كنز المسائل في شرح أربع رسائل: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'ی‎آ' به 'ی‌آ')
    جز (جایگزینی متن - 'ب‎ا' به 'ب‌ا')
    خط ۶۶: خط ۶۶:
    این رساله، ترجمه سؤال ابونصر محمد بن عبدالرحیم نسوی و جواب عمر بن ابراهیم خیام توسط ضیاءالدین دری اصفهانی است.
    این رساله، ترجمه سؤال ابونصر محمد بن عبدالرحیم نسوی و جواب عمر بن ابراهیم خیام توسط ضیاءالدین دری اصفهانی است.


    سؤال مطرح‎شده چنین است که: «این همه شرور و مضاداتی که در این عالم واقع شده و می‌شود آیا ممکن‎الوجودند یا واجب‎الوجود. مسلم است که واجب‎الوجود نیستند؛ زیرا با ادله توحید ثابت و مبرهن شده است که واجب‎الوجود یکی است؛ پس ناچار ممکن‎الوجود می‌باشند و این مسئله هم مسلم است که هیچ ممکن‎الوجودی نمی‌تواند بدون سبب و علتی موجود شود، مگر اینکه به واجب‎الوجود ختم شود؛ بنابراین لازم می‌آید که واجب‎الوجود، علت و سبب پدید آمدن شرور و مضادت و فساد در عالم باشد»<ref>ر.ک: همان، ص76</ref>.
    سؤال مطرح‎شده چنین است که: «این همه شرور و مضاداتی که در این عالم واقع شده و می‌شود آیا ممکن‎الوجودند یا واجب‌الوجود. مسلم است که واجب‌الوجود نیستند؛ زیرا با ادله توحید ثابت و مبرهن شده است که واجب‌الوجود یکی است؛ پس ناچار ممکن‎الوجود می‌باشند و این مسئله هم مسلم است که هیچ ممکن‎الوجودی نمی‌تواند بدون سبب و علتی موجود شود، مگر اینکه به واجب‌الوجود ختم شود؛ بنابراین لازم می‌آید که واجب‌الوجود، علت و سبب پدید آمدن شرور و مضادت و فساد در عالم باشد»<ref>ر.ک: همان، ص76</ref>.


    عمر خیام برای پاسخ به این سؤال، سه مقدمه را آورده است، سپس می‌گوید: اکنون‌که این مقدمات را دانستی، پی می‌بری به اینکه اگر تضاد و تنافی در موجودات ممکنه مشاهده شود، به‌واسطه جعل جاعل نیست؛ بلکه به جهت آن است که هرگاه آن موجود یافت شد تضاد بالضروره موجود خواهد شد و چون تضاد موجود شد، عدم بالضروره موجود می‌گردد و وقتی‎که عدم موجود شد بالضروره شر هم موجود می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص80</ref>.
    عمر خیام برای پاسخ به این سؤال، سه مقدمه را آورده است، سپس می‌گوید: اکنون‌که این مقدمات را دانستی، پی می‌بری به اینکه اگر تضاد و تنافی در موجودات ممکنه مشاهده شود، به‌واسطه جعل جاعل نیست؛ بلکه به جهت آن است که هرگاه آن موجود یافت شد تضاد بالضروره موجود خواهد شد و چون تضاد موجود شد، عدم بالضروره موجود می‌گردد و وقتی‎که عدم موجود شد بالضروره شر هم موجود می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص80</ref>.