أضواء علی مناهج بعض المفسرين من زوايا علوم القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ')
    جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می')
    خط ۱۳: خط ۱۳:
    مفسران - نقد و تفسیر
    مفسران - نقد و تفسیر
    | ناشر =  
    | ناشر =  
    عبد الحميد محمود متولي
    عبد الحمید محمود متولي
    | مکان نشر =قاهره - مصر
    | مکان نشر =قاهره - مصر
    | سال نشر = 1420 ق  
    | سال نشر = 1420 ق  
    خط ۲۷: خط ۲۷:
    }}
    }}


    '''اضواء على مناهج بعض المفسّرين من زوايا علوم القرآن''' تأليف دكتر [[عبد الحميد محمود متولى]] استاد تفسير و علوم قرآنى دانشكده‌ى مباحث اسلامى دانشگاه الأزهر پيرامون معرفى روشهاى بعضى از مفسّرين به زبان عربى به رشته تحرير در آمده است.
    '''اضواء على مناهج بعض المفسّرين من زوايا علوم القرآن''' تأليف دكتر [[عبد الحمید محمود متولى]] استاد تفسير و علوم قرآنى دانشكده‌ى مباحث اسلامى دانشگاه الأزهر پيرامون معرفى روشهاى بعضى از مفسّرين به زبان عربى به رشته تحرير در آمده است.


    ==ساختار==
    ==ساختار==
    مباحث کتاب در يازده مبحث تدون شده و متضمن بعضى مباحث پيرامون تفسير، منشأ پيدايش آن و دخول اسرائيليات در تفسير مى‌باشد. مؤلف اهتمام در بيان مسائل واجب بر مفسّر هنگام بررسى قرآن جهت فهم آن و نوشتن تفسير دارد، چه تفسير تحليلى باشد يا موضوعى، چه در یک سوره باشد يا كل قرآن، وى اميدوار است با نوشتن این کتاب مسلمانان و پژوهشگران را با ميراث تفسيرى اسلام و تفاوت روش آنها و جايگاهشان آشنا كند.
    مباحث کتاب در يازده مبحث تدون شده و متضمن بعضى مباحث پيرامون تفسير، منشأ پيدايش آن و دخول اسرائيليات در تفسير مى‌باشد. مؤلف اهتمام در بيان مسائل واجب بر مفسّر هنگام بررسى قرآن جهت فهم آن و نوشتن تفسير دارد، چه تفسير تحليلى باشد يا موضوعى، چه در یک سوره باشد يا كل قرآن، وى امیدوار است با نوشتن این کتاب مسلمانان و پژوهشگران را با میراث تفسيرى اسلام و تفاوت روش آنها و جايگاهشان آشنا كند.


    ==گزارش محتوا==
    ==گزارش محتوا==
    در مبحث اول معانى لغوى و اصطلاحى تفسير و تأویل، تفاوت آندو و شروط لازم بر مفسّر و اقسام تفاسير مأثور و مصادر آنها، تفسير قرآن به قرآن و به سنّت بررسى و به تبيين تفسير در عهد صحابه مى‌پرداخته ميشود.
    در مبحث اول معانى لغوى و اصطلاحى تفسير و تأویل، تفاوت آندو و شروط لازم بر مفسّر و اقسام تفاسير مأثور و مصادر آنها، تفسير قرآن به قرآن و به سنّت بررسى و به تبيين تفسير در عهد صحابه مى‌پرداخته میشود.


    بعد از قرآن و سنت، كلام صحابه مصدر ديگرى برای تفسير قرآن شمرده شده و مشهورترين تفاسير از صحابه را 10 تفسير مى‌باشد. تفاسير خلفاى اربعه، ابن مسعود، [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]]، ابىّ بن كعب، زيدبن ثابت، ابوموسى اشعرى و عبدالله بن زبير. معرفى بزرگانى كه بيشترين روايات از آنها در تفاسير وجود دارد در ادامه مى‌آيد.
    بعد از قرآن و سنت، كلام صحابه مصدر ديگرى برای تفسير قرآن شمرده شده و مشهورترين تفاسير از صحابه را 10 تفسير مى‌باشد. تفاسير خلفاى اربعه، ابن مسعود، [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]]، ابىّ بن كعب، زيدبن ثابت، ابوموسى اشعرى و عبدالله بن زبير. معرفى بزرگانى كه بيشترين روايات از آنها در تفاسير وجود دارد در ادامه مى‌آيد.


    پس از معرفى آنها، فضائلشان، ارزش تفاسير مأثور از صحابه و تابعين و مميّزات آنها، تعصب مذهبى، اغراض سياسى و اختلاط احاديث، از اسباب ضعف در تفاسير برشمرده و بيان ميشود كه شروع تدوین نوشتارى تفسير در پایان قرن اول هجرى در عهد عمربن عبدالعزيز بوده است.  
    پس از معرفى آنها، فضائلشان، ارزش تفاسير مأثور از صحابه و تابعين و ممیّزات آنها، تعصب مذهبى، اغراض سياسى و اختلاط احاديث، از اسباب ضعف در تفاسير برشمرده و بيان میشود كه شروع تدوین نوشتارى تفسير در پایان قرن اول هجرى در عهد عمربن عبدالعزيز بوده است.  


    ايشان اقوال مفسّرين از صحابه و تابعين را جمع‌آورى كرده و مى‌گوید: از مزاياى تفسير در این مرحله، ضميمه كردن روايات پيامبر اكرم(ص) در تفسير به تفاسير صحابه و تابعين، اختصار اسانيد و از نقاط ضعفشان اسناد از سلف بدون ذكر قائلينشان و ورود برخى روايات اسرائيليات مى‌باشد.
    ايشان اقوال مفسّرين از صحابه و تابعين را جمع‌آورى كرده و مى‌گوید: از مزاياى تفسير در این مرحله، ضمیمه كردن روايات پيامبر اكرم(ص) در تفسير به تفاسير صحابه و تابعين، اختصار اسانيد و از نقاط ضعفشان اسناد از سلف بدون ذكر قائلينشان و ورود برخى روايات اسرائيليات مى‌باشد.


    مهمترين تفاسير مأثور: 1. [[جامع البيان]] - [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] 2. [[معالم التنزيل]] - لغوى 3. [[تفسير القرآن]] - [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] 4. [[درالمنثور]] - [[سيوطى]] مى‌باشد. پس از بررسى و معرفى مختصرى از دوران حيات، مهمترين تأليفات، جايگاه علمى آنها به تبيين تفاسيرشان پرداخته و معتقدند تفسير به رأى بر سه معنا اطلاق مى‌شود:
    مهمترين تفاسير مأثور: 1. [[جامع البيان]] - [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] 2. [[معالم التنزيل]] - لغوى 3. [[تفسير القرآن]] - [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] 4. [[درالمنثور]] - [[سيوطى]] مى‌باشد. پس از بررسى و معرفى مختصرى از دوران حيات، مهمترين تأليفات، جايگاه علمى آنها به تبيين تفاسيرشان پرداخته و معتقدند تفسير به رأى بر سه معنا اطلاق مى‌شود: