هداية الأبرار إلی طريق الأئمة الأطهار علیهم‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'امام صادق' به 'امام صادق')
     
    جز (جایگزینی متن - '(صلى الله عليه و آله)' به '(ص)')
    خط ۷۷: خط ۷۷:
    فصل اول اين باب در اصل حدوث اجتهاد و قول به آن در نزد عامه است. عامه اولين بار بنيان‌گذار اجتهاد بوده و اساس قواعد آن را ايجاد كرده‌اند.
    فصل اول اين باب در اصل حدوث اجتهاد و قول به آن در نزد عامه است. عامه اولين بار بنيان‌گذار اجتهاد بوده و اساس قواعد آن را ايجاد كرده‌اند.


    عمل امت اسلامى در زمان حيات رسول خدا(صلى الله عليه و آله) بر اساس نص بوده و بعد از ايشان نيز خليفه اول شروع كرد به اجتهاد طبق كتاب و سنت و نيز پرسش از صحابه‌اى كه محضر پيامبر(صلى الله عليه و آله) را درك كرده بودند، لكن طبق آن چيزى كه ابن ابى الحديد در شرح نهج البلاغه بيان كرده عمر اولين كسى بود كه بر اساس قياس و استحسان اجتهاد كرده و مصالح مرسله را هم جزو ادله اجتهاد به حساب مى‌آورد.
    عمل امت اسلامى در زمان حيات رسول خدا(ص) بر اساس نص بوده و بعد از ايشان نيز خليفه اول شروع كرد به اجتهاد طبق كتاب و سنت و نيز پرسش از صحابه‌اى كه محضر پيامبر(ص) را درك كرده بودند، لكن طبق آن چيزى كه ابن ابى الحديد در شرح نهج البلاغه بيان كرده عمر اولين كسى بود كه بر اساس قياس و استحسان اجتهاد كرده و مصالح مرسله را هم جزو ادله اجتهاد به حساب مى‌آورد.


    در فصل دوم، اطلاق لفظ اجتهاد طبق نظريه اماميه بر معرفت احكام شرعيه و تسميه عالم به مجتهد بيان شده است. طريق اصحاب ائمه در اصول و فروع دين اين بوده كه طبق نظر ائمه عمل مى‌كرده‌اند.
    در فصل دوم، اطلاق لفظ اجتهاد طبق نظريه اماميه بر معرفت احكام شرعيه و تسميه عالم به مجتهد بيان شده است. طريق اصحاب ائمه در اصول و فروع دين اين بوده كه طبق نظر ائمه عمل مى‌كرده‌اند.
    خط ۸۷: خط ۸۷:
    اين روال تا زمان [[امام صادق]](عليه السلام) كه شيعيان هنوز پراكنده نشده بودند و غالبا در عراق و حجاز زندگى مى‌كردند، ادامه داشت؛ بعد از آن زمان گروهى از شيعيان مخلص در غير بلاد عرب؛ يعنى قم به وجود آمدند كه به آسانى دست‌رسى به امام نداشتند؛ اين حالت با آغاز غيبت كبرى فراگير شد و نياز به اجتهاد در ميان مؤمنين پديدار شد و كسانى كه وارد اين مسير شدند و فروعات احكام را از ادله استنباط نمودند، مجتهد نام گرفتند.
    اين روال تا زمان [[امام صادق]](عليه السلام) كه شيعيان هنوز پراكنده نشده بودند و غالبا در عراق و حجاز زندگى مى‌كردند، ادامه داشت؛ بعد از آن زمان گروهى از شيعيان مخلص در غير بلاد عرب؛ يعنى قم به وجود آمدند كه به آسانى دست‌رسى به امام نداشتند؛ اين حالت با آغاز غيبت كبرى فراگير شد و نياز به اجتهاد در ميان مؤمنين پديدار شد و كسانى كه وارد اين مسير شدند و فروعات احكام را از ادله استنباط نمودند، مجتهد نام گرفتند.


    وضعيت اجتهاد طبق طريق قدما، موضوع بحث فصل سوم است؛ در اين طريق سعى در تحصيل و به دست آوردن حكم شرعى از قرآن و سنت رسول خدا(صلى الله عليه و آله) و اهل بيت(عليهم السلام) بوده است و تقليد نيز رجوع عوام در امور دينى به افرادى بود كه اين عمل را انجام مى‌دادند.
    وضعيت اجتهاد طبق طريق قدما، موضوع بحث فصل سوم است؛ در اين طريق سعى در تحصيل و به دست آوردن حكم شرعى از قرآن و سنت رسول خدا(ص) و اهل بيت(عليهم السلام) بوده است و تقليد نيز رجوع عوام در امور دينى به افرادى بود كه اين عمل را انجام مى‌دادند.


    در فصل چهارم وجوب اجتهاد(كوشش براى به دست آوردن احكام شرعى از هر طريق ممكن) بر تمام مردم، بررسى شده است.
    در فصل چهارم وجوب اجتهاد(كوشش براى به دست آوردن احكام شرعى از هر طريق ممكن) بر تمام مردم، بررسى شده است.
    خط ۱۱۳: خط ۱۱۳:
    در فصل بعدى ادله؛يعنى اجماع، استصحاب، برائت اصليه، قياس و استحسان بررسى شده‌اند. فصل پنجم اين باب در مشتركات كتاب و سنت است؛ امر، نهى، عام، خاص، مطلق و مقيد، مجمل و مبين، ظاهر و مؤول، منطوق و مفهوم و نسخ مطالب اين فصل هستند كه همگى از مباحث مطرح در اصول فقه مى‌باشند.
    در فصل بعدى ادله؛يعنى اجماع، استصحاب، برائت اصليه، قياس و استحسان بررسى شده‌اند. فصل پنجم اين باب در مشتركات كتاب و سنت است؛ امر، نهى، عام، خاص، مطلق و مقيد، مجمل و مبين، ظاهر و مؤول، منطوق و مفهوم و نسخ مطالب اين فصل هستند كه همگى از مباحث مطرح در اصول فقه مى‌باشند.


    فصل بعدى به طور خاص در مورد اجتهاد و تقليد است كه اجتهادى بودن يا نبودن احكام پيامبر(صلى الله عليه و آله)، تصويب و تخطئه در احكام عقليه‌اى كه اعتقاد به آنها مورد تكليف واقع شده و نيز در ضروريات دين و... تعريف تقليد و... از جمله مباحث آن مى‌باشند.
    فصل بعدى به طور خاص در مورد اجتهاد و تقليد است كه اجتهادى بودن يا نبودن احكام پيامبر(ص)، تصويب و تخطئه در احكام عقليه‌اى كه اعتقاد به آنها مورد تكليف واقع شده و نيز در ضروريات دين و... تعريف تقليد و... از جمله مباحث آن مى‌باشند.


    آخرين فصل اين باب در مورد ضرورت تقليد از مجتهد زنده و علت آن مى‌باشد.
    آخرين فصل اين باب در مورد ضرورت تقليد از مجتهد زنده و علت آن مى‌باشد.