الشریف الرضي محمد بن الحسین بن موسی الموسوي: تفاوت میان نسخه‌ها

    (لینک درون متنی)
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۲۴: خط ۲۴:
    | پیش از =
    | پیش از =
    }}
    }}
    '''''الشریف الرضي محمد بن الحسین بن موسی الموسوي'''''، تألیف [[امینی، محمدهادی|محمدهادى امينى]] به زبان عربى درباره [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|محمد بن حسين بن موسى]]، معروف به [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] مؤلف [[نهج‌‌البلاغة (صبحی صالح)|نهج‌البلاغه]] است. اين اثر يكى از منابع جامع و كامل و پژوهشى درباره شخصيت [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] مى‌باشد كه در دسترس مى‌باشد و شخصيت مؤلف [[نهج‌‌البلاغة (صبحی صالح)|نهج‌البلاغه]] را از همه زوايا مورد بررسى قرار داده است.
     
    '''الشریف الرضي محمد بن الحسین بن موسی الموسوي'''، تألیف [[امینی، محمدهادی|محمدهادى امينى]] به زبان عربى درباره [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|محمد بن حسين بن موسى]]، معروف به [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] مؤلف [[نهج‌‌البلاغة (صبحی صالح)|نهج‌البلاغه]] است. اين اثر يكى از منابع جامع و كامل و پژوهشى درباره شخصيت [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] مى‌باشد كه در دسترس مى‌باشد و شخصيت مؤلف [[نهج‌‌البلاغة (صبحی صالح)|نهج‌البلاغه]] را از همه زوايا مورد بررسى قرار داده است.


    ==ساختار==
    ==ساختار==
    خط ۵۶: خط ۵۷:
    == اساتيد ومشايخ ==
    == اساتيد ومشايخ ==


     
    # ابوسعيد سيرافى، استاد بزرگ علم نحو و لغت. در علم قرآن، فقه و فرائض نيز درس مى‌گفته است.
    1- ابوسعيد سيرافى، استاد بزرگ علم نحو و لغت. در علم قرآن، فقه و فرائض نيز درس مى‌گفته است.
    # ابوعلى فارسی، مؤلف كتاب «ايضاح» كه او را در علوم عربیت يگانه زمان مى‌دانند.
     
    # [[شيخ مفيد]]: فقيه و متكلم بزرگ شيعه كه جايگاه او در فقه بين همه بزرگان زبان زد است.
    2- ابوعلى فارسی، مؤلف كتاب «ايضاح» كه او را در علوم عربیت يگانه زمان مى‌دانند.
    # ابوالفتح ابن جنى، از دانشمدان مشهور علم نحو، جالب است كه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] در سن 22 سالگى قصيده‌اى در وصف ناصرالدوله با الفاظى زيبا و معانى بلند سر و دو استادش ابن جنى كتابى در شرح ابيات آن تصنيف كرد.
     
    # ابوعبدالله مرزبانى، او از دانشمندان و محدثان و شعراء و ادبا و مؤلفان مشهور است.
    3- [[شيخ مفيد]]: فقيه و متكلم بزرگ شيعه كه جايگاه او در فقه بين همه بزرگان زبان زد است.
    # هارون بن موسى تلعُكبرى، از فقهاء و محدثين و مشايخ بزرگ شيعه در اواسط قرن چهارم است.
     
    # ابن بناته، يكى از پيشوايان علوم ادبى و داراى خطبه‌هايى است كه همه گفته‌اند، نظير نداشته است.
    4- ابوالفتح ابن جنى، از دانشمدان مشهور علم نحو، جالب است كه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] در سن 22 سالگى قصيده‌اى در وصف ناصرالدوله با الفاظى زيبا و معانى بلند سر و دو استادش ابن جنى كتابى در شرح ابيات آن تصنيف كرد.
    # على بن عيسى ربعى، او از دانشمندان علم نحو است.
     
    # ابواسحاق ابراهيم بن احمد طبرى، فقيه مالكى، شيخ شيوخ و همان كسى است كه به كرامت اخلاق و افضال بر اهل علم موصوف بوده است. همان كه خانه‌اش را به سيد‌‎بخشيد و گفت: حق منبر تو از پدرت بيشتر است و سيد‌‎به ناچار پذيرفت.
    5- ابوعبدالله مرزبانى، او از دانشمندان و محدثان و شعراء و ادبا و مؤلفان مشهور است.
     
    6- هارون بن موسى تلعُكبرى، از فقهاء و محدثين و مشايخ بزرگ شيعه در اواسط قرن چهارم است.
     
    7- ابن بناته، يكى از پيشوايان علوم ادبى و داراى خطبه‌هايى است كه همه گفته‌اند، نظير نداشته است.
     
    8- على بن عيسى ربعى، او از دانشمندان علم نحو است.
     
    9- ابواسحاق ابراهيم بن احمد طبرى، فقيه مالكى، شيخ شيوخ و همان كسى است كه به كرامت اخلاق و افضال بر اهل علم موصوف بوده است. همان كه خانه‌اش را به سيد‌‎بخشيد و گفت: حق منبر تو از پدرت بيشتر است و سيد‌‎به ناچار پذيرفت.


    بخش پنجم، شعراء عصر [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] و مقام ادبى ايشان مى‌باشد.
    بخش پنجم، شعراء عصر [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] و مقام ادبى ايشان مى‌باشد.
    خط ۸۱: خط ۷۳:
    بخش ششم كتاب، به شاگردان و كسانى كه از ايشان روايت نقل كرده‌اند پرداخته است. اين شاگردان عبارتند از:
    بخش ششم كتاب، به شاگردان و كسانى كه از ايشان روايت نقل كرده‌اند پرداخته است. اين شاگردان عبارتند از:


    1. ابوزيد سيد‌‎عبداللّه الكبايكى الحسينى الجرجانى. فقيه عالى‌قدر، و مجتهد محقق و عالم فاضل، معروف به ابوزيد كبايكى. در خدمت [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد‌‎مرتضى]] و سيّد رضى هر دو شاگردى كرد و پس از در گذشت استادش، از هر دو روايت مى‌كرد، و به تدريس اشتغال پيدا كرد.
    # ابوزيد سيد‌‎عبداللّه الكبايكى الحسينى الجرجانى. فقيه عالى‌قدر، و مجتهد محقق و عالم فاضل، معروف به ابوزيد كبايكى. در خدمت [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد‌‎مرتضى]] و سيّد رضى هر دو شاگردى كرد و پس از در گذشت استادش، از هر دو روايت مى‌كرد، و به تدريس اشتغال پيدا كرد.
     
    # ابوعبداللّه شيخ محمد بن على حلوانى، عالم فاضل و اديب و شاعر كه او هم از شاگردان [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد‌‎مرتضى]] و سيدرضى، و از بزرگان ادب در قرن پنجم هجرى بوده است.
    2. ابوعبداللّه شيخ محمد بن على حلوانى، عالم فاضل و اديب و شاعر كه او هم از شاگردان [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد‌‎مرتضى]] و سيدرضى، و از بزرگان ادب در قرن پنجم هجرى بوده است.
    # ابوعبداللّه شيخ جعفر بن محمد بن احمد دوريستى عبسى، (در گذشته حدود سال 473ق) از خاندان علم و معروف به فقه و فضل و پاكى. وى در نزد [[شيخ مفيد]] و شريف مرتضى و شريف رضى علم آموخت.
     
    # ابوالحسن سيد‌‎على بن بندار بن محمد قاضى هاشمى.
    3. ابوعبداللّه شيخ جعفر بن محمد بن احمد دوريستى عبسى، (در گذشته حدود سال 473ق) از خاندان علم و معروف به فقه و فضل و پاكى. وى در نزد [[شيخ مفيد]] و شريف مرتضى و شريف رضى علم آموخت.
    # حافظ ابومحمد عبدالرحمن بنابى‌بكر خزاعى نيشابورى، معروف به مفيد نيشابورى (درگذشته به سال 445ق). در رى مى‌زيست و از بزرگان شيوخ اماميه، و حافظ و واعظ و خطيب و ثقه بود، براى سماع حديث به شرق و غرب مسافرت كرد و از راويان بسيارى حديث شنيد و از آنان روايت كرد، چنانكه از [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد‌‎مرتضى]] و [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] و [[شيخ مفيد]] حديث روايت كرد و شاگردى آنان را داشت.
     
    # ابوبكر نيشابورى احمد بن حسين بن احمد خزاعى(متوفا به سال حدود 480 ه) ساكن رى. حافظ و فقيه و ثقه و محدّث، از بزرگان مشايخ اماميه. پدر دو عالم مشهور و محدث: حافظ مفيد عبدالرحمن بن احمد، و مفيد أبى سعيد محمد بن احمد، و جد ابوالفت و حرازى نويسنده نخستين تفسير به زبان فارسی.
    4. ابوالحسن سيد‌‎على بن بندار بن محمد قاضى هاشمى.
    # ابوالحسن مهيار ديلمى پسر مرزويه، از زردشتى ان ايرانى و از مردم ديلم (رودبار گيلان)، بود كه در سال 394ق به دست [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] مسلمان شد، و به مذهب شيعه اماميه درآمد و در دوستى اهلبيت، و در رثاى امام حسين شعر گفته است. وى پس از مسلمان شدن، نزد سيد‌‎به فراگرفتن شعر و ادبيات عربى پرداخت.
     
    # قاضى ابومنصور محمد بنابى نصر عكبرى معدل بغدادى(در گذشته به سال 472ق). محدث فقيه محقق ثقه [[ابن‌بابویه، محمد بن علی|صدوق]]. در بغداد از شريف مرتضى و شرى فرضى حديث شنيد، و از آن دو و از ديگران روايت كرد.
    5. حافظ ابومحمد عبدالرحمن بنابى‌بكر خزاعى نيشابورى، معروف به مفيد نيشابورى (درگذشته به سال 445ق). در رى مى‌زيست و از بزرگان شيوخ اماميه، و حافظ و واعظ و خطيب و ثقه بود، براى سماع حديث به شرق و غرب مسافرت كرد و از راويان بسيارى حديث شنيد و از آنان روايت كرد، چنانكه از [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد‌‎مرتضى]] و [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] و [[شيخ مفيد]] حديث روايت كرد و شاگردى آنان را داشت.
     
    6. ابوبكر نيشابورى احمد بن حسين بن احمد خزاعى.
     
    (متوفا به سال حدود 480 ه) ساكن رى. حافظ و فقيه و ثقه و محدّث، از بزرگان مشايخ اماميه. پدر دو عالم مشهور و محدث: حافظ مفيد عبدالرحمن بن احمد، و مفيد أبى سعيد محمد بن احمد، و جد ابوالفت و حرازى نويسنده نخستين تفسير به زبان فارسی.
     
    7. ابوالحسن مهيار ديلمى پسر مرزويه، از زردشتى ان ايرانى و از مردم ديلم (رودبار گيلان)، بود كه در سال 394ق به دست [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] مسلمان شد، و به مذهب شيعه اماميه درآمد و در دوستى اهلبيت، و در رثاى امام حسين شعر گفته است. وى پس از مسلمان شدن، نزد سيد‌‎به فراگرفتن شعر و ادبيات عربى پرداخت.
     
    8. قاضى ابومنصور محمد بنابى نصر عكبرى معدل بغدادى.
     
    (در گذشته به سال 472ق). محدث فقيه محقق ثقه [[ابن‌بابویه، محمد بن علی|صدوق]]. در بغداد از شريف مرتضى و شرى فرضى حديث شنيد، و از آن دو و از ديگران روايت كرد.


    بخش هفتم مربوط به تأليفات و آثار ايشان است. [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] سه كتاب ارزشمند به زبان عربى است كه به حق مى‌توان گفت كه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] با اين سه كتاب سازنده ستون‌هاى بلاغت عربى است. اين سه كتاب عبارتند از:
    بخش هفتم مربوط به تأليفات و آثار ايشان است. [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] سه كتاب ارزشمند به زبان عربى است كه به حق مى‌توان گفت كه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد‌‎رضى]] با اين سه كتاب سازنده ستون‌هاى بلاغت عربى است. اين سه كتاب عبارتند از:


    1. تلخيص البيان في مجازات القرآن اين كتاب ارزنده كه حدود ده قرن گمشده بود و با تلاش استاد سيد‌‎محمد مشكات از گرد و غبار زمان خارج شد.
    # تلخيص البيان في مجازات القرآن اين كتاب ارزنده كه حدود ده قرن گمشده بود و با تلاش استاد سيد‌‎محمد مشكات از گرد و غبار زمان خارج شد.
     
    # مجازات الآثار النبويه كه مجموعه سخنان پيامبر اكرم(ص) است.
    2. مجازات الآثار النبويه كه مجموعه سخنان پيامبر اكرم(ص) است.
    # نهج‌البلاغه.
     
    3. نهج‌البلاغه.


    از ديگر آثار و يحق ايقال تأويل في متشابه التنزيل، خصائص الائمه عليه‌السلام، ديوان شعر و اخبار قضاه بغداد را مى‌توان نامبرد.
    از ديگر آثار و يحق ايقال تأويل في متشابه التنزيل، خصائص الائمه عليه‌السلام، ديوان شعر و اخبار قضاه بغداد را مى‌توان نامبرد.