دانشنامه امام حسین علیه‌السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'فعاليت‌هاى' به 'فعالیت‌های')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
    جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>')
    خط ۴۲: خط ۴۲:


    == گزارش محتوا ==
    == گزارش محتوا ==
    در پيشگفتار، تاريخ زندگانى امام حسين(ع) به پنج دوره تقسيم و هريك مفصلا توضيح داده شده است<ref>پيشگفتار، ج 1، ص 7</ref>
    در پيشگفتار، تاريخ زندگانى امام حسين(ع) به پنج دوره تقسيم و هريك مفصلا توضيح داده شده است.<ref>پيشگفتار، ج 1، ص 7</ref>


    درآمد، مقدمه مفصلى است كه در آن، ويژگى‌هاى اثر حاضر و مراحل تحقيق و تدوين آن، به‌صورت مبسوط، تشريح شده است<ref>درآمد، ج 1، ص 21</ref>
    درآمد، مقدمه مفصلى است كه در آن، ويژگى‌هاى اثر حاضر و مراحل تحقيق و تدوين آن، به‌صورت مبسوط، تشريح شده است.<ref>درآمد، ج 1، ص 21</ref>


    == بخش نخست ==
    == بخش نخست ==
    در بخش نخست، چگونگى تولد، نام‌گذارى، ويژگى‌هاى ظاهرى، چگونگى پرورش، ازدواج و شمار فرزندان امام حسين(ع)، در شش فصل، مورد بررسى قرار گرفته است<ref>مقدمه، ص 23</ref>
    در بخش نخست، چگونگى تولد، نام‌گذارى، ويژگى‌هاى ظاهرى، چگونگى پرورش، ازدواج و شمار فرزندان امام حسين(ع)، در شش فصل، مورد بررسى قرار گرفته است.<ref>مقدمه، ص 23</ref>


    === فصل يكم ===
    === فصل يكم ===
    در فصل يكم، مدت باردارى حضرت فاطمه(س) به امام حسين(ع) و تاريخ ولادت آن حضرت و حوادث مربوط به آن، ارائه شده و شمارى از مسائل مربوط به اين موضوع، مانند حضور اسماء بنت عميس به هنگام ولادت امام(ع) و رؤياى ام‌فضل، نقد گرديده است<ref>همان</ref>
    در فصل يكم، مدت باردارى حضرت فاطمه(س) به امام حسين(ع) و تاريخ ولادت آن حضرت و حوادث مربوط به آن، ارائه شده و شمارى از مسائل مربوط به اين موضوع، مانند حضور اسماء بنت عميس به هنگام ولادت امام(ع) و رؤياى ام‌فضل، نقد گرديده است.<ref>همان</ref>


    === فصل دوم ===
    === فصل دوم ===
    فصل دوم، درباره نام‌گذارى امام حسين(ع) است. در اين فصل، آمده كه نام‌گذارى امام(ع) و برادرش امام حسن(ع)، از طريق وحى به پيامبر(ص) صورت گرفته است و پس از اشاره به نام‌ها، كنيه و لقب ايشان، ضمن تحليلى، برخى از گزارش‌ها در مورد اينكه [[امام على(ع)]] در ابتدا نام «جعفر» و يا «حرب» را براى ايشان انتخاب كرده بود، نقد و رد شده است<ref>همان</ref>
    فصل دوم، درباره نام‌گذارى امام حسين(ع) است. در اين فصل، آمده كه نام‌گذارى امام(ع) و برادرش امام حسن(ع)، از طريق وحى به پيامبر(ص) صورت گرفته است و پس از اشاره به نام‌ها، كنيه و لقب ايشان، ضمن تحليلى، برخى از گزارش‌ها در مورد اينكه [[امام على(ع)]] در ابتدا نام «جعفر» و يا «حرب» را براى ايشان انتخاب كرده بود، نقد و رد شده است.<ref>همان</ref>


    === فصل سوم ===
    === فصل سوم ===
    در فصل سوم، ويژگى‌هاى چهره، اندام و هيئت ظاهرى امام حسين(ع) بيان شده است و شباهت‌هاى ايشان به جدش پيامبر(ص)، مادرش فاطمه(س) و موساى پيامبر(ع) و نيز چگونگى رنگ كردن مو، لباس پوشيدن، عمامه گذاشتن و نقش انگشترى ايشان، گزارش شده است<ref>همان</ref>
    در فصل سوم، ويژگى‌هاى چهره، اندام و هيئت ظاهرى امام حسين(ع) بيان شده است و شباهت‌هاى ايشان به جدش پيامبر(ص)، مادرش فاطمه(س) و موساى پيامبر(ع) و نيز چگونگى رنگ كردن مو، لباس پوشيدن، عمامه گذاشتن و نقش انگشترى ايشان، گزارش شده است.<ref>همان</ref>


    === فصل چهارم ===
    === فصل چهارم ===
    خط ۶۲: خط ۶۲:


    === فصل پنجم ===
    === فصل پنجم ===
    فصل پنجم، شرحى اجمالى درباره همسران امام حسين(ع) و تحقيقى در زمينه انتساب مادر امام زين‌العابدين(ع) به يزدگرد (شاه ايران) دارد و در آن، به ضعف برخى گزارش‌ها كه همسرانى را به امام(ع) نسبت داده‌اند، اشاره گرديده است<ref>همان</ref>
    فصل پنجم، شرحى اجمالى درباره همسران امام حسين(ع) و تحقيقى در زمينه انتساب مادر امام زين‌العابدين(ع) به يزدگرد (شاه ايران) دارد و در آن، به ضعف برخى گزارش‌ها كه همسرانى را به امام(ع) نسبت داده‌اند، اشاره گرديده است.<ref>همان</ref>


    === فصل ششم ===
    === فصل ششم ===
    فصل ششم، شمار فرزندان امام حسين(ع) و شرح حال اجمالى آنان و در پايان آن، تحقيق مفصلى درباره انتساب رقيه به امام حسين(ع)آمده است<ref>همان</ref>
    فصل ششم، شمار فرزندان امام حسين(ع) و شرح حال اجمالى آنان و در پايان آن، تحقيق مفصلى درباره انتساب رقيه به امام حسين(ع)آمده است.<ref>همان</ref>


    == بخش دوم ==
    == بخش دوم ==
    خط ۷۱: خط ۷۱:


    === فصل يكم ===
    === فصل يكم ===
    فصل يكم، درباره فضايلى است كه ميان حسين(ع) و ساير اهل‌بيت(ع) مشترك است، مانند: طهارت از انواع پليدى‌هاى ظاهرى و باطنى، گستردگى دانش، مرجعيت علمى، وجوب مودت، وجوب اطاعت و تمسك، همراهى با پيامبر(ص) در مباهله با نصاراى نجران، همتايى امام(ع) با پيامبر(ص) در وجوب تسليم بودن در برابر ايشان و حرمت ستيز و مخالفت با ايشان، نزول سوره «دهر» درباره آنان و نيز ساير فضايلى كه درباره اهل‌بيت(ع) نقل شده است<ref>همان، ص 25</ref>
    فصل يكم، درباره فضايلى است كه ميان حسين(ع) و ساير اهل‌بيت(ع) مشترك است، مانند: طهارت از انواع پليدى‌هاى ظاهرى و باطنى، گستردگى دانش، مرجعيت علمى، وجوب مودت، وجوب اطاعت و تمسك، همراهى با پيامبر(ص) در مباهله با نصاراى نجران، همتايى امام(ع) با پيامبر(ص) در وجوب تسليم بودن در برابر ايشان و حرمت ستيز و مخالفت با ايشان، نزول سوره «دهر» درباره آنان و نيز ساير فضايلى كه درباره اهل‌بيت(ع) نقل شده است.<ref>همان، ص 25</ref>


    === فصل دوم ===
    === فصل دوم ===
    خط ۸۰: خط ۸۰:


    === فصل چهارم ===
    === فصل چهارم ===
    فصل چهارم، به فضايل اخلاقى امام حسين(ع) اختصاص دارد، مانند: عزت نفس، حسن خلق، شجاعت، ادب، تواضع و سخاوت. همچنين داستان‌هاى مختلفى از سخاوت ايشان در اين فصل آمده است<ref>همان</ref>
    فصل چهارم، به فضايل اخلاقى امام حسين(ع) اختصاص دارد، مانند: عزت نفس، حسن خلق، شجاعت، ادب، تواضع و سخاوت. همچنين داستان‌هاى مختلفى از سخاوت ايشان در اين فصل آمده است.<ref>همان</ref>


    === فصل پنجم ===
    === فصل پنجم ===
    در فصل پنجم، علاقه امام حسين(ع) به عبادت، كثرت نماز و روزه ايشان، رفتن ايشان به حج با پاى پياده، شب‌زنده‌دارى و انواع نيكى‌هاى امام(ع)، گزارش شده است<ref>همان</ref>
    در فصل پنجم، علاقه امام حسين(ع) به عبادت، كثرت نماز و روزه ايشان، رفتن ايشان به حج با پاى پياده، شب‌زنده‌دارى و انواع نيكى‌هاى امام(ع)، گزارش شده است.<ref>همان</ref>


    === فصل ششم ===
    === فصل ششم ===
    در فصل ششم، شمارى از كرامات امام حسين(ع) که نشانه جايگاه رفيع ايشان در نزد خداوند است و حكايت از ارتباط عميق آن امام با عالم غيب دارد آمده است، مانند: اجابت دعاها، سخن گفتن كودك به فرمان ايشان و شفا يافتن بيمار به بركت ايشان<ref>همان</ref>
    در فصل ششم، شمارى از كرامات امام حسين(ع) که نشانه جايگاه رفيع ايشان در نزد خداوند است و حكايت از ارتباط عميق آن امام با عالم غيب دارد آمده است، مانند: اجابت دعاها، سخن گفتن كودك به فرمان ايشان و شفا يافتن بيمار به بركت ايشان<ref>همان</ref>


    گفتنى است آنچه درباره جايگاه خانوادگى و فضايل و ويژگى‌هاى امام حسين(ع) بدان اشاره شده، حاكى از كمالاتى است كه زمينه‌ساز امامت و رهبرى ايشانند؛ بنابراین، بخش اول و دوم، مقدمه بخش‌هاى بعدى است<ref>همان، ص 26</ref>
    گفتنى است آنچه درباره جايگاه خانوادگى و فضايل و ويژگى‌هاى امام حسين(ع) بدان اشاره شده، حاكى از كمالاتى است كه زمينه‌ساز امامت و رهبرى ايشانند؛ بنابراین، بخش اول و دوم، مقدمه بخش‌هاى بعدى است.<ref>همان، ص 26</ref>


    == بخش سوم ==
    == بخش سوم ==
    خط ۹۴: خط ۹۴:


    === فصل يكم ===
    === فصل يكم ===
    در فصل يكم اين بخش، بر پايه روايات معتبر، اثبات شده كه موضوع رهبرى پس از پيامبر، از جانب خداوند مشخص شده و خداوند متعال، اهل‌بيت ايشان را به‌عنوان امامان امت، برگزيده و رهبرى را در نسل امام حسين(ع)قرار داده است<ref>همان</ref>
    در فصل يكم اين بخش، بر پايه روايات معتبر، اثبات شده كه موضوع رهبرى پس از پيامبر، از جانب خداوند مشخص شده و خداوند متعال، اهل‌بيت ايشان را به‌عنوان امامان امت، برگزيده و رهبرى را در نسل امام حسين(ع)قرار داده است.<ref>همان</ref>


    === فصل دوم ===
    === فصل دوم ===
    خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:


    === فصل چهارم ===
    === فصل چهارم ===
    در فصل چهارم، دو وصيت‌نامه مكتوب امام حسين(ع)آمده‌اند كه يكى را هنگام حركت از مدينه، به ام‌سلمه سپرد و ديگرى را در كربلا، به دختر بزرگش فاطمه داد. همچنين به وصى قرار دادن خواهرش زينب(س) اشاره شده است و ضمن تحليلى، موضوع وصيت‌هاى مختلف ايشان، تبيين گرديده است<ref>همان، ص 27</ref>
    در فصل چهارم، دو وصيت‌نامه مكتوب امام حسين(ع)آمده‌اند كه يكى را هنگام حركت از مدينه، به ام‌سلمه سپرد و ديگرى را در كربلا، به دختر بزرگش فاطمه داد. همچنين به وصى قرار دادن خواهرش زينب(س) اشاره شده است و ضمن تحليلى، موضوع وصيت‌هاى مختلف ايشان، تبيين گرديده است.<ref>همان، ص 27</ref>


    == بخش چهارم ==
    == بخش چهارم ==
    خط ۱۰۹: خط ۱۰۹:


    === فصل يكم ===  
    === فصل يكم ===  
    فصل يكم، به زندگى امام حسين(ع) از هفت سالگى تا نه سالگى، مقارن ايام خلافت ابوبكر (11 - 13ق) مى‌پردازد. تحقيقا اين دروان، تلخ‌ترين ايام زندگى امام(ع) بوده است. وفات جدش پيامبر(ص)، شهادت مادر و مظلوم واقع شدن پدر، در اين دوران اتفاق افتاده است. همراهى با پدر در دفاع از حقش و انتقاد به ابوبكر با زبان كودكانه، از حوادث اين دروان از زندگى ايشان است<ref>همان</ref>
    فصل يكم، به زندگى امام حسين(ع) از هفت سالگى تا نه سالگى، مقارن ايام خلافت ابوبكر (11 - 13ق) مى‌پردازد. تحقيقا اين دروان، تلخ‌ترين ايام زندگى امام(ع) بوده است. وفات جدش پيامبر(ص)، شهادت مادر و مظلوم واقع شدن پدر، در اين دوران اتفاق افتاده است. همراهى با پدر در دفاع از حقش و انتقاد به ابوبكر با زبان كودكانه، از حوادث اين دروان از زندگى ايشان است.<ref>همان</ref>


    === فصل دوم ===
    === فصل دوم ===
    فصل دوم، به زندگى امام(ع) از نه سالگى تا نوزده سالگى، مقارن با خلافت عمر (13 - 24ق) اختصاص دارد. در اين دوران، خليفه دوم، براى ايشان احترام ويژه‌اى قائل بود. حادثه قابل توجهى در اين مقطع از تاريخ زندگى ايشان، گزارش نشده است<ref>همان</ref>
    فصل دوم، به زندگى امام(ع) از نه سالگى تا نوزده سالگى، مقارن با خلافت عمر (13 - 24ق) اختصاص دارد. در اين دوران، خليفه دوم، براى ايشان احترام ويژه‌اى قائل بود. حادثه قابل توجهى در اين مقطع از تاريخ زندگى ايشان، گزارش نشده است.<ref>همان</ref>


    === فصل سوم ===
    === فصل سوم ===
    فصل سوم، ويژه زندگى امام(ع) از بيست سالگى تا 31 سالگى، مقارن با خلافت عثمان (24 - 35ق) است. برخورد تند امام(ع) با ابوسفيان در آغاز خلافت عثمان، بيمارى ايشان در راه مكه، تبعيد شدن ابوذر به ربذه و كشته شدن عثمان، حوادثى هستند كه در اين مقطع از تاريخ زندگى امام حسين(ع) اتفاق افتاده‌اند. مسئله شركت امام(ع) در جنگ‌هاى افريقيه (تونس) و طبرستان و در ماجراى دفاع از عثمان نيز مورد نقد و بررسى قرار گرفته است<ref>همان</ref>
    فصل سوم، ويژه زندگى امام(ع) از بيست سالگى تا 31 سالگى، مقارن با خلافت عثمان (24 - 35ق) است. برخورد تند امام(ع) با ابوسفيان در آغاز خلافت عثمان، بيمارى ايشان در راه مكه، تبعيد شدن ابوذر به ربذه و كشته شدن عثمان، حوادثى هستند كه در اين مقطع از تاريخ زندگى امام حسين(ع) اتفاق افتاده‌اند. مسئله شركت امام(ع) در جنگ‌هاى افريقيه (تونس) و طبرستان و در ماجراى دفاع از عثمان نيز مورد نقد و بررسى قرار گرفته است.<ref>همان</ref>


    === فصل چهارم ===
    === فصل چهارم ===
    فصل چهارم، به زندگى امام حسين(ع) از 31 سالگى تا 36 سالگى، مقارن با خلافت پدرش [[امام على(ع)]] (35 - 40ق) مربوط است. در اين فصل، حضور فعال امام حسين(ع) در صحنه‌هاى سياسى و نظامى، به‌ويژه در جنگ‌هاى جمل، صفين و نهروان و عنايت ويژه [[امام على(ع)]] به او و برادرش امام حسن(ع)، به‌تفصيل گزارش شده است<ref>همان، ص 28</ref>
    فصل چهارم، به زندگى امام حسين(ع) از 31 سالگى تا 36 سالگى، مقارن با خلافت پدرش [[امام على(ع)]] (35 - 40ق) مربوط است. در اين فصل، حضور فعال امام حسين(ع) در صحنه‌هاى سياسى و نظامى، به‌ويژه در جنگ‌هاى جمل، صفين و نهروان و عنايت ويژه [[امام على(ع)]] به او و برادرش امام حسن(ع)، به‌تفصيل گزارش شده است.<ref>همان، ص 28</ref>


    == بخش پنجم ==
    == بخش پنجم ==
    خط ۱۲۴: خط ۱۲۴:


    === فصل يكم ===  
    === فصل يكم ===  
    فصل يكم، درباره پيروى كامل امام حسين(ع) از امام زمان خود و احترام ويژه او نسبت به امام حسن(ع)، به‌ويژه در مورد صلح و بيعت با معاويه و وصيت امام حسن(ع) به ايشان است<ref>همان</ref>
    فصل يكم، درباره پيروى كامل امام حسين(ع) از امام زمان خود و احترام ويژه او نسبت به امام حسن(ع)، به‌ويژه در مورد صلح و بيعت با معاويه و وصيت امام حسن(ع) به ايشان است.<ref>همان</ref>


    === فصل دوم ===
    === فصل دوم ===
    فصل دوم، درباره سياست امام(ع) در برخورد با معاويه و سياست معاويه در برخورد با امام(ع)، زمينه‌سازى امام(ع) براى قيام بر ضد حكومت بنى اميه پس از مرگ معاويه و احساس خطر معاويه از ناحيه امام حسين(ع) است<ref>همان</ref>
    فصل دوم، درباره سياست امام(ع) در برخورد با معاويه و سياست معاويه در برخورد با امام(ع)، زمينه‌سازى امام(ع) براى قيام بر ضد حكومت بنى اميه پس از مرگ معاويه و احساس خطر معاويه از ناحيه امام حسين(ع) است.<ref>همان</ref>


    === فصل سوم ===
    === فصل سوم ===
    فصل سوم، درباره تلاش‌هاى معاويه براى ولايت‌عهدى فرزندش يزيد، به قتل رساندن سران مخالفان اين اقدام و از جمله امام حسن(ع) و سعد بن ابى‌وقاص، بيعت گرفتن معاويه براى يزيد، مخالفت جدى امام حسين(ع) با اين بيعت و سفارش‌هاى معاويه به هنگام مرگ به يزيد در مورد چگونگى برخورد با امام حسين(ع) است<ref>همان</ref>
    فصل سوم، درباره تلاش‌هاى معاويه براى ولايت‌عهدى فرزندش يزيد، به قتل رساندن سران مخالفان اين اقدام و از جمله امام حسن(ع) و سعد بن ابى‌وقاص، بيعت گرفتن معاويه براى يزيد، مخالفت جدى امام حسين(ع) با اين بيعت و سفارش‌هاى معاويه به هنگام مرگ به يزيد در مورد چگونگى برخورد با امام حسين(ع) است.<ref>همان</ref>


    == بخش ششم ==
    == بخش ششم ==
    خط ۱۳۹: خط ۱۳۹:


    === فصل دوم ===
    === فصل دوم ===
    پيشگويى‌هاى پيامبر(ص) درباره شهادت امام حسين(ع)پيش از ولادت وى و در مقاطع مختلف كودكى‌اش، بسيار قابل تأمل است. در اين پيشگويى‌ها كه در فصل دوم آمده، حتى تاريخ شهادت، مكان شهادت، نام و مشخصات قاتل، كيفيت قاتل، مزار و زائران امام(ع) نيز مشخص شده است<ref>همان</ref>
    پيشگويى‌هاى پيامبر(ص) درباره شهادت امام حسين(ع)پيش از ولادت وى و در مقاطع مختلف كودكى‌اش، بسيار قابل تأمل است. در اين پيشگويى‌ها كه در فصل دوم آمده، حتى تاريخ شهادت، مكان شهادت، نام و مشخصات قاتل، كيفيت قاتل، مزار و زائران امام(ع) نيز مشخص شده است.<ref>همان</ref>


    بديهى است كه ساير پيشگويى‌هايى كه در اين بخش بدانها اشاره شده، ريشه در پيشگويى پيامبر(ص) و الهام الهى دارند<ref>همان</ref>
    بديهى است كه ساير پيشگويى‌هايى كه در اين بخش بدانها اشاره شده، ريشه در پيشگويى پيامبر(ص) و الهام الهى دارند<ref>همان</ref>
    خط ۱۴۹: خط ۱۴۹:


    == بخش هفتم ==
    == بخش هفتم ==
    بخش هفتم در هفت فصل، خروج امام حسين(ع) از مدينه تا رسيدن به كربلا را گزارش كرده است. در آغاز اين بخش، تحليل نسبتا جامعى درباره زمينه‌ها و علل قيام امام حسين(ع)آمده است و پس از آن، مسائل مهمى مانند: امتناع امام(ع) از بيعت با يزيد، خروج امام(ع) از مدينه، فعالیت‌های ايشان در مكه، اعزام مسلم(ع) به‌عنوان نماينده خود به كوفه و شهادت مسلم و جمعى ديگر از ياران امام(ع) و نيز زندانى شدن شمارى ديگر از آنان، پيشنهادهاى مختلف به امام(ع) مبنى بر نرفتن به كوفه و حركت امام(ع) به‌سوى كربلا، در هفت فصل، گزارش گرديده است<ref>همان، ص 30</ref>
    بخش هفتم در هفت فصل، خروج امام حسين(ع) از مدينه تا رسيدن به كربلا را گزارش كرده است. در آغاز اين بخش، تحليل نسبتا جامعى درباره زمينه‌ها و علل قيام امام حسين(ع)آمده است و پس از آن، مسائل مهمى مانند: امتناع امام(ع) از بيعت با يزيد، خروج امام(ع) از مدينه، فعالیت‌های ايشان در مكه، اعزام مسلم(ع) به‌عنوان نماينده خود به كوفه و شهادت مسلم و جمعى ديگر از ياران امام(ع) و نيز زندانى شدن شمارى ديگر از آنان، پيشنهادهاى مختلف به امام(ع) مبنى بر نرفتن به كوفه و حركت امام(ع) به‌سوى كربلا، در هفت فصل، گزارش گرديده است.<ref>همان، ص 30</ref>


    == بخش هشتم ==
    == بخش هشتم ==
    در بخش هشتم، متون مربوط به حادثه جان‌گداز عاشورا از آغاز ورود امام حسين(ع) به كربلا تا شهادت ياران، فرزندان، برادران، فرزندان برادر، فرزندان خواهر، فرزندان عمو و سرانجام، شهادت خود ايشان، در نه فصل، به‌تفصيل گزارش شده است<ref>همان، ص 31</ref>
    در بخش هشتم، متون مربوط به حادثه جان‌گداز عاشورا از آغاز ورود امام حسين(ع) به كربلا تا شهادت ياران، فرزندان، برادران، فرزندان برادر، فرزندان خواهر، فرزندان عمو و سرانجام، شهادت خود ايشان، در نه فصل، به‌تفصيل گزارش شده است.<ref>همان، ص 31</ref>


    == بخش نهم ==
    == بخش نهم ==
    در بخش نهم، حوادثى كه پس از شهادت امام حسين(ع) در كربلا به وقوع پيوست، پديده‌هاى خارق‌العاده‌اى كه در منابع معتبر گزارش شده، چگونگى دفن شهدا، سرنوشت سرهاى مقدس شهدا و كراماتى كه از سر مقدس سيدالشهداء(ع) ديده شد، چگونگى حركت خاندان اباعبدالله از كربلا به كوفه و از كوفه تا شام و بازگشت آن‌ها از شام به مدينه، در هشت فصل ارائه شده است<ref>همان، ص 35</ref>
    در بخش نهم، حوادثى كه پس از شهادت امام حسين(ع) در كربلا به وقوع پيوست، پديده‌هاى خارق‌العاده‌اى كه در منابع معتبر گزارش شده، چگونگى دفن شهدا، سرنوشت سرهاى مقدس شهدا و كراماتى كه از سر مقدس سيدالشهداء(ع) ديده شد، چگونگى حركت خاندان اباعبدالله از كربلا به كوفه و از كوفه تا شام و بازگشت آن‌ها از شام به مدينه، در هشت فصل ارائه شده است.<ref>همان، ص 35</ref>


    == بخش دهم ==
    == بخش دهم ==
    در آغاز بخش دهم، تحليلى درباره بازتاب‌هاى اجتماعى و آثار تكوينى واقعه عاشورا و نيز چهار جنبشى كه تحت تأثير مستقيم يا غير مستقيم امواج سياسى و اجتماعى اين واقعه تا ده سال پس از آن پديد آمد، ارائه شده است<ref>همان، ص 39</ref>
    در آغاز بخش دهم، تحليلى درباره بازتاب‌هاى اجتماعى و آثار تكوينى واقعه عاشورا و نيز چهار جنبشى كه تحت تأثير مستقيم يا غير مستقيم امواج سياسى و اجتماعى اين واقعه تا ده سال پس از آن پديد آمد، ارائه شده است.<ref>همان، ص 39</ref>


    پس از آن، متن گزارش‌هاى مربوط به بازتاب شهادت سيدالشهداء و يارانش در ميان شخصيت‌هاى برجسته آن روز جهان اسلام، در ميان جنايت‌كاران و خانواده‌هاى آنها، در جامعه عراق و حجاز و حتى در ميان غير مسلمانان، در پنج فصل، مطرح گرديده و در فصل ششم، سرنوشت شوم كسانى كه در اين حادثه، نقش داشتند و نيز مردمى كه از يارى كردن امام(ع) سر باز زدند، تبيين شده است<ref>همان، ص 39</ref>
    پس از آن، متن گزارش‌هاى مربوط به بازتاب شهادت سيدالشهداء و يارانش در ميان شخصيت‌هاى برجسته آن روز جهان اسلام، در ميان جنايت‌كاران و خانواده‌هاى آنها، در جامعه عراق و حجاز و حتى در ميان غير مسلمانان، در پنج فصل، مطرح گرديده و در فصل ششم، سرنوشت شوم كسانى كه در اين حادثه، نقش داشتند و نيز مردمى كه از يارى كردن امام(ع) سر باز زدند، تبيين شده است.<ref>همان، ص 39</ref>


    == بخش يازدهم ==
    == بخش يازدهم ==