مصیبت‌نامه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ ژوئیهٔ ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'سبك' به 'سبک '
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'سبك' به 'سبک ')
خط ۳۲: خط ۳۲:
== ساختار ==
== ساختار ==


اين كتاب كمابيش 8780 بيت دارد كه از ديد بيرونى و درونى، با منطق‌الطير و الاهى‌نامه بسيار متفاوت نيستند، اما به گفته شادروان فروزانفر، بى‌گمان طرح آن در منظومه‌هاى زبان فارسى تازه و نوآيين است و نه پيشينيان و نه واپسينيان، چنين مثنوى بدين طرح و سبك سروده‌اند. شرح سلوك باطنى را بسيارى از شاعران چكيده يا درازدامن گفته‌اند، اما در مقالات پراكنده كه مطالب آنها با يك‌ديگر پيوستگى ندارند و عطار در اين كتاب آنها را به يك‌ديگر پيوسته است و در هر مقاله كنجكاوى خواننده را برمى‌انگيزد و او را به خواندن مقاله پسين وامى‌دارد. هر مقاله، به يكى از مراتب وجود يا اشخاص الاهى و غيبى مى‌پردازد و شيخ در گفت‌وگو با سالك و وصف آن رتبه، اطلاعات فلسفى و دينى خود را مى‌گنجاند و چند حكايت درخور مقام بر آن مى‌افزايد.
اين كتاب كمابيش 8780 بيت دارد كه از ديد بيرونى و درونى، با منطق‌الطير و الاهى‌نامه بسيار متفاوت نيستند، اما به گفته شادروان فروزانفر، بى‌گمان طرح آن در منظومه‌هاى زبان فارسى تازه و نوآيين است و نه پيشينيان و نه واپسينيان، چنين مثنوى بدين طرح و سبک  سروده‌اند. شرح سلوك باطنى را بسيارى از شاعران چكيده يا درازدامن گفته‌اند، اما در مقالات پراكنده كه مطالب آنها با يك‌ديگر پيوستگى ندارند و عطار در اين كتاب آنها را به يك‌ديگر پيوسته است و در هر مقاله كنجكاوى خواننده را برمى‌انگيزد و او را به خواندن مقاله پسين وامى‌دارد. هر مقاله، به يكى از مراتب وجود يا اشخاص الاهى و غيبى مى‌پردازد و شيخ در گفت‌وگو با سالك و وصف آن رتبه، اطلاعات فلسفى و دينى خود را مى‌گنجاند و چند حكايت درخور مقام بر آن مى‌افزايد.


وصف سير آفاقى و انفسى بدين بلندى و ريزبينى، در هيچ يك از كتاب‌هاى صوفيان نيست، اما عطار در اين منظومه به بازگويى هر يك از مراتب وجود به اعتبار صفت ويژه آن مى‌پردازد. مانند اينكه جبرئيل مظهر امر و اسرافيل نمودار احيا و ميراندن و قلم مظهر قدرت و عيسى نمونه پاكى است. وى اينها را جايگاه‌هايى در راه سلوك مى‌داند و معناى سير آفاقى را به‌خوبى روشن مى‌كند و به اشارت مى‌فهماند كه مقصود از سير، تحقق بدين مراتب است.
وصف سير آفاقى و انفسى بدين بلندى و ريزبينى، در هيچ يك از كتاب‌هاى صوفيان نيست، اما عطار در اين منظومه به بازگويى هر يك از مراتب وجود به اعتبار صفت ويژه آن مى‌پردازد. مانند اينكه جبرئيل مظهر امر و اسرافيل نمودار احيا و ميراندن و قلم مظهر قدرت و عيسى نمونه پاكى است. وى اينها را جايگاه‌هايى در راه سلوك مى‌داند و معناى سير آفاقى را به‌خوبى روشن مى‌كند و به اشارت مى‌فهماند كه مقصود از سير، تحقق بدين مراتب است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش