۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
الفوائد العوالي المورخة من الصحاح و الغرائب (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۶ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۴:۳۰
، ۶ سپتامبر ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'ی‌آ' به 'ی‌آ'
جز (جایگزینی متن - 'ی‌گ' به 'ی‌گ') |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌آ' به 'ی‌آ') |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
عنوان این اثر دلالت بر موضوع آن دارد. موضوع این کتاب، احادیث صحیح وارد شده در کتاب‌های صحاح سته و روایات غریبه‌ای است که راوی آنها واحد است. غرابت در این احادیث در اصل سند یا از طرف صحابی است و یا از طرف راویان هر طبقه است. از طریقی عالی روایت شده باشد به این معنی است که حدیث دو سند داشته باشد که هر دو به نبی(ص) متصل باشد، در یکی از آنان تعداد راویان کمتر و در دومی بیشتر باشد. در این حالت به روایت اولی عالی الاسناد گفته می‌شود. | عنوان این اثر دلالت بر موضوع آن دارد. موضوع این کتاب، احادیث صحیح وارد شده در کتاب‌های صحاح سته و روایات غریبه‌ای است که راوی آنها واحد است. غرابت در این احادیث در اصل سند یا از طرف صحابی است و یا از طرف راویان هر طبقه است. از طریقی عالی روایت شده باشد به این معنی است که حدیث دو سند داشته باشد که هر دو به نبی(ص) متصل باشد، در یکی از آنان تعداد راویان کمتر و در دومی بیشتر باشد. در این حالت به روایت اولی عالی الاسناد گفته می‌شود. | ||
غرابت کتاب العوالی درجایی بیشتر به چشم | غرابت کتاب العوالی درجایی بیشتر به چشم می‌آید که مشاهده می‌کنیم شیوخ بزرگ از شیوخ کوچکتر روایت می‌کنند. مثلاً در روایت «زُهری» در حدیث «فُرَیعه» از «مالک» درحالیکه او استادش است و مالک 55 سال پس از زهری از دنیا رفته است. درواقع اولین کسی که این حدیث را از مالک نقل کرده زهری بوده و آخرین کسی که از او نقل کرده ابوحذافه در سال 259 بوده است. در اینجا میان اولین کسی که از مالک نقل روایت کرده و آخرین شخص، حدود 135 سال فاصله است. | ||
مورد دیگر مثل روایت از «ابن لتبیّة» که «یزید بن ابی حبیب» آن را از «[[ابن اسحاق، محمد|ابن اسحاق کاتب]]» صاحب مغازی روایت کرده است. این روایت هم داخل در روایت اکابر از اصاغر است، زیرا یزید استاد ابن اسحاق بوده و درعینحال بسیار از وی روایت کرده و یزید بیستوسه سال پیش از وی از دنیا رفته است. از دیگر موارد عجیب در این کتاب این است بسیاری از علمای حفاظ از اصحاب و شاگردانشان روایت نقل کرده‌اند مثلاً در روایت عبدالغنی حافظ در روایتش از [[صوری، محمد بن علی|محمد بن علی صوری.]]<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39846/1/71 ر.ک: مقدمه محقق، ص71]</ref> | مورد دیگر مثل روایت از «ابن لتبیّة» که «یزید بن ابی حبیب» آن را از «[[ابن اسحاق، محمد|ابن اسحاق کاتب]]» صاحب مغازی روایت کرده است. این روایت هم داخل در روایت اکابر از اصاغر است، زیرا یزید استاد ابن اسحاق بوده و درعینحال بسیار از وی روایت کرده و یزید بیستوسه سال پیش از وی از دنیا رفته است. از دیگر موارد عجیب در این کتاب این است بسیاری از علمای حفاظ از اصحاب و شاگردانشان روایت نقل کرده‌اند مثلاً در روایت عبدالغنی حافظ در روایتش از [[صوری، محمد بن علی|محمد بن علی صوری.]]<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39846/1/71 ر.ک: مقدمه محقق، ص71]</ref> | ||
این اثر صرفاً بر روایت حدیث، بسنده نمی‌کند؛ بلکه متضمن حدیث شریف و قطعاتی در تفسیر و پنج قطعه در مواعظ است و اساساً از همین روست که «الفوائد» نامیده شده است. علاوه بر این امور، این کتاب تحقیق تواریخ وفیات شیوخ سند با ترجمه برخی از اعلام را نیز در خود دارد؛ مواردی که در فن تراجم رجال و وفیات و طبقاتشان به کار | این اثر صرفاً بر روایت حدیث، بسنده نمی‌کند؛ بلکه متضمن حدیث شریف و قطعاتی در تفسیر و پنج قطعه در مواعظ است و اساساً از همین روست که «الفوائد» نامیده شده است. علاوه بر این امور، این کتاب تحقیق تواریخ وفیات شیوخ سند با ترجمه برخی از اعلام را نیز در خود دارد؛ مواردی که در فن تراجم رجال و وفیات و طبقاتشان به کار می‌آید و اگر بقیه اجزا و مجلدات این اثر نیز در دست محقق قرار می‌گرفت طبعاً عدد زیادی از معلومات در قسمت تراجم اشخاص می‌توانست به دست بیاید؛ زیرا [[تنوخی، محسن بن علی|تنوخی]] و [[صوری، محمد بن علی|صوری]] این امور را ضبط می‌کردند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39846/1/72 ر.ک: همان، ص72]</ref> | ||
در یکی از روایات کتاب می‌خوانیم: «اخبرنا عثمان بن عمرو بن محمد الهمدانی حدثنا یحیی بن محمد بن صاعد حدثنا الحسین بن الحسن انبأنا الولید بن مسلم قال: قال عبدالرحمن بن یزید ابن تمیم: سمعت بلال بن سعید یقول: یا اهل الخلود یا اهل البقاء، انکم لم تخلقوا للفناء و انما تنقلون من دار الی دار، کما نقلتم من الاصلاب الی الارحام، و من الارحام الی الدنیا و من الدنیا الی القبور و من القبور الی الموقف و من الموقف الی الخلود فی الجنة او النّار.» در روایت از عبدالرحمن بن یزید نقل شده که از بلال بن سعید شنیده که می‌گفته: ای اهل بقا و جاودانگی، شما برای نابودی آفریده نشده‌اید بلکه از سرایی به سرای دیگر کوچ می‌کنید، همانطور که از اصلاب به ارحام کوچ کردید و از آنجا به دنیا و از دنیا به قبر و از قبر به موقف و از آنجا به جاودانگی در بهشت یا آتش.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39846/1/161 ر.ک: متن کتاب، ص161-162]</ref> | در یکی از روایات کتاب می‌خوانیم: «اخبرنا عثمان بن عمرو بن محمد الهمدانی حدثنا یحیی بن محمد بن صاعد حدثنا الحسین بن الحسن انبأنا الولید بن مسلم قال: قال عبدالرحمن بن یزید ابن تمیم: سمعت بلال بن سعید یقول: یا اهل الخلود یا اهل البقاء، انکم لم تخلقوا للفناء و انما تنقلون من دار الی دار، کما نقلتم من الاصلاب الی الارحام، و من الارحام الی الدنیا و من الدنیا الی القبور و من القبور الی الموقف و من الموقف الی الخلود فی الجنة او النّار.» در روایت از عبدالرحمن بن یزید نقل شده که از بلال بن سعید شنیده که می‌گفته: ای اهل بقا و جاودانگی، شما برای نابودی آفریده نشده‌اید بلکه از سرایی به سرای دیگر کوچ می‌کنید، همانطور که از اصلاب به ارحام کوچ کردید و از آنجا به دنیا و از دنیا به قبر و از قبر به موقف و از آنجا به جاودانگی در بهشت یا آتش.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39846/1/161 ر.ک: متن کتاب، ص161-162]</ref> | ||