اسناد و مکاتبات تاریخی ایران از تیمور تا شاه اسماعیل: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'يك' به 'یک')
    جز (جایگزینی متن - ' حسين' به ' حسین')
    خط ۲۷: خط ۲۷:


    ==ساختار==
    ==ساختار==
    روشى كه در ترتيب اين مجموعه به كار رفته، مبتنى بر نظم منطقى از لحاظ قدمت تاريخى مكاتيب بوده است؛ ولى البته در همه جا نتوانسته اين نظم را حفظ كند. زيرا في المثل مقدارى از مكاتبات سلطان حسين بايقرا با اوزون حسن در جزو مكاتبات تيمورى آمده و مقدارى از مكاتبات اوزون حسن با سلطان حسين در قسمت اخير کتاب؛ يعنى مكاتبات سلاطين تركمان.
    روشى كه در ترتيب اين مجموعه به كار رفته، مبتنى بر نظم منطقى از لحاظ قدمت تاريخى مكاتيب بوده است؛ ولى البته در همه جا نتوانسته اين نظم را حفظ كند. زيرا في المثل مقدارى از مكاتبات سلطان حسین بايقرا با اوزون حسن در جزو مكاتبات تيمورى آمده و مقدارى از مكاتبات اوزون حسن با سلطان حسین در قسمت اخير کتاب؛ يعنى مكاتبات سلاطين تركمان.


    ==گزارش محتوا==
    ==گزارش محتوا==
    خط ۴۲: خط ۴۲:
    از 807 تا 907 در اين دوره نيز هر چند سلسله‌هاى محلى كوچك از ميان رفته بودند؛ ولى باز كشور ايران دچار جنگ‌ها و رقابت‌ها و كشمكش‌هاى ميرزايان جغتاى بود و شاهزادگان تيمورى عرصه مملكت را دستخوش تجاوزات و حملات متوالى به یکديگر نموده بودند. شاهرخ تا اندازه‌اى توانست اساس حكومتى بريزد و در طى سلطنت نسبتا طولانى خود فى‌الجمله آرامشى به اوضاع بخشد. ولى پس از مرگ وى اين اغتشاشات تجديد شد.
    از 807 تا 907 در اين دوره نيز هر چند سلسله‌هاى محلى كوچك از ميان رفته بودند؛ ولى باز كشور ايران دچار جنگ‌ها و رقابت‌ها و كشمكش‌هاى ميرزايان جغتاى بود و شاهزادگان تيمورى عرصه مملكت را دستخوش تجاوزات و حملات متوالى به یکديگر نموده بودند. شاهرخ تا اندازه‌اى توانست اساس حكومتى بريزد و در طى سلطنت نسبتا طولانى خود فى‌الجمله آرامشى به اوضاع بخشد. ولى پس از مرگ وى اين اغتشاشات تجديد شد.


    سلطنت كوتاه الغ بیک با قتل وى به دست پسرش عبداللطيف به انتها رسيد‌ ‎و عبداللطيف نيز پس از شش ماه كشته شد و دوره حكومت ابوالقاسم بابر نيز به جنگ با برادرانش علاءالدوله و سلطان محمد گذشت و در پایان حيات نيز دچار رقيب زورمندى شد، به نام ابوسعيد بن محمد بن ميران شاه بن تيمور. ابوسعيد ده سال حكومت كرد و فى‌الجمله كوشيد تا آب رفته به جوى و رونق نخستين دولت گوركانى بر جاى آورد؛ ولى پس از تسلط بر ايران شرقى و مركزى جان خود را بر سر تصرف آذربايجان نهاد و در ميانه به دست لشكريان اوزون حسن آق قويونلو دستگير و به امر او كشته شد. پس از وى دوران نسبتا طولانى سلطنت سلطان حسين بايقراست از سال 873 تا 911 كه اگر اهميتى داشته باشد، از لحاظ ارزش و فروغ مكتب هرات است، چه در زمينه هنر نقاشى و خط چه در زمينه شعر و نثر، و در ايجاد اين مكتب پر ارزش هنرى مسلما شخصيت بارز امير على شير كه خود از شعراء به نام و بنيانگذار ادب تركى جغتائى، مؤثر بوده است.
    سلطنت كوتاه الغ بیک با قتل وى به دست پسرش عبداللطيف به انتها رسيد‌ ‎و عبداللطيف نيز پس از شش ماه كشته شد و دوره حكومت ابوالقاسم بابر نيز به جنگ با برادرانش علاءالدوله و سلطان محمد گذشت و در پایان حيات نيز دچار رقيب زورمندى شد، به نام ابوسعيد بن محمد بن ميران شاه بن تيمور. ابوسعيد ده سال حكومت كرد و فى‌الجمله كوشيد تا آب رفته به جوى و رونق نخستين دولت گوركانى بر جاى آورد؛ ولى پس از تسلط بر ايران شرقى و مركزى جان خود را بر سر تصرف آذربايجان نهاد و در ميانه به دست لشكريان اوزون حسن آق قويونلو دستگير و به امر او كشته شد. پس از وى دوران نسبتا طولانى سلطنت سلطان حسین بايقراست از سال 873 تا 911 كه اگر اهميتى داشته باشد، از لحاظ ارزش و فروغ مكتب هرات است، چه در زمينه هنر نقاشى و خط چه در زمينه شعر و نثر، و در ايجاد اين مكتب پر ارزش هنرى مسلما شخصيت بارز امير على شير كه خود از شعراء به نام و بنيانگذار ادب تركى جغتائى، مؤثر بوده است.


    در ضمن اشاره كلى به حوادث تاريخى اين عصر نمى‌توان، از اشاره به دو سلسله تركمان آق قويونلو و قراقويونلو خوددارى كرد.
    در ضمن اشاره كلى به حوادث تاريخى اين عصر نمى‌توان، از اشاره به دو سلسله تركمان آق قويونلو و قراقويونلو خوددارى كرد.