۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف '
جز (جایگزینی متن - 'ميرزاى شيرازى' به 'ميرزاى شيرازى ') |
جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف ') |
||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
«تقريرات آیت‌الله المجدد الشيرازى؛ تألیف آیت‌الله مولى على الرّوزدرى» است. | «تقريرات آیت‌الله المجدد الشيرازى؛ تألیف آیت‌الله مولى على الرّوزدرى» است. | ||
مجموعه حاضر تقريرات درسى اصول [[شیرازی، محمد تقی بن محبعلی|ميرزاى شيرازى]] است كه به قلم يكى از اولين و بهترين شاگرد او به نام مرحوم محقق شيخ على روزدرى به رشته تحرير درآمده است. اين اثر از جهات فراوانى قابل توجه است، زيرا | مجموعه حاضر تقريرات درسى اصول [[شیرازی، محمد تقی بن محبعلی|ميرزاى شيرازى]] است كه به قلم يكى از اولين و بهترين شاگرد او به نام مرحوم محقق شيخ على روزدرى به رشته تحرير درآمده است. اين اثر از جهات فراوانى قابل توجه است، زيرا مؤلف از يكسو شاگرد برجسته [[شيخ انصارى]] است و آشنا با افكار و انديشه‌هاى اصولى وى، از سوى ديگر در محضر پرفيض [[شیرازی، محمد تقی بن محبعلی|ميرزاى شيرازى]] حضور يافته و در انديشه‌ها و آراى او دقت كرده و مباحث درس را به تقرير كشيده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
جلد اوّل از ابتداى وضع الفاظ تا آخر بحث صحيح و اعمّ است: | جلد اوّل از ابتداى وضع الفاظ تا آخر بحث صحيح و اعمّ است: | ||
مهم ترين مباحث اين جلد عبارتند از: لفظ به اعتبار معناى موضوعٌ له به متّحدالمعنى و متكثر تقسيم مى‌شود و متكثّر نيز به مشترك، مبهمات، منقول و مرتجل قابل انقسام است. حقيقت و مجاز دو صفت هستند كه به ملاحظه استعمال عارض لفظ مى‌شوند نه به ملاحظه موضوعٌ له. حجيّت قول ناقل لغت و عدم آنست، از شرايط حجيّت قول لغوى در شرع معرفت به قول عدل و معرفت به لغات خبر واحد مصطلح است. راه‌هاى عقلى براى شناخت لغات عقل و اصل عدم است. يكى از طرق عقليه براى شناخت وضع استعمال استمرار است و ادلّه استعمال بر اساس قول [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] سيره مسلمانان، قياس متعدد المعنى و غلبه استعمال است كه قابل مناقشه است. يكى از راه‌هاى شناخت عقلانى لغات، صحّت اشتقاق است. تبادر همان طورى كه علامت حقيقت است، علامت مجاز نيز مى‌باشد. اطراد علامت حقيقت و مجاز هر دو است. ميرزا در دوران بين اشتراك و نقل، بين اشتراك و تخصيص، بين اشتراك و مجاز، بين اشتراك و اضمار و همچنين در دوران بين نقل و غير آن از تخصيص و تقييد و مجاز، در دوران بين نقل و اضمار، بين تخصيص و مجاز، و ساير صُور دورانات به نكات قابل توجهى اشاره نموده‌اند. اگر حقيقت شرعيه ثابت شود، هرگاه لفظى در قرآن يا روايات بدون قرينه وارد شود، لازم است كه بر معانى شرعى حمل شود؛ ولى اگر ثابت نشود يا اين قبيل الفاظ بر معانى لغوى حمل مى‌شوند يا اينكه در اين قبيل توقّف مى‌كنيم و بر هيچ كدام از دو معناى لغوى يا شرعى حمل نمى‌كنيم در ثبوت و عدم ثبوت حقيقت شرعيه اقوالى وجود دارد كه به نظر [[شیرازی، محمد تقی بن محبعلی|ميرزاى شيرازى]] ثبوت حقيقت مشكل است. | مهم ترين مباحث اين جلد عبارتند از: لفظ به اعتبار معناى موضوعٌ له به متّحدالمعنى و متكثر تقسيم مى‌شود و متكثّر نيز به مشترك، مبهمات، منقول و مرتجل قابل انقسام است. حقيقت و مجاز دو صفت هستند كه به ملاحظه استعمال عارض لفظ مى‌شوند نه به ملاحظه موضوعٌ له. حجيّت قول ناقل لغت و عدم آنست، از شرايط حجيّت قول لغوى در شرع معرفت به قول عدل و معرفت به لغات خبر واحد مصطلح است. راه‌هاى عقلى براى شناخت لغات عقل و اصل عدم است. يكى از طرق عقليه براى شناخت وضع استعمال استمرار است و ادلّه استعمال بر اساس قول [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] سيره مسلمانان، قياس متعدد المعنى و غلبه استعمال است كه قابل مناقشه است. يكى از راه‌هاى شناخت عقلانى لغات، صحّت اشتقاق است. تبادر همان طورى كه علامت حقيقت است، علامت مجاز نيز مى‌باشد. اطراد علامت حقيقت و مجاز هر دو است. ميرزا در دوران بين اشتراك و نقل، بين اشتراك و تخصيص، بين اشتراك و مجاز، بين اشتراك و اضمار و همچنين در دوران بين نقل و غير آن از تخصيص و تقييد و مجاز، در دوران بين نقل و اضمار، بين تخصيص و مجاز، و ساير صُور دورانات به نكات قابل توجهى اشاره نموده‌اند. اگر حقيقت شرعيه ثابت شود، هرگاه لفظى در قرآن يا روايات بدون قرينه وارد شود، لازم است كه بر معانى شرعى حمل شود؛ ولى اگر ثابت نشود يا اين قبيل الفاظ بر معانى لغوى حمل مى‌شوند يا اينكه در اين قبيل توقّف مى‌كنيم و بر هيچ كدام از دو معناى لغوى يا شرعى حمل نمى‌كنيم در ثبوت و عدم ثبوت حقيقت شرعيه اقوالى وجود دارد كه به نظر [[شیرازی، محمد تقی بن محبعلی|ميرزاى شيرازى]] ثبوت حقيقت مشكل است. مؤلف در اين جلد بحث مفصلى درباره مشتق و صحيح و اعم انجام داده كه بيان تفصيلى آنها در اين گزارش نمى‌گنجد. | ||
جلد دوم از ابتداى بحث اوامر تا آخر مقدمه واجب است: | جلد دوم از ابتداى بحث اوامر تا آخر مقدمه واجب است: | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
جلد چهارم: به بحث پيرامون اصالت برائت و تعادل و ترجيح اختصاص دارد: | جلد چهارم: به بحث پيرامون اصالت برائت و تعادل و ترجيح اختصاص دارد: | ||
طرفداران اجراى اصل برائت در شبهات وجوبيه و تحريميه به هفت آيه قرآن و نه حديث و اجماع و عقل تمسّك كرده‌اند كه به نظر [[شيخ انصارى]] دلالت هيچ كدام از آيات هفتگانه بر مدّعا تمام نيست و استدلال بايد به گونه‌اى باشد كه وجوب احتياط صريحاً نفى شود. در رابطه با بعضى از اخبار؛ مانند حديث رفع و حديث كل شى مطلق دلالت بر عدم وجوب احتياط دارند، به طورى كه اگر ادله اخبارى‌ها را صحيح و تمام بدانيم، بين آنها تعارض پيش مى‌آيد. دلالت بعضى ديگر تعليقى، و منوط به اين است كه دلالت و صحت ادله احتياط تمام نباشد. | طرفداران اجراى اصل برائت در شبهات وجوبيه و تحريميه به هفت آيه قرآن و نه حديث و اجماع و عقل تمسّك كرده‌اند كه به نظر [[شيخ انصارى]] دلالت هيچ كدام از آيات هفتگانه بر مدّعا تمام نيست و استدلال بايد به گونه‌اى باشد كه وجوب احتياط صريحاً نفى شود. در رابطه با بعضى از اخبار؛ مانند حديث رفع و حديث كل شى مطلق دلالت بر عدم وجوب احتياط دارند، به طورى كه اگر ادله اخبارى‌ها را صحيح و تمام بدانيم، بين آنها تعارض پيش مى‌آيد. دلالت بعضى ديگر تعليقى، و منوط به اين است كه دلالت و صحت ادله احتياط تمام نباشد. مؤلف بعد از بررسى دلايل اصوليان و اخباريان به بحث تعادل و ترجيح مى‌پردازد و آن از زواياى مختلف بررسى كرده و از آراى [[شيخ انصارى]] در فرائد كمك مى‌گيرد. | ||
== منابع== | == منابع== | ||