دیوان انوری (ویرایش جدید): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'ش‌ه' به 'ش‌ه') |
جز (جایگزینی متن - 'انوري، محمد بن محمد' به 'انوری، محمد بن محمد') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر =ديوان | | عنوان‌های دیگر =ديوان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[انوری، محمد بن محمد]] (پديدآور اصلي) | ||
[[مدرس رضوی، محمدتقی]] (...) | [[مدرس رضوی، محمدتقی]] (...) | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''دیوان انوری''' در شرح احوال و اشعار [[ | '''دیوان انوری''' در شرح احوال و اشعار [[انوری، محمد بن محمد|اوحدالدین انوری ابیوردی]] (متوفی 585ق) مشهور به [[انوری، محمد بن محمد|انوری]] از شعرای بزرگ و سخن‌سرایان نامدار قرن ششم هجری است. این نسخه از دیوان با مقدمه و تصحیح [[مدرس رضوی، محمدتقی|محمدتقی مدرس رضوی]] منتشر شده است. | ||
محقق اثر در مقدمه در رابطه با مقام انوری در شعر پارسی به غلو برخی از فضلا و مقایسه او در قصیده‌سرایی با فردوسی طوسی و [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی شیرازی]] سخن گفته و این سه تن را پیمبر سخنوران شمرده و دراین‌باره گفته‌اند: | محقق اثر در مقدمه در رابطه با مقام انوری در شعر پارسی به غلو برخی از فضلا و مقایسه او در قصیده‌سرایی با فردوسی طوسی و [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی شیرازی]] سخن گفته و این سه تن را پیمبر سخنوران شمرده و دراین‌باره گفته‌اند: | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
گرچه همطرازی وی با فردوسی و سعدی موردقبول سخن‌شناسان نیست و [[ | گرچه همطرازی وی با فردوسی و سعدی موردقبول سخن‌شناسان نیست و [[انوری، محمد بن محمد|انوری]] را با آن دو بزرگ نمی‌توان همپایه و در یک ردیف دانست، اما گفته این شاعر حاکی از آن است که فضلا و شعرا برای وی در شاعری مقامی بس بلند قائل بوده و او را از اساتید مسلم شعر فارسی دانسته و ازاین‌جهت او را با فردوسی و [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] در یک ردیف دانسته‌اند<ref>ر.ک: مقدمه، ص 13 و 99</ref>. | ||
در دیوان انوری نام عده کثیری از سلاطین و وزرا و صدور و امراء و مستوفیان و علما و شعرا و اشخاص دیگری که همزمان با شاعر بوده‌اند آمده که بعضی را مدح و برخی را ذم کرده است. پرفسور حافظ محمود صاحب شیرانی از فضلا کشور پاکستان ظاهراً اولین کسی است که سلسله مقالاتی راجع به ممدوحین [[ | در دیوان انوری نام عده کثیری از سلاطین و وزرا و صدور و امراء و مستوفیان و علما و شعرا و اشخاص دیگری که همزمان با شاعر بوده‌اند آمده که بعضی را مدح و برخی را ذم کرده است. پرفسور حافظ محمود صاحب شیرانی از فضلا کشور پاکستان ظاهراً اولین کسی است که سلسله مقالاتی راجع به ممدوحین [[انوری، محمد بن محمد|انوری]] نگاشته است... محقق اثر در بخشی از مقدمه این فهرست 66 نفره از ممدوحان [[انوری، محمد بن محمد|انوری]] را ذکر کرده که با ستر اعلی جلال‌الدین و الدنیا آغاز و به فریدالدین کاتب ختم می‌شود. شرح‌حال ممدوحین بخش اعظم مقدمه را به خود اختصاص داده است<ref>ر.ک: همان، ص34-33</ref>. | ||
در بخشی دیگری از مقدمه، [[مدرس رضوی، محمدتقی|مدرس رضوی]] به‌تفصیل به بررسی تاریخ وفات [[ | در بخشی دیگری از مقدمه، [[مدرس رضوی، محمدتقی|مدرس رضوی]] به‌تفصیل به بررسی تاریخ وفات [[انوری، محمد بن محمد|انوری]] پرداخته است. او پس از بررسی اقوال مورخان و تذکره‌نویسان در سال تاریخ وفات [[انوری، محمد بن محمد|انوری]] چنین نتیجه می‌گیرد: به عقیده نگارنده تواریخی که تذکره‌نویسان برای سال وفات وی تا قبل از سال 582 نوشته‌اند همه نادرست است و باید مرگ وی بعدازاین سال باشد؛ اما سالهای 583 و 585 و 587 و 597 که بعد از واقعه قرانست چون قرینه‌ای در مقام نیست، تعیین آن دشوار و رجحان یکی بر دیگری بی‌دلیل و ترجیح بلامرجح خواهد بود. مگر آنکه برای کوتاهی عمر انوری که از زندگانی معتاد در نگذرد و مستبعد شمرده نشود سال 583 که قول امین احمد رازی در تذکره هفت اقلیم است یا سال 585 که گفته فصیحی خوافی در تاریخ مجمل است اختیار شود<ref>ر.ک: همان، ص92</ref>. | ||
وی همچنین معتقد است که [[ | وی همچنین معتقد است که [[انوری، محمد بن محمد|انوری]] از اشعار ابوالفرج رونی<ref>ر.ک: همان، ص100</ref> و ظهیر فاریابی<ref>ر.ک: همان، ص104 </ref> پیروی می‌کرده است. | ||
بررسی شعر انوری از زوایای مختلف از بخش‌های مهم این مقدمه است که ده صفحه از آن را پوشش داده است؛ مثلاً [[ | بررسی شعر انوری از زوایای مختلف از بخش‌های مهم این مقدمه است که ده صفحه از آن را پوشش داده است؛ مثلاً [[انوری، محمد بن محمد|انوری]] در غزلگویی بسیار استاد است، باآنکه تا زمان وی شعرا چندان به غزلسرایی توجهی نداشته و هنوز به آن عنوان مستقلی نداده و گاه در ابتدای قصاید خود تغزلی می‌سرودند که نسیب و تشبیب خوانده می‌شد. او در این شیوه روش خاصی ایجاد کرد و حالات عاشقانه را با شیوایی و بلاغت بیان کرده و طریقه تازه‌ای ابداع نمود که پیش از او کمتر سابقه داشت<ref>ر.ک: همان، ص115</ref>. | ||
اگرچه کسانی چون [[شوشتری، نورالله بن شریف‌الدین|قاضی نورالله شوشتری]]، [[ | اگرچه کسانی چون [[شوشتری، نورالله بن شریف‌الدین|قاضی نورالله شوشتری]]، [[انوری، محمد بن محمد|انوری]] را شیعه اثنیعشریه و پیرو مذهب جعفری دانسته‌اند، اما اشعاری که در تعریف خلفا گفته صریح است که وی شیعه مذهب نیست و از پیروان اهل سنت و جماعت است. منتهی به امیر مؤمنان و خاندان مصطفی(ص) بیش از دیگران معتقد بوده و شاید [[امام على(ع)|علی(ع)]] را بر دیگران تفضیل می‌نهاده است... بنابراین ظاهر آن است که پیرو امام شافعی بوده است<ref>ر.ک: همان، ص117-116</ref>. | ||
در مقدمه همچنین به هفت چاپ از دیوان انوری اشاره شده که از آن جمله نسخه استاد سعید نفیسی است که با هشت نسخه مقابله و در 632 صفحه منتشر شده است<ref>ر.ک: همان، ص120</ref>. مصحح اثر، سبب تصحیح مجدد کتاب را مغشوش بودن چاپهای پیشین و پر بودن از اغلاط فاحش دانسته است<ref>ر.ک: همان</ref>. | در مقدمه همچنین به هفت چاپ از دیوان انوری اشاره شده که از آن جمله نسخه استاد سعید نفیسی است که با هشت نسخه مقابله و در 632 صفحه منتشر شده است<ref>ر.ک: همان، ص120</ref>. مصحح اثر، سبب تصحیح مجدد کتاب را مغشوش بودن چاپهای پیشین و پر بودن از اغلاط فاحش دانسته است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||