آشنایی با نهج‌البلاغه (كاظم محمدى): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'هـ' به 'ه') |
جز (جایگزینی متن - 'نهج‌البلاغه' به 'نهجالبلاغة') |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر = NURkar10.jpg | | تصویر = NURkar10.jpg | ||
| عنوان = آشنایی با | | عنوان = آشنایی با نهجالبلاغة | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
}} | }} | ||
'''آشنایی با | '''آشنایی با نهجالبلاغة''' تألیف [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] است که به معرّفی کتاب [[نهجالبلاغة (صبحی صالح)|نهجالبلاغة]] می‌پردازد. نویسنده پیش از این کتاب آثار مرتبط دیگری را به انتشار رسانده بود، مانند: [[امام علی انسان ناشناخته]]، [[شرح حدیث ثقلین]]، [[امام علی دانای اسرار الهی]] و [[شعر علوی]]. | ||
نهجالبلاغة، ترجمه‌های آن و شروح و تفاسیری که بر آن نوشته شده برای خود فضایی باز را باز کرده است و در عین حال مشتاقان حکمت علوی و تشنگان معرفت قدسی با ارادتی که با [[امام علی علیه‌السلام|امام علی]] داشته اند آثار بسیار ارزشمندی را در باره‌ی این کتاب از خود به یادگار گذاشته اند. مسلّماً تعداد کتابهایی که در باره‌ی [[امام علی علیه‌السلام|امام علی]] و نهجالبلاغة نوشته شده خود در حدّ یک کتابخانه‌ی بزرگ است. بر این همه باید این اثر خاص را هم افزود و در همان راستا قرار داد. | |||
آشنایی با | آشنایی با نهجالبلاغة چنانکه از نوشته‌ی روی جلد آن بر می‌آید کاری است برای جوانان و لذا با قلمی روان و بسیار ساده و شیوا به نگارش در آمده، در عین حال با اختصاری که دارد می‌توان گفت که جامعیّت معنوی و معناییِ بسیار بالایی در آن وجود دارد، به نوعی که تقریباً چیزی را از قلم نینداخته و در معرّفی این کتاب ارزشمند کاری گرانسنگ انجام داده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
کتاب آشنایی با | کتاب آشنایی با نهجالبلاغة در یک جلد و به زبان فارسی نوشته شده است، در نوشتار این نویسنده، به ویژه در این کتاب چیزی از مغلق نویسی و ابهام زایی نمی‌بینیم و نگارشی ساده و روان را در کار تإلیف کرده است. و همینکه کتاب را برای جوانان تدوین کرده است نشان از آن دارد که هیچ امر مبهم و مغلقی در آن دیده نمی‌شود زیرا عامداً ساده نویسی را در این اثر پیشه کرده است، گر چه نویسنده در مجموع جز به ندرت ساده نویسی را روال کار خود ساخته و از دشوار نویسی هم پرهیز می‌کند و هم انتقاد. | ||
در این کتاب برای آنان که اثر مطوّل [[نهجالبلاغة (صبحی صالح)| | در این کتاب برای آنان که اثر مطوّل [[نهجالبلاغة (صبحی صالح)|نهجالبلاغة]] ایشان را مرعوب می‌کند و از بابت دشواری و عظمت، هول و هراس در دلشان می‌افکند نوشتاری ساده و فراگیر را برساخته و به ساده ترین وجه ممکن از محتویّات آن کتاب ارزنده چیزهایی را روایت کرده که خواندن آن می‌تواند شمایی کلّی و نمایی عالی از آن را به دست بدهد. | ||
کتاب آشنایی با | کتاب آشنایی با نهجالبلاغة از بابت حجم مختصر است ولی در همین اختصار بیان گویا و توانایی در معرّفی نهج البلاغه دارد. مقدّمه ای مختصر سرآغاز کتاب است و بعد از آن دو معرّفی خلاصه ولی نغز و گویا دیده می‌شود، نخست معرّفی [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سیّد رضی]] جمع کننده و مؤلّف نهج البلاغه و دیگر [[امام علی علیه‌السلام|امام علی]] که هم نیازی به معرّفی ندارد و هم نمی‌توان آن را معرّفی نکرد، گرچه هر تعریفی از او نیمه و خام خواهد بود، مگر آنکه مولاناوار بر این باشیم که «مادح خورشید مدّاح خود است» و البتّه که دقیقاً همین گونه است. | ||
بعد از این دو معرّفیِ ساده و کوتاه بخشِ «بخشهای نهج البلاغه» در پیش روست و بعد از آن استقبال از «موضوعات مهم نهج البلاغه» مطرح می‌شود. بعد از آن اصول و فروع دین را از منظر نهج البلاغه بررسی می‌کند و در آخر در دو بخش یکی به شروح و تفاسیر نهج البلاغه و یکی هم به ترجمه‌های آن می‌پردازد. | بعد از این دو معرّفیِ ساده و کوتاه بخشِ «بخشهای نهج البلاغه» در پیش روست و بعد از آن استقبال از «موضوعات مهم نهج البلاغه» مطرح می‌شود. بعد از آن اصول و فروع دین را از منظر نهج البلاغه بررسی می‌کند و در آخر در دو بخش یکی به شروح و تفاسیر نهج البلاغه و یکی هم به ترجمه‌های آن می‌پردازد. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
آشنایی با | آشنایی با نهجالبلاغة در عین اختصار به بسیاری مسائل پرداخته و کلّیّتی از کتاب وزین [[نهجالبلاغة (صبحی صالح)|نهج البلاغه]] را به نمایش در آورده است. در نخستین گام از بابت سپاس به معرّفی [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سیّد رضی]] پرداخته و به معرّفی او برای جوانان اهتمام نموده است تا جوانان بدانند که این کتاب گرانسنگ تألیف این دانشمند با فضیلت است و نه چنانکه برخی آن را نوشته‌ی [[امام علی علیه‌السلام|امام علی]] می‌دانند. نویسنده بعد از توصیف [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سیّد رضی]] و بیان قدرتمندی او در دانشها و معنویت در انتها به سخنان او اشاره می‌کند که به کار تدوین [[نهجالبلاغة (صبحی صالح)|نهج البلاغه]] مربوط می‌شود. این نام را [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سیّد رضی]] خود انتخاب کرده و دلیل آن هم از زبان خود او چنین است: کتاب را [[نهجالبلاغة (صبحی صالح)|نهج البلاغه]] نامیدم. چه، درهای بلاغت را برای بیننده می‌گشاید و مطلوبش را بدو نزدیک می‌نماید. هرچه دانشمند و دانش آموز بخواهد در آن هست و مطلوب بلیغ و زاهد در آن موجود و نمایان است و در اثنای آن سخنان شیواست که در توحید و عدل خداست، و پاک دانستن او از همانندی به آفریدگان که نشاننده‌ی سوزش تشنگی است و داروی بیماران، و زداینده‌ی هر شبهه ای از دلهای آنان <ref>متن، ص 16</ref>. | ||
بعد از معرّفی [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سیّد رضی]] معرّفی [[امام علی علیه‌السلام|امام علی]] به اختصار ولی گرانسنگ صورت گرفته است. شاید عبارتی کوتاه از این بخش در بیان موقعیّت آن حضرت بسنده باشد که گفت: [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] چنانکه از روایات و متن تاریخ معلوم است بزرگترین و بهترین شاگرد مکتب اسلام است. مستقیماً و بی واسطه از رسول خدا(ص) تعلیم گرفته و تحت نظر آن جناب لحظه به لحظه تربیت می‌شده است. کلماتی که رسول خدا(ص) درباره ی [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] بیان داشته حکایت از بزرگی و عظمت او دارد و می‌نماید که تمامیّت اسلام در وی متجلّی است و اگر قرار باشد که اسلام مجسّمه ای تمام قد داشته باشد که همه ی عظمت، شگفتی، بزرگی، عمق و گستردگی آن را نشان بدهد بدون شک آن فرد [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] است. او، هم تمامیّت اسلام است و هم اسلام مروّجی چون او ندارد. اینکه او باب علم و حکمت نبی است نشان از دانش بیکران او دارد و هم اینکه اگر شهر علم رسول خدا(ص) و باب علم، علی مرتضی(ع) باشد بدون ادراک و سر سپردن به [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] هرگز نمی‌توان به دانش نبوی راه پیدا کرد. لذا شرط ورود به «شهر علم نبی» گذر کردن از «باب علم» آن جناب است. و اینکه او خود را در اوج یقین دانسته و بیان نموده است که: «هرآینه همه ی پرده‌ها هم به یکسو برود ذرّه ای بر دانش و یقین من افزوده نمی‌گردد» نشان دیگری از وسعت و عمق دانش بی مانند اوست که جز نبی هیچ کس با او در این رابطه برابری نمی‌کند. و هم اینکه با صراحت و قدرت تمام بیان داشته که: «ای مردم! پیش از اینکه مرا از دست بدهید هر چـه را که می‌خواهید بپرسید». نیز شاهدی بلند بر این مدّعا می‌تواند باشد <ref>متن، صص 18-17</ref>. | بعد از معرّفی [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سیّد رضی]] معرّفی [[امام علی علیه‌السلام|امام علی]] به اختصار ولی گرانسنگ صورت گرفته است. شاید عبارتی کوتاه از این بخش در بیان موقعیّت آن حضرت بسنده باشد که گفت: [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] چنانکه از روایات و متن تاریخ معلوم است بزرگترین و بهترین شاگرد مکتب اسلام است. مستقیماً و بی واسطه از رسول خدا(ص) تعلیم گرفته و تحت نظر آن جناب لحظه به لحظه تربیت می‌شده است. کلماتی که رسول خدا(ص) درباره ی [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] بیان داشته حکایت از بزرگی و عظمت او دارد و می‌نماید که تمامیّت اسلام در وی متجلّی است و اگر قرار باشد که اسلام مجسّمه ای تمام قد داشته باشد که همه ی عظمت، شگفتی، بزرگی، عمق و گستردگی آن را نشان بدهد بدون شک آن فرد [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] است. او، هم تمامیّت اسلام است و هم اسلام مروّجی چون او ندارد. اینکه او باب علم و حکمت نبی است نشان از دانش بیکران او دارد و هم اینکه اگر شهر علم رسول خدا(ص) و باب علم، علی مرتضی(ع) باشد بدون ادراک و سر سپردن به [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] هرگز نمی‌توان به دانش نبوی راه پیدا کرد. لذا شرط ورود به «شهر علم نبی» گذر کردن از «باب علم» آن جناب است. و اینکه او خود را در اوج یقین دانسته و بیان نموده است که: «هرآینه همه ی پرده‌ها هم به یکسو برود ذرّه ای بر دانش و یقین من افزوده نمی‌گردد» نشان دیگری از وسعت و عمق دانش بی مانند اوست که جز نبی هیچ کس با او در این رابطه برابری نمی‌کند. و هم اینکه با صراحت و قدرت تمام بیان داشته که: «ای مردم! پیش از اینکه مرا از دست بدهید هر چـه را که می‌خواهید بپرسید». نیز شاهدی بلند بر این مدّعا می‌تواند باشد <ref>متن، صص 18-17</ref>. | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
در بخش بعد که از اصول و فروع دین سخن رفته است، در بخش نخست: توحید و نبوّت و معاد و امامت و عدالت را مرور کرده و برای هر کدام شاهدی آورده است و در بخش دوّم که به فروع مربوط می‌شود به اجمالِ تمام فروع پر فروغ ده گانه را از نماز تا تبرّی از زبان نهج البلاغه به خوبی معرّفی نموده است. در دو بخش دیگر که به شروح و ترجمه‌ها پرداخته برخی از تفلسیر مشهور و برخی از ترجمه‌های در دست را نام برده که مسلّماً در هر دوره ای بر حجم و تعداد آنها افزوده می‌شود و ما همچنان به شرح و ترجمه‌های نوین و روآمد نیاز داریم تا با اندیشه‌های آن امام همام بیش از پیش آشنا بشویم. | در بخش بعد که از اصول و فروع دین سخن رفته است، در بخش نخست: توحید و نبوّت و معاد و امامت و عدالت را مرور کرده و برای هر کدام شاهدی آورده است و در بخش دوّم که به فروع مربوط می‌شود به اجمالِ تمام فروع پر فروغ ده گانه را از نماز تا تبرّی از زبان نهج البلاغه به خوبی معرّفی نموده است. در دو بخش دیگر که به شروح و ترجمه‌ها پرداخته برخی از تفلسیر مشهور و برخی از ترجمه‌های در دست را نام برده که مسلّماً در هر دوره ای بر حجم و تعداد آنها افزوده می‌شود و ما همچنان به شرح و ترجمه‌های نوین و روآمد نیاز داریم تا با اندیشه‌های آن امام همام بیش از پیش آشنا بشویم. | ||
نویسنده کتاب آشنایی با | نویسنده کتاب آشنایی با نهجالبلاغة، [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] در خصوص تفاسیر می‌نویسد: وجود این همه شرح و تفسیر نمایانگر اهمیّت [[نهجالبلاغة (صبحی صالح)|نهج البلاغه]] و ارزشمندی سخنان [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در بین همه‌ی اقشار مردم از هر دستی است، چه مسلمان و چه غیر مسلمان. چه شیعه و چه سنّی. کلمات حکیمانه، سنجیده و کاملاً پخته ای که از یک انسان کامل جاری شده باشد هرکس را می‌تواند قانع و مجاب سازد و در راهنمائی و هدایت او کارساز باشد. چه خردهائی که در اقیانوس بیکران اندیشه‌های امام غوطه خورده و به عظمت آن راه یافته ولی هرگز عمق و گستره‌ی آنرا باز نشناخته اند، چه حکیمان و فیلسوفانی که در کلمات خردورز و حکیمانه‌ی او غرق گشته و از ژرفای آن کلمات به حیرت فرو رفته اند، و چه ادیبانی که در زمان خود در اوج فصاحت و بلاغت بوده ولی انصاف داده اند که از فصاحت و بلاغت او هنوز بسیار دورند. به هرحال [[نهجالبلاغة (صبحی صالح)|نهج البلاغه]] و در مجموع سخنان [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] آنقدر شگفتی و جاذبه دارد که می‌توان گفت تا روز قیامت نه تنها مورد استفاده‌ی اهل علم و دین قرار می‌گیرد بلکه به واسطه‌ی خردمندان و حکیمان و عالمان هر دوره به شرح و تفسیرهای تازه تر خواهد انجامید، چنانکه در همین زمان نیز تفسیرهائی از آن صورت گرفته و تفاسیری هم در حال نوشتن است که ما از ذکر آنها خودداری می‌کنیم <ref>متن، صص 112-111</ref>. | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
آشنایی با | آشنایی با نهجالبلاغة، تألیف [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] | ||
کتاب در یک جلد با مقدّمه ای مختصر نوشته شده است. متن کتاب فارسی است و دارای 122 صفحه است. کتاب حاضر در قطع رقعی و با جلد نرم منتشر شده. در آغاز، فهرست مطالب قرار دارد و در انتهای اثر هم فهرستی از منابع و مأخذ درج شده است. | کتاب در یک جلد با مقدّمه ای مختصر نوشته شده است. متن کتاب فارسی است و دارای 122 صفحه است. کتاب حاضر در قطع رقعی و با جلد نرم منتشر شده. در آغاز، فهرست مطالب قرار دارد و در انتهای اثر هم فهرستی از منابع و مأخذ درج شده است. | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
[[امام علی علیه‌السلام و قرآن]] | [[امام علی علیه‌السلام و قرآن]] | ||
[[بحثی کوتاه پیرامون | [[بحثی کوتاه پیرامون نهجالبلاغة و مدارک آن]] | ||
[[امیرالمؤمنین علیه‌السلام و | [[امیرالمؤمنین علیه‌السلام و نهجالبلاغة]] | ||
[[انسان کامل از دیدگاه | [[انسان کامل از دیدگاه نهجالبلاغة]] | ||
[[شرح حدیث ثقلین]] | [[شرح حدیث ثقلین]] | ||