تاریخ تشیع از آغاز تا پایان غیبت صغری: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'کرده‏اند' به 'کرده‌‏اند')
    جز (جایگزینی متن - 'ه‏ها' به 'ه‏‌ها')
    خط ۵۹: خط ۵۹:
    فصل دوم، درباره چگونگی پیدایش شیعه است. نویسنده در این فصل، در ضمن 6 درس، ابتدا شیعه را در لغت و قرآن بررسی کرده و سپس به بحث پیرامون موضوعاتی همچون آغاز تشیع، نام‌های دیگر شیعه، نقش قریش در رخداد سقیفه، سکوت امیر مؤمنان(ع) و صحابیان شیعه پرداخته است.
    فصل دوم، درباره چگونگی پیدایش شیعه است. نویسنده در این فصل، در ضمن 6 درس، ابتدا شیعه را در لغت و قرآن بررسی کرده و سپس به بحث پیرامون موضوعاتی همچون آغاز تشیع، نام‌های دیگر شیعه، نقش قریش در رخداد سقیفه، سکوت امیر مؤمنان(ع) و صحابیان شیعه پرداخته است.


    شیعه در اصطلاح، بر یاران و پیروان على(ع) اطلاق مى‌‏شود. شیعه در منابع شیعى بیش از یک مفهوم ندارد و آن اعتقاد به جانشینى على(ع) و یازده فرزند اوست. نویسنده بر این باور است که ائمه(ع) منتسبان به فرقه‏هاى باطل را خارج از جرگه شیعه مى‏دانستند؛ ولى دانشمندان و رجال‏نویسان اهل سنت، شیعه را به معنایى گسترده‏تر از این به کار برده و به تمام فرقه‏هایى که از پیکره شیعه منشعب شده‏اند و نیز به دوستداران خاندان رسالت اطلاق کرده‌‏اند. البته در قرن دوم و سوم بعد از شیعیان امامى، بیشترین تعداد شیعه را زیدیان تشکیل مى‏دادند.<ref>ر.ک: همان، ص42</ref>
    شیعه در اصطلاح، بر یاران و پیروان على(ع) اطلاق مى‌‏شود. شیعه در منابع شیعى بیش از یک مفهوم ندارد و آن اعتقاد به جانشینى على(ع) و یازده فرزند اوست. نویسنده بر این باور است که ائمه(ع) منتسبان به فرقه‏‌هاى باطل را خارج از جرگه شیعه مى‏دانستند؛ ولى دانشمندان و رجال‏نویسان اهل سنت، شیعه را به معنایى گسترده‏تر از این به کار برده و به تمام فرقه‏‌هایى که از پیکره شیعه منشعب شده‏اند و نیز به دوستداران خاندان رسالت اطلاق کرده‌‏اند. البته در قرن دوم و سوم بعد از شیعیان امامى، بیشترین تعداد شیعه را زیدیان تشکیل مى‏دادند.<ref>ر.ک: همان، ص42</ref>


    برخى از نویسندگان، پیدایش تشیع را در روز سقیفه و برخى دیگر در اواخر خلافت عثمان مى‏دانند. دسته سوم نیز معتقدند شیعه بعد از قتل عثمان و گروه چهارم مى‏گویند بعد از شهادت على(ع) به وجود آمده است. گروه پنجم نیز پیدایش تشیع را بعد از رخداد کربلا مى‏دانند. به باور نویسنده، افزون بر قاطبه عالمان شیعه، برخى از دانشمندان اهل سنت، چون محمد کردعلى، عقیده دارند که ریشه پیدایش شیعه در دوره پیامبر(ص) است و آن حضرت براى نخستین بار لفظ شیعه را بر دوستداران على(ع) اطلاق کرده است. عده‏اى از اصحاب نیز در همان دوره به شیعه على(ع) معروف بوده‏‌اند. گذشته از اینها شیعه همان دوستى و پیروى از على(ع) است که پیامبر(ص) در موارد بسیارى اصحابش را به پیروى از آن حضرت فرمان داده است.<ref>ر.ک: همان، ص52</ref>
    برخى از نویسندگان، پیدایش تشیع را در روز سقیفه و برخى دیگر در اواخر خلافت عثمان مى‏دانند. دسته سوم نیز معتقدند شیعه بعد از قتل عثمان و گروه چهارم مى‏گویند بعد از شهادت على(ع) به وجود آمده است. گروه پنجم نیز پیدایش تشیع را بعد از رخداد کربلا مى‏دانند. به باور نویسنده، افزون بر قاطبه عالمان شیعه، برخى از دانشمندان اهل سنت، چون محمد کردعلى، عقیده دارند که ریشه پیدایش شیعه در دوره پیامبر(ص) است و آن حضرت براى نخستین بار لفظ شیعه را بر دوستداران على(ع) اطلاق کرده است. عده‏اى از اصحاب نیز در همان دوره به شیعه على(ع) معروف بوده‏‌اند. گذشته از اینها شیعه همان دوستى و پیروى از على(ع) است که پیامبر(ص) در موارد بسیارى اصحابش را به پیروى از آن حضرت فرمان داده است.<ref>ر.ک: همان، ص52</ref>
    خط ۶۷: خط ۶۷:
    نویسنده، معتقد است که نباید نقش قریش را در رخداد سقیفه نادیده گرفت؛ زیرا قریش تنها مردمى بودند که مى‏‌توانستند حق عترت پیامبر(ص) را تصاحب کنند و [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] در موارد فراوانى به ستم قریش نسبت به خودش اشاره دارد. به اعتقاد نویسنده، دشمنى قریش با خاندان پیامبر(ص) به این دلایل بود:
    نویسنده، معتقد است که نباید نقش قریش را در رخداد سقیفه نادیده گرفت؛ زیرا قریش تنها مردمى بودند که مى‏‌توانستند حق عترت پیامبر(ص) را تصاحب کنند و [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] در موارد فراوانى به ستم قریش نسبت به خودش اشاره دارد. به اعتقاد نویسنده، دشمنى قریش با خاندان پیامبر(ص) به این دلایل بود:
    # ریاست‏طلبى قریش که سبب مى‏شد دعوت پیامبر(ص) را نپذیرند؛ چون آن را با ریاست خویش در تعارض مى‏دیدند.
    # ریاست‏طلبى قریش که سبب مى‏شد دعوت پیامبر(ص) را نپذیرند؛ چون آن را با ریاست خویش در تعارض مى‏دیدند.
    # رقابت و حسادتى که میان گروه‏هاى قریش و بنى هاشم وجود داشت.
    # رقابت و حسادتى که میان گروه‏‌هاى قریش و بنى هاشم وجود داشت.
    # دشمنى با شخص على(ع) به سبب ضربه‏اى که از آن حضرت دیده بودند.<ref>ر.ک: همان، ص73</ref>
    # دشمنى با شخص على(ع) به سبب ضربه‏اى که از آن حضرت دیده بودند.<ref>ر.ک: همان، ص73</ref>