بلوی، عبدالله بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (Hbaghizadeh@noornet.net صفحهٔ عبدالله بن محمد بلوی را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به بلوی، عبدالله بن محمد منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| data-type="authorfatherName" | | | data-type="authorfatherName" |محمد | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| data-type="authorbirthDate" | | | data-type="authorbirthDate" |قرن چهارم | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
| data-type="authorBirthPlace" | | | data-type="authorBirthPlace" |مصر | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| data-type="authorTeachers" | | | data-type="authorTeachers" | | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| data-type="authorWritings" |[[ | | data-type="authorWritings" |[[سیرة أحمد بن طولون]] | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۲: | ||
</div> | </div> | ||
'''عبدالله بن محمد بلوی مدینی'''، مورخ و فقیه | '''عبدالله بن محمد بلوی مدینی'''، مورخ و فقیه مصری، از سال تولد و وفاتش اطلاعی در دست نیست، اما به احتمال بسیار در قرن چهارم می‌زیسته است. «سيرة أحمد بن طولون»، از آثار اوست. | ||
بلوی، از قبیله بَلیّ، شاخه‌ای از بنی‌قُضاعه است که امروزه در نواحی مختلف حجاز و شام و مصر پراکنده‌اند<ref>ر.ک: کردعلی، محمد، ص4-3</ref>. | بلوی، از قبیله بَلیّ، شاخه‌ای از بنی‌قُضاعه است که امروزه در نواحی مختلف حجاز و شام و مصر پراکنده‌اند<ref>ر.ک: کردعلی، محمد، ص4-3</ref>. | ||
ابن ندیم، نخستین کسی است که از او نام برده و گفته است: «وی مردی خطیب و فقیه و دانشمند بود»<ref>ر.ک: بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، ج1، ص1766</ref>. | [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن ندیم]]، نخستین کسی است که از او نام برده و گفته است: «وی مردی خطیب و فقیه و دانشمند بود»<ref>ر.ک: بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، ج1، ص1766</ref>. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
بلوی کتاب‌های متعددی تألیف کرد، از جمله: كتاب الأبواب، كتاب المعرفة و كتاب الدين و فرائضه<ref>ر.ک: همان، ص4</ref>. این آثار همه مفقود شده‌اند، اما او به سبب کتاب دیگرش، «سيرة أحمدبن طولون»، بسیار شهرت دارد. حدود 1314ش، محمد | بلوی کتاب‌های متعددی تألیف کرد، از جمله: كتاب الأبواب، كتاب المعرفة و كتاب الدين و فرائضه<ref>ر.ک: همان، ص4</ref>. این آثار همه مفقود شده‌اند، اما او به سبب کتاب دیگرش، «سيرة أحمدبن طولون»، بسیار شهرت دارد. حدود 1314ش، [[کردعلی، محمد|محمد کُردعلی]]، نسخه‌ای بسیار قدیمی از این تاریخ گران‌بها را در کتابخانه ظاهریه دمشق پیدا کرد و آن را با مقدمه‌ای طولانی و شرحی مفید انتشار داد (دمشق 1939م). او بلوی را نویسنده‌ای اسماعیلی پنداشته بود، اما ایوانف، [[زنجانی، ابوعبدالله|ابوعبدالله زنجانی]] و عبدالحمید عَبّادی، نظر او را اشتباه دانسته‌اند. از میان رجال‌شناسان شیعه، [[طوسی، محمد بن حسن|طوسی]] در «[[الفهرست (طوسی)|الفهرست]]» تنها به نقل مطالب [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن ندیم]] پرداخته است. لیکن [[ابن غضائری، احمد بن حسین|ابن غضائری]]، وی را کذّاب و وضّاع و حدیث او را بی‌اعتبار دانسته است. [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشی]] نیز ذیل ترجمه محمد بن حسن جعفری، که از مشایخ بلوی است، وی را جَرح کرده و در روایت، ضعیف دانسته است. برخی روایات بلوی، این دیدگاه را تأیید می‌کند. «[[ميزان الاعتدال]]» [[ذهبی، محمد بن احمد|ذهبی]] و «[[لسان الميزان]]» [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانی]] نیز از بلوی نام برده و (با استناد به گفته [[دارقطنی، علی بن عمر|دارقُطنی]]) او را جاعل حدیث دانسته‌اند؛ ازین‌رو نمی توانسته‌اند به او استناد کنند. به گفته [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانی]]، کتاب سفرنامه امام شافعی (رحلة الشافعي) را بلوی نوشته، اما بیشتر مطالب آن ساختگی است. کتاب «سيرة ابن طولون» او برای آگاهی از تاریخ این پادشاه بزرگ و تاریخ مصر و خلافت عباسی و تاریخ خاور نزدیک در نیمه دوم قرن سوم، مهم‌ترین منبع بشمار می‌آید. این کتاب از کتاب‌های مشابه در همین باب (مانند سيرة ابن طولون، تألیف ابن دایه که ابن سعید آن را در المغرب تلخیص کرده؛ كتاب المکافأة، تألیف همو؛ أخبار سيبويه المصري، تألیف ابن زُلاق و كتاب الولاة و القضاة، تألیف کندی) مفصل‌تر است. | ||
بلوی یقیناً پس از ابن دایه وفات یافته؛ نیز می‌دانیم که ابن دایه بعد از 330ق، درگذشته است. میان دو کتاب سیره بلوی و سیره ابن دایه، تشابهات بسیاری وجود دارد؛ هرچند که سیره بلوی مفصل‌تر است. به گفتة | بلوی یقیناً پس از ابن دایه وفات یافته؛ نیز می‌دانیم که ابن دایه بعد از 330ق، درگذشته است. میان دو کتاب سیره بلوی و سیره ابن دایه، تشابهات بسیاری وجود دارد؛ هرچند که سیره بلوی مفصل‌تر است. به گفتة [[کردعلی، محمد|کُردعلی]]، بلوی کتاب خود را از کتاب ابن دایه رونویسی کرده است. اما شاید هر دو، منبع مشترکی داشته‌اند که همان اسناد رسمی محفوظ در «ديوان الإنشاء» بوده که احمد بن طولون در مصر تأسیس کرده بود. سیره بلوی به چند دلیل بی‌نظیر است: | ||
# چون تاریخ نگارش آن نیمه اول قرن چهارم است، از کهن‌ترین کتب تاریخی اسلامی است که در مصر تألیف یافت؛ | # چون تاریخ نگارش آن نیمه اول قرن چهارم است، از کهن‌ترین کتب تاریخی اسلامی است که در مصر تألیف یافت؛ | ||
# تاریخ مصر و شام در عصر ابن طولون و سازمان‌های اداری آنها مانند دیوان خراج، شرطه، قضا، برید و مانند اینها در این کتاب به شیوه‌ای تازه شرح شده‌اند؛ | # تاریخ مصر و شام در عصر ابن طولون و سازمان‌های اداری آنها مانند دیوان خراج، شرطه، قضا، برید و مانند اینها در این کتاب به شیوه‌ای تازه شرح شده‌اند؛ | ||
| خط ۵۲: | خط ۴۶: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||