الطبيعة (أرسطوطاليس): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ر' به 'ی‌ر') |
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ه' به 'ه‌ه') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
بدوی، سپس درباره شارح چهارم، یعنی ابوالفرج و اختلافات بر سر تعیین وی بحث می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16447/2/23 ر.ک: همان، ص23-24]</ref>. | بدوی، سپس درباره شارح چهارم، یعنی ابوالفرج و اختلافات بر سر تعیین وی بحث می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16447/2/23 ر.ک: همان، ص23-24]</ref>. | ||
سؤالی که درباره این کتاب ممکن است به ذهن بیاید این است که جامع این شروح، چه کسی است و سهم هرکدام از شارحان در این کتاب، چند درصد است؟ پاسخ این سؤال با مراجعه به پایان | سؤالی که درباره این کتاب ممکن است به ذهن بیاید این است که جامع این شروح، چه کسی است و سهم هرکدام از شارحان در این کتاب، چند درصد است؟ پاسخ این سؤال با مراجعه به پایان مقاله‌های اول و چهارم کتاب، روشن میشود؛ یعنی گردآورنده این اثر، ابوالحسین محمد بن علی بصری است. علی بن حسن بن سمح، از مقاله اول تا نیمه دوم مقاله ششم را تعلیقه زده و بعد از وی ابوالفرج عبدالله بن طیب بر نیمه مقاله دوم تعلیقه زده و تعلیقات منقول از ابوبشر متی بن یونس را هم به آن افزوده است. از اوایل مقاله سوم، یحیی بن عدی به این افراد اضافه میشود و تعلیقات وی تا پایان کتاب وجود دارد. نقش متی، از ابتدای مقاله سوم رو به کاستی می‌گذارد تا جایی که دیگر اثری از او نمیبینیم. ازاینرو در ادامه، کسی غیر از یحیی بن عدی و ابوعلی حسن بن سمح باقی نمیماند. البته، هنگامی که به نیمه دوم مقاله ششم می‌رسیم، شارح چهارم یعنی ابوالفرج عبدالله بن طیب خودش را نشان می‌دهد و حسن بن سمح ناپدید می‌گردد؛ ولی ابوالفرج عبدالله بن طیب و یحیی بن عدی تا آخر کتاب هستند و در این قسمت از کتاب فقط این دو نفر هستند و تنها در یک مورد رد پایی از متی بن یونس میبینیم. بنا بر آنچه گفته شد: بخش اعظم شرح این کتاب را ابوعلی حسن بن سمح و یحیی بن عدی انجام داده‌اند و سهم این دو نفر در شرح این مقدار تقریبا مساوی است و نصیب ابوبشر متی بن یونس از این امر بهموازات سهم ابوالفرج عبدالله بن طیب است. اگر خواسته باشیم این امر را بهصورت ریاضی و با بیان درصد تقریبی نشان دهیم، سهم حسن بن سمح، چیزی حدود 40 درصد خواهد بود و یحیی بن عدی هم به همین مقدار از شرح کتاب سهم خواهد داشت و هریک از متی بن یونس و عبدالله بن طیب نیز حدود 10 درصد در شرح آن سهیم بوده‌اند که مجموع سهم هر دو 20 درصد خواهد بود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16447/2/25 ر.ک: همان، ص25]</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهرست مطالب جلد دوم در انتهای آن آمده است. پاورقیها علاوه بر ذکر ارجاعات، حاوی مطالب مفیدی در شرح محتوای مطالب کتاب هستند. | فهرست مطالب جلد دوم در انتهای آن آمده است. پاورقیها علاوه بر ذکر ارجاعات، حاوی مطالب مفیدی در شرح محتوای مطالب کتاب هستند. ترجمه‌های عربی فراوانی از این کتاب در دست است؛ قدیمیترین آ نها ترجمه سلام ابرش (از مترجمین نیمه دوم قرن دوم هجری) است که در این کتاب از آن استفاده نشده است. دیگری، ترجمه [[حیری، اسحق بن حنین|اسحاق بن حنین]] (متوفی 298ق) است که در این کتاب از آن استفاده شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16447/2/9 ر.ک: همان، ص9]</ref>. | ||
از جمله شروح دیگری که بر کتاب سماع طبیعی ارسطو نوشته شده میتوان از شرحهای ابونصر فارابی، ابن هیثم، علی بن رضوان مصری، ابن باجه و عبداللطیف بن یوسف بغدادی، یاد کرد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16447/2/17 ر.ک: همان، ص17-18]</ref>. | از جمله شروح دیگری که بر کتاب سماع طبیعی ارسطو نوشته شده میتوان از شرحهای ابونصر فارابی، ابن هیثم، علی بن رضوان مصری، ابن باجه و عبداللطیف بن یوسف بغدادی، یاد کرد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16447/2/17 ر.ک: همان، ص17-18]</ref>. | ||