مجموعة رسائل العلامة الطباطبائي: تفاوت میان نسخه‌ها

    (لینک درون متنی)
    خط ۶۶: خط ۶۶:
    # رساله توحيد: اين رساله، درباره وحدت حقّه وجود و توحيد اطلاقى ذات اقدس اله سخن مى‌گويد و به اثبات مى‌رساند كه آن ذات پاك از هرگونه تعيّن اسمى و وصفى و تقيّد مفهومى، منزّه و مبرّا بوده، مقيّد به هيچ قيدى نيست، حتى اطلاق و آن‌گاه با استشهاد به آيات و روايات متعددى به تأييد اين سخن مى‌پردازد.
    # رساله توحيد: اين رساله، درباره وحدت حقّه وجود و توحيد اطلاقى ذات اقدس اله سخن مى‌گويد و به اثبات مى‌رساند كه آن ذات پاك از هرگونه تعيّن اسمى و وصفى و تقيّد مفهومى، منزّه و مبرّا بوده، مقيّد به هيچ قيدى نيست، حتى اطلاق و آن‌گاه با استشهاد به آيات و روايات متعددى به تأييد اين سخن مى‌پردازد.
    مؤلف گران‌قدر در مقاله‌اى كه به اين رساله، ملحق نموده، ثابت كرده است كه اسلام در امر توحيد، پيشتاز بوده و گوى سبقت را از    همگان ربوده است، چراكه توحيد اسلام كه همان توحيد اطلاقى است، آخرين درجه توحيد و اوج آن مى‌باشد. وى از مراتب توحيد ذاتى و صفاتى و افعالى سخن گفته است.
    مؤلف گران‌قدر در مقاله‌اى كه به اين رساله، ملحق نموده، ثابت كرده است كه اسلام در امر توحيد، پيشتاز بوده و گوى سبقت را از    همگان ربوده است، چراكه توحيد اسلام كه همان توحيد اطلاقى است، آخرين درجه توحيد و اوج آن مى‌باشد. وى از مراتب توحيد ذاتى و صفاتى و افعالى سخن گفته است.
     
    #رساله اسماء: در اين رساله، از اسماء و صفات خدا با تقسيمات معروف آن از قبيل صفات ذات و صفات فعل و همچنين صفات ثبوتيه و صفات سلبيه، ميزان در تفسير اسماء خدا، نسبت بين صفات خالق و صفات مخلوق، متفرع بودن برخى از اسماء الهى بر برخى ديگر، تحقيق در مسئله توقيفى بودن اسماء الهى و معناى اسم اعظم سخن رفته است.
    2. رساله اسماء: در اين رساله، از اسماء و صفات خدا با تقسيمات معروف آن از قبيل صفات ذات و صفات فعل و همچنين صفات ثبوتيه و صفات سلبيه، ميزان در تفسير اسماء خدا، نسبت بين صفات خالق و صفات مخلوق، متفرع بودن برخى از اسماء الهى بر برخى ديگر، تحقيق در مسئله توقيفى بودن اسماء الهى و معناى اسم اعظم سخن رفته است.
    #رساله افعال: در اين رساله از افعال الهى و متفرعات آن، مانند مسئله قضاء و قدر، بداء، سعادت و شقاوت، جبر و تفويض، هدايت و ضلالت، مشيت و اراده، تمحيص واستدراج و امورى ديگر از اين قبيل بحث مى‌شود.
     
    #رساله وسائط: در اين رساله سخن درباره موجوداتى است كه واسطه فيض هستند ميان حق تعالى و عالم ماده. اين رساله با اثبات عوالم چهارگانه هستى (عالم لاهوت، عالم جبروت، عالم ملكوت و عالم ناسوت)، آغاز مى‌گردد و با بحث پيرامون حجاب‌ها، قلم، لوح، عرش، كرسى، آسمان‌ها و زمين، فرشتگان و شياطين ادامه مى‌يابد.
    3. رساله افعال: در اين رساله از افعال الهى و متفرعات آن، مانند مسئله قضاء و قدر، بداء، سعادت و شقاوت، جبر و تفويض، هدايت و ضلالت، مشيت و اراده، تمحيص واستدراج و امورى ديگر از اين قبيل بحث مى‌شود.
    #رساله برهان: در اين رساله امور مربوط به فن برهان (يكى از صناعات پنج‌گانه‌اى كه در علم منطق از آن ياد مى‌شود)، همچون تعريف برهان، اقسام برهان، معناى حد، مناسبت حد و برهان، چگونگى اكتساب حد با برهان، چگونگى حصول علم و يقين و تولد آن بررسى شده است.
     
    #رساله مغالطه: در اين رساله از قياس صحيح و غير صحيح سخن به ميان مى‌آيد و موارد خطا، منشأ غلط در حكم، رابطه بين حق و باطل، كيفيت غلط، اسباب و اقسام غلط و... روشن مى‌شود.
    4. رساله وسائط: در اين رساله سخن درباره موجوداتى است كه واسطه فيض هستند ميان حق تعالى و عالم ماده. اين رساله با اثبات عوالم چهارگانه هستى (عالم لاهوت، عالم جبروت، عالم ملكوت و عالم ناسوت)، آغاز مى‌گردد و با بحث پيرامون حجاب‌ها، قلم، لوح، عرش، كرسى، آسمان‌ها و زمين، فرشتگان و شياطين ادامه مى‌يابد.
    #رساله تركيب: در اين رساله از ثبوت و اقسام آن (حقيقى و اعتبارى)، منشأ و معناى اعتبار و پاره‌اى از احكام و لوازم آن، حد و رسم نداشتن امر اعتبارى، ضابطه كلى حق بودن يا اعتبارى بودن يك قضيه، علم به كنه اشياء، تركيب قول شارح (معرف) و... بحث شده است.
     
    #رساله تحليل: در اين رساله از تحليل كه عبارت است از جداسازى اجزاى معرف و حجت، فرق بين تحليل و تركيب، قواعد كلى‌اى كه قانون تحليل بر آن‌ها مبتنى است، منشأ غلطى كه در قضيه واقع مى‌شود، تحليل معرف و تحليل حجت سخن گفته مى‌شود.
    5. رساله برهان: در اين رساله امور مربوط به فن برهان (يكى از صناعات پنج‌گانه‌اى كه در علم منطق از آن ياد مى‌شود)، همچون تعريف برهان، اقسام برهان، معناى حد، مناسبت حد و برهان، چگونگى اكتساب حد با برهان، چگونگى حصول علم و يقين و تولد آن بررسى شده است.
    #رساله اعتبارات: در اين رساله مفصلا بحث مى‌شود كه امور حقيقى چگونه امور اعتبارى را در پى مى‌آورند، همچنين امور حقيقى چگونه بر اعتباريات و آراء وهمى بار مى‌شوند و براى تبيين اين دو مطلب، مباحث متنوعى همچون حقيقت اعتبار و جهت نياز به آن، كيفيت پيدايش اعتبار و منشأ آن، اصول اعتبارياتى كه به اجتماع بازمى‌گردد، لوازم اعتبارات و... امتياز حيوان از ساير انواع با حركت ارادى، اراده و اختيار، ارادى بودن هر فعلى كه از انسان صادر مى‌شود و... مطرح مى‌شود.
     
    #رساله منامات و نبوات: در اين رساله پاره‌اى از مباحث مربوط به امور عامه از قبيل خير و شر، سعادت و شقاوت و پاره‌اى از مباحث مربوط به ملكات و افعال انسانى و شرح احوال مردمان و تقسيم آنان به اهل سعادت و اهل شقاوت و اهل عامه (توده‌اى از مردمان كه در فهم و نظر ناتوانند)، همچنين مباحثى پيرامون رؤيا و ضابطه رؤياى صادقه و... مطرح شده است.
    6. رساله مغالطه: در اين رساله از قياس صحيح و غير صحيح سخن به ميان مى‌آيد و موارد خطا، منشأ غلط در حكم، رابطه بين حق و باطل، كيفيت غلط، اسباب و اقسام غلط و... روشن مى‌شود.
    #رساله قوه و فعل: در اين رساله پاره‌اى از مباحث، همچون انقسام وجود به مابالقوه و مابالفعل، انقسام آن به سيال و ثابت، حركت و اقسام آن، كَوْن و فساد، معناى زمان و سرعت و بطء و... بررسى شده است.
     
    7. رساله تركيب: در اين رساله از ثبوت و اقسام آن (حقيقى و اعتبارى)، منشأ و معناى اعتبار و پاره‌اى از احكام و لوازم آن، حد و رسم نداشتن امر اعتبارى، ضابطه كلى حق بودن يا اعتبارى بودن يك قضيه، علم به كنه اشياء، تركيب قول شارح (معرف) و... بحث شده است.
     
    8. رساله تحليل: در اين رساله از تحليل كه عبارت است از جداسازى اجزاى معرف و حجت، فرق بين تحليل و تركيب، قواعد كلى‌اى كه قانون تحليل بر آن‌ها مبتنى است، منشأ غلطى كه در قضيه واقع مى‌شود، تحليل معرف و تحليل حجت سخن گفته مى‌شود.
     
    9. رساله اعتبارات: در اين رساله مفصلا بحث مى‌شود كه امور حقيقى چگونه امور اعتبارى را در پى مى‌آورند، همچنين امور حقيقى چگونه بر اعتباريات و آراء وهمى بار مى‌شوند و براى تبيين اين دو مطلب، مباحث متنوعى همچون حقيقت اعتبار و جهت نياز به آن، كيفيت پيدايش اعتبار و منشأ آن، اصول اعتبارياتى كه به اجتماع بازمى‌گردد، لوازم اعتبارات و... امتياز حيوان از ساير انواع با حركت ارادى، اراده و اختيار، ارادى بودن هر فعلى كه از انسان صادر مى‌شود و... مطرح مى‌شود.
     
    10. رساله منامات و نبوات: در اين رساله پاره‌اى از مباحث مربوط به امور عامه از قبيل خير و شر، سعادت و شقاوت و پاره‌اى از مباحث مربوط به ملكات و افعال انسانى و شرح احوال مردمان و تقسيم آنان به اهل سعادت و اهل شقاوت و اهل عامه (توده‌اى از مردمان كه در فهم و نظر ناتوانند)، همچنين مباحثى پيرامون رؤيا و ضابطه رؤياى صادقه و... مطرح شده است.
     
    11. رساله قوه و فعل: در اين رساله پاره‌اى از مباحث، همچون انقسام وجود به مابالقوه و مابالفعل، انقسام آن به سيال و ثابت، حركت و اقسام آن، كَوْن و فساد، معناى زمان و سرعت و بطء و... بررسى شده است.


    == وضعيت كتاب ==
    == وضعيت كتاب ==