيان كرده‌اند.


نويسنده، دو كتاب به نام‌هاى «تحرير التحبير» و «بديع القرآن» در زمينه علوم بلاغى تأليف كرده است. محقق كتاب در مقدمه «بديع القرآن» به وجوه اختلاف دو كتاب اشاره كرده است. وى به انواعى از بديع كه در «بديع القرآن» آمده و در «تحرير التحبير» نيامده اشاره مى‌كند كه عبارت است از: «التفصيل»، «الإلجاء»، «التنظير»، «الزيادة التى تفيد اللفظ فصاحة و حسناً»، «التفريق و الجمع» و «الرمز و الإيماء» <ref>مقدمه محقق، ص 93</ref>.
نويسنده، دو كتاب به نام‌هاى «تحرير التحبير» و «بديع القرآن» در زمينه علوم بلاغى تأليف كرده است. محقق كتاب در مقدمه «بديع القرآن» به وجوه اختلاف دو كتاب اشاره كرده است. وى به انواعى از بديع كه در «بديع القرآن» آمده و در «تحرير التحبير» نيامده اشاره مى‌كند كه عبارت است از: «التفصيل»، «الإلجاء»، «التنظير»، «الزيادة التى تفيد اللفظ فصاحة و حسناً»، «التفريق و الجمع» و «الرمز و الإيماء» <ref>مقدمه محقق، ص 93</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش