موسوعة الطب النبوي، الإسلامي - العربي: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'پزشك' به 'پزشک') |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
'''موسوعة الطب النبوي الإسلامي - العربي'''، اثر عبدالله سنده، به زبان عربى است كه نويسنده در آن، اصطلاحات | '''موسوعة الطب النبوي الإسلامي - العربي'''، اثر عبدالله سنده، به زبان عربى است كه نويسنده در آن، اصطلاحات پزشکى اسلامى را به‌صورت الفبايى مطرح و با استناد به منابع معتبر قديم و جديد، تعريف و اطلاعاتى درباره آن‌ها ارائه كرده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
اين كتاب از مقدمه نويسنده، و متن اصلى (شامل اصطلاحات | اين كتاب از مقدمه نويسنده، و متن اصلى (شامل اصطلاحات پزشکى از الف تا ياء) تشكيل شده است. | ||
در اين اثر در مجموع، معانى تعداد 504 واژه و اصطلاح معرفى شده است. | در اين اثر در مجموع، معانى تعداد 504 واژه و اصطلاح معرفى شده است. | ||
نويسنده در مقدمه‌اش كه تاريخ و مكان نگارش آن را مشخص نكرده، يادآور شده است: «... قرآن به | نويسنده در مقدمه‌اش كه تاريخ و مكان نگارش آن را مشخص نكرده، يادآور شده است: «... قرآن به پزشکى و سلامت عمومى، نظافت و... و روزه و نماز و حركت و طهارت و غسل و غذا و دوا عنايت كرده و ازدواج با محارم و شرب خمر و خوردن گوشت خوك را حرام ساخته و از فواحشى مانند زنا و خوردن مردار نهى كرده است... | ||
همان طور كه از طيره و فال بد زدن و شعبده‌بازى نهى كرده و به عيادت مريض و انجام كارهايى كه سبب عافيت مى‌شود همانند حجامت و... و توكل بر خدا توصيه كرده است. اسلام آدابى را براى خوردن و آشاميدن و خوابيدن و بيدار شدن و... و مكارم اخلاق و محبت و صله رحم و... مقرر كرده است... | همان طور كه از طيره و فال بد زدن و شعبده‌بازى نهى كرده و به عيادت مريض و انجام كارهايى كه سبب عافيت مى‌شود همانند حجامت و... و توكل بر خدا توصيه كرده است. اسلام آدابى را براى خوردن و آشاميدن و خوابيدن و بيدار شدن و... و مكارم اخلاق و محبت و صله رحم و... مقرر كرده است... | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
براى آشنايى با روش و محتواى اين اثر، ترجمه چند نكته از مباحث جالب آن كافى است: | براى آشنايى با روش و محتواى اين اثر، ترجمه چند نكته از مباحث جالب آن كافى است: | ||
#طبّ: علمى است كه با آن، وضعيت سلامت و بيمارى و تأثير داروها شناخته مى‌شود... [[بقراط]] گفته است: | #طبّ: علمى است كه با آن، وضعيت سلامت و بيمارى و تأثير داروها شناخته مى‌شود... [[بقراط]] گفته است: پزشکى، الهامى از جانب خدا است...<ref>ر.ك: متن كتاب، ص8</ref> | ||
#[[ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم|ابن ابى‌اصيبعه]]: احمد بن قاسم خزرجى، موفق‌الدين، ابوالعباس (متوفاى 66ق)، | #[[ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم|ابن ابى‌اصيبعه]]: احمد بن قاسم خزرجى، موفق‌الدين، ابوالعباس (متوفاى 66ق)، پزشک و تاريخ‌نگار بود. از آثار اوست: كتاب‌هايى به نام‌هاى «عيون الأنباء في طبقات الأطباء»، «حكايات الأطباء في علاجات الأدواء»، «معالم الأمم»، و «إصابة المنجمين». بانوى نويسنده كتاب «شمس العرب»، درباره [[ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم|ابن ابى‌اصيبعه]] مفصل و زيبا سخن گفته است<ref>ر.ك: همان، ص29</ref> | ||
#[[رازی، محمد بن زکریا|ابوبكر محمد بن زكرياى رازى]] (متوفاى 311ق)، فيلسوف، طبيب، شخصيتى ممتاز از مشاهير عرب مسلمان در زمينه فلسفه، نجوم، شيمى، منطق و ادبيات. همو بيمارستان عضدى را تأسيس كرد و از بين صد | #[[رازی، محمد بن زکریا|ابوبكر محمد بن زكرياى رازى]] (متوفاى 311ق)، فيلسوف، طبيب، شخصيتى ممتاز از مشاهير عرب مسلمان در زمينه فلسفه، نجوم، شيمى، منطق و ادبيات. همو بيمارستان عضدى را تأسيس كرد و از بين صد پزشک به رياست آن برگزيده شد. او اولين كسى است كه «الجدرى و الحصبة» (آبله و سرخك) و «العدوى الوراثية» (واگيرى و سرايت بيمارى از راه وراثت) را كشف كرد و اين نظر را ارائه داد كه مزاج جسم، پيرو اخلاق نفس است. از نوشته‌هاى اوست: «الحاوي» در 30 جلد. صاحب «هدية العارفين»، براى او نزديك «165» كتاب نام برده كه بيشترش در پزشکى، داروسازى، بيمارستان، ادويه، فلسفه، حكمت و اغذيه است. همان طور كه او به موسيقى و غناء و شيمى اهميت داده و «زيت الزاج» (حمض الكبريت) را كشف كرده است...<ref>ر.ك: همان، ص141-142</ref> گفتنى است كه منظور از «زيت الزاج»، همان اسيد سُولفوريك Sulfuric Acid است كه در قديم به آن، جوهر گوگرد گفته مى‌شد. | ||
#شيخوخت (پيرى): عبارت است از: بزرگى در سن و سال همراه با ضعف قوا و گفته شده: شيخ كسى است كه سنش از پنجاه گذشته است يا كسى كه به‌خاطر سن زيادش قدرت بر روزه ندارد. و ويژگى‌هاى شيخوخت عبارت است از: خميدگى پشت، ضعف قوا، فراموشى، خرفتى، كم‌خوابى و... براى كم كردن اين آثار، اين امور مفيد است: | #شيخوخت (پيرى): عبارت است از: بزرگى در سن و سال همراه با ضعف قوا و گفته شده: شيخ كسى است كه سنش از پنجاه گذشته است يا كسى كه به‌خاطر سن زيادش قدرت بر روزه ندارد. و ويژگى‌هاى شيخوخت عبارت است از: خميدگى پشت، ضعف قوا، فراموشى، خرفتى، كم‌خوابى و... براى كم كردن اين آثار، اين امور مفيد است: | ||
#:- عصاره «البتولا البيضاء» (درختى جنگلى و سفيد معطر كه در صنعت عطر و شامپو و خمير دندان و... از آن استفاده مى‌شود) كه اكسير زندگى است و نشاط را افزون مى‌كند؛ | #:- عصاره «البتولا البيضاء» (درختى جنگلى و سفيد معطر كه در صنعت عطر و شامپو و خمير دندان و... از آن استفاده مى‌شود) كه اكسير زندگى است و نشاط را افزون مى‌كند؛ | ||