ابن شهید ثانی، حسن بن زین‌الدین: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - ' حسين' به ' حسین')
    جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ')
    خط ۴۲: خط ۴۲:




    صاحب معالم از ابتداى تحصيل با خواهر زاده‌اش [[عاملی موسوی، محمد بن علی|صاحب مدارك]] هم درس بود. اين دو نفر هر كدام در نماز به ديگرى اقتدا مى‌كرد. در درس اساتيد مختلف با هم شركت مى‌كردند، بلكه هر كدام چيزى مى‌نوشت به ديگرى ارائه مى‌كرد تا او نظرش را بيان كند و به اتفاق هم نوشته‌هايشان را تصحيح مى‌كردند و تا آخر عمر يار و قرين هم بودند و حتى زمان وفات آنها خيلى به هم نزدیک است.
    صاحب معالم از ابتداى تحصيل با خواهر زاده‌اش [[عاملی موسوی، محمد بن علی|صاحب مدارك]] هم درس بود. این دو نفر هر كدام در نماز به ديگرى اقتدا مى‌كرد. در درس اساتيد مختلف با هم شركت مى‌كردند، بلكه هر كدام چيزى مى‌نوشت به ديگرى ارائه مى‌كرد تا او نظرش را بيان كند و به اتفاق هم نوشته‌هايشان را تصحيح مى‌كردند و تا آخر عمر يار و قرين هم بودند و حتى زمان وفات آنها خيلى به هم نزدیک است.


    آنها در جبل عامل نزد ملا عبدالله يزدى، صاحب حاشيۀ ملا عبداللّه، منطق و رياضيات و فقه و حديث آموختند و از محضر سيد‌‎على بن حسین موسوى، پدر [[عاملی موسوی، محمد بن علی|صاحب مدارك]] استفاده‌هاى شايانى بردند.
    آنها در جبل عامل نزد ملا عبدالله يزدى، صاحب حاشيۀ ملا عبداللّه، منطق و رياضيات و فقه و حديث آموختند و از محضر سيد‌‎على بن حسین موسوى، پدر [[عاملی موسوی، محمد بن علی|صاحب مدارك]] استفاده‌هاى شايانى بردند.


    آنان قبل از سال 983 هجرى قمرى به عراق هجرت كرده و نزد ملا احمد مقدس اردبيلى (متوفاى 993 قمرى) در نجف اشرف متون اصولى و فقهى نظير شرح عميدى و شرح ارشاد را آموختند و در زمرۀ مقربين اين عالم بزرگوار شمرده شدند به حدى كه استاد بعضى عبارتهاى شرح ارشاد را به آنان مى‌سپرده و مى‌گفته است، «انظرو في عباراته و أصلحوا منها ما شئتم فإني أعلم أن بعض عباراته غير فصيح».<ref>مقدمۀ منتقى الجمان في الأحاديث الصحاح و الحسان ص7 و 8</ref>
    آنان قبل از سال 983 هجرى قمرى به عراق هجرت كرده و نزد ملا احمد مقدس اردبيلى (متوفاى 993 قمرى) در نجف اشرف متون اصولى و فقهى نظير شرح عميدى و شرح ارشاد را آموختند و در زمرۀ مقربين این عالم بزرگوار شمرده شدند به حدى كه استاد بعضى عبارتهاى شرح ارشاد را به آنان مى‌سپرده و مى‌گفته است، «انظرو في عباراته و أصلحوا منها ما شئتم فإني أعلم أن بعض عباراته غير فصيح».<ref>مقدمۀ منتقى الجمان في الأحاديث الصحاح و الحسان ص7 و 8</ref>


    ==فرزندان==
    ==فرزندان==




    شيخ حسن بن شهيد ثانى داراى دو فرزند فاضل و جليل القدر بود به نامهاى شيخ ابوجعفر، پدر شيخ على صاحب درر المنثور و شيخ زين‌الدين كه به فضل و علم مشهور هستند و ساير فضلا و علماى اين خاندان از اين دو نفر مى‌باشند و به هر دو اجازۀ نقل روايت داده است.<ref>فوائد رضویه ص101</ref>
    شيخ حسن بن شهيد ثانى داراى دو فرزند فاضل و جليل القدر بود به نامهاى شيخ ابوجعفر، پدر شيخ على صاحب درر المنثور و شيخ زين‌الدين كه به فضل و علم مشهور هستند و ساير فضلا و علماى این خاندان از این دو نفر مى‌باشند و به هر دو اجازۀ نقل روايت داده است.<ref>فوائد رضویه ص101</ref>


    ==كثرت تأليفات==
    ==كثرت تأليفات==




    اكثر تأليفات شيخ حسن در نجف اشرف نوشته شده است. از خصوصيات نوشته‌هاى اين شيخ جليل القدر آن است كه با وجود تعداد زياد آنها، كه حدود 30 تأليف است، متن آنها كامل و تمام نيست، زيرا او مثل علامه و شهيدين در یک زمان مشغول به تأليف و تصنيف کتاب‌هاى متعددى بوده است. در نسخه‌اى از [[من‌ لا‌يحضره‌ الفقيه]] كه با مقابلۀ ايشان تصحيح شده نقش خاتمى وجود دارد كه اين طور نوشته شده است: «بمحمد و الآل معتصم حسن بن زين‌الدين عبدهم» و در آنجا از اختلاف اساس فقه و نظام حديث در آن زمان اظهار ناراحتى كرده است.
    اكثر تأليفات شيخ حسن در نجف اشرف نوشته شده است. از خصوصيات نوشته‌هاى این شيخ جليل القدر آن است كه با وجود تعداد زياد آنها، كه حدود 30 تأليف است، متن آنها كامل و تمام نيست، زيرا او مثل علامه و شهيدين در یک زمان مشغول به تأليف و تصنيف کتاب‌هاى متعددى بوده است. در نسخه‌اى از [[من‌ لا‌يحضره‌ الفقيه]] كه با مقابلۀ ايشان تصحيح شده نقش خاتمى وجود دارد كه این طور نوشته شده است: «بمحمد و الآل معتصم حسن بن زين‌الدين عبدهم» و در آنجا از اختلاف اساس فقه و نظام حديث در آن زمان اظهار ناراحتى كرده است.


    ==مشرب علمى==
    ==مشرب علمى==




    شيخ حسن در زمان خود از اكابر و بزرگان فقها شمرده مى‌شده و داراى سليقه‌اى معتدل و ديدگاههايى درست و متقن بوده و از نمونه‌هاى محققین و مدققين در فقه است كه با مراجعه به کتاب مناسك حج آن بزرگوار، اين خصوصيات بخوبى قابل درك و مشاهده است.
    شيخ حسن در زمان خود از اكابر و بزرگان فقها شمرده مى‌شده و داراى سليقه‌اى معتدل و ديدگاههايى درست و متقن بوده و از نمونه‌هاى محققین و مدققين در فقه است كه با مراجعه به کتاب مناسك حج آن بزرگوار، این خصوصيات بخوبى قابل درك و مشاهده است.


    از نظر عمل به روايات، فقط به روايات صحيح و حسن عمل مى‌كرده و عدالت در راوى را معتبر مى‌دانسته است. در مقابل اخبارى‌ها كه اعتقاد به درستى تمام روايات كتب اربعه داشته‌اند، با ايجاد اصطلاح مشهور اقسام خبر به صحيح، ضعيف، حسن و موثق نظر آنان را رد مى‌كرده است.
    از نظر عمل به روايات، فقط به روايات صحيح و حسن عمل مى‌كرده و عدالت در راوى را معتبر مى‌دانسته است. در مقابل اخبارى‌ها كه اعتقاد به درستى تمام روايات كتب اربعه داشته‌اند، با ايجاد اصطلاح مشهور اقسام خبر به صحيح، ضعيف، حسن و موثق نظر آنان را رد مى‌كرده است.
    خط ۷۲: خط ۷۲:
    از ديگر معاصران او عبداللطيف بن شيخ على بن احمد جامعى است كه شاگرد او و [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهائى]] است. او کتاب‌هائى در رد نظريات صاحب معالم نوشته مثل کتاب «تقليد الميت» و کتاب «الرد على صاحب المعالم في الاجتهاد و التقليد».<ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 4 ص392 و ج 2 ص297</ref>
    از ديگر معاصران او عبداللطيف بن شيخ على بن احمد جامعى است كه شاگرد او و [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهائى]] است. او کتاب‌هائى در رد نظريات صاحب معالم نوشته مثل کتاب «تقليد الميت» و کتاب «الرد على صاحب المعالم في الاجتهاد و التقليد».<ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 4 ص392 و ج 2 ص297</ref>


    او در ابتداى کتاب تقليد الميت اين گونه گفته است: «بعد وقوفه على رسالة شيخه صاحب المعالم التي ضيق فيها على المكلفين المسالك و أوقعهم في المهالك» تصميم به نوشتن آن کتاب گرفته است.<ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 4 ص392</ref>
    او در ابتداى کتاب تقليد الميت این گونه گفته است: «بعد وقوفه على رسالة شيخه صاحب المعالم التي ضيق فيها على المكلفين المسالك و أوقعهم في المهالك» تصميم به نوشتن آن کتاب گرفته است.<ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 4 ص392</ref>


    نكتۀ قابل ذكر اينكه پدر [[عاملی موسوی، محمد بن علی|صاحب مدارك]] سيد‌‎على یکبار با خواهر صاحب معالم كه از مادر ديگرى بوده است ازدواج مى‌كند و [[عاملی موسوی، محمد بن علی|صاحب مدارك]] حاصل اين ازدواج است و یکبار با مادر صاحب معالم همسر شهيد ثانى ازدواج مى‌كند كه نور‌الدين سيد‌‎على بن على كه هم نام با خود او است به دنيا مى‌آيد كه در اين صورت صاحب معالم هم دايى [[عاملی موسوی، محمد بن علی|صاحب مدارك]] و هم برادر مادرى سيد‌‎نور‌الدين مى‌باشد كه او نيز برادر پدرى [[عاملی موسوی، محمد بن علی|صاحب مدارك]] مى‌باشد.
    نكتۀ قابل ذكر اينكه پدر [[عاملی موسوی، محمد بن علی|صاحب مدارك]] سيد‌‎على یکبار با خواهر صاحب معالم كه از مادر ديگرى بوده است ازدواج مى‌كند و [[عاملی موسوی، محمد بن علی|صاحب مدارك]] حاصل این ازدواج است و یکبار با مادر صاحب معالم همسر شهيد ثانى ازدواج مى‌كند كه نور‌الدين سيد‌‎على بن على كه هم نام با خود او است به دنيا مى‌آيد كه در این صورت صاحب معالم هم دايى [[عاملی موسوی، محمد بن علی|صاحب مدارك]] و هم برادر مادرى سيد‌‎نور‌الدين مى‌باشد كه او نيز برادر پدرى [[عاملی موسوی، محمد بن علی|صاحب مدارك]] مى‌باشد.