وقعة الطف: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'بلاذری' به 'بلاذری ') |
(لینک درون متنی) |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
==معرفی اجمالی== | ==معرفی اجمالی== | ||
'''وقعة الطف'''، کتابی است بازسازى‌شده از کتاب مفقود [[ابومخنف، لوط بن یحیی|ابومخنف ازدى]] (متوفای 157ق) درباره واقعه کربلا که توسط نویسنده و محقق معاصر محمدهادی یوسفی غروی گردآوری شده است. | '''وقعة الطف'''، کتابی است بازسازى‌شده از کتاب مفقود [[ابومخنف، لوط بن یحیی|ابومخنف ازدى]] (متوفای 157ق) درباره واقعه کربلا که توسط نویسنده و محقق معاصر [[یوسفی غروی، محمدهادی|محمدهادی یوسفی غروی]] گردآوری شده است. | ||
این کتاب مهم‌ترین کتابی است که موجب شهرت ابومخنف گردیده و شامل دقیق‌ترین آگاهی‌ها از واقعه کربلاست. | این کتاب مهم‌ترین کتابی است که موجب شهرت ابومخنف گردیده و شامل دقیق‌ترین آگاهی‌ها از واقعه کربلاست. | ||
ظاهراً کامل‌ترین متنی که اکنون از آن در دست داریم، در کتاب طبری درج شده است. باآنکه به‌دقت نمی‌توان گفت طبری تا چه اندازه در نقل کامل این اثر امانت به خرج داده، اما به‌هر‌حال، مهم‌ترین مآخذ مستند نویسندگان بعدی درباره واقعه کربلا همین اثری است که به مقتل ابی‌مخنف شهرت یافته است. [[بلاذری، احمد بن یحیی|بلاذری]] نیز گرچه تنها یکی دو جا در شرح زندگی و شهادت سیدالشهداء(ع) به‌صراحت از ابومخنف نام برده، اما در مقایسه با طبری می‌توان گفت، گزارش او چکیده‌ای است از این اثر ابومخنف<ref>بهرامیان، علی، ص219</ref> | ظاهراً کامل‌ترین متنی که اکنون از آن در دست داریم، در کتاب [[طبری، محمد بن جریر|طبری]] درج شده است. باآنکه به‌دقت نمی‌توان گفت [[طبری، محمد بن جریر|طبری]] تا چه اندازه در نقل کامل این اثر امانت به خرج داده، اما به‌هر‌حال، مهم‌ترین مآخذ مستند نویسندگان بعدی درباره واقعه کربلا همین اثری است که به مقتل ابی‌مخنف شهرت یافته است. [[بلاذری، احمد بن یحیی|بلاذری]] نیز گرچه تنها یکی دو جا در شرح زندگی و شهادت سیدالشهداء(ع) به‌صراحت از [[ابومخنف، لوط بن یحیی|ابومخنف]] نام برده، اما در مقایسه با [[طبری، محمد بن جریر|طبری]] می‌توان گفت، گزارش او چکیده‌ای است از این اثر [[ابومخنف، لوط بن یحیی|ابومخنف]]<ref>بهرامیان، علی، ص219</ref> | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب با مقدمه محقق که حاوی توضیحاتی درباره آل ابومخنف و مؤلف کتاب است آغاز شده، سپس متن کتاب آمده است. | کتاب با مقدمه محقق که حاوی توضیحاتی درباره آل [[ابومخنف، لوط بن یحیی|ابومخنف]] و مؤلف کتاب است آغاز شده، سپس متن کتاب آمده است. | ||
کتاب وقعة الطف بر اساس ترتیب تاریخى وقوع، جمع‌آورى و ارائه شده است. آنچه در این کتاب آمده، با هلاکت معاویه و بیعت‌خواهى یزید از امام حسین(ع) شروع و به بازگشت اهل‌بیت آن حضرت از شام به مدینه پایان می‌یابد. | کتاب وقعة الطف بر اساس ترتیب تاریخى وقوع، جمع‌آورى و ارائه شده است. آنچه در این کتاب آمده، با هلاکت معاویه و بیعت‌خواهى یزید از امام حسین(ع) شروع و به بازگشت اهل‌بیت آن حضرت از شام به مدینه پایان می‌یابد. | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
در این کتاب اشتباهاتی نیز صورت گرفته است که محقق 20 مورد از آنها را برشمرده است<ref>ر.ک: همان، ص24 تا 29</ref> | در این کتاب اشتباهاتی نیز صورت گرفته است که محقق 20 مورد از آنها را برشمرده است<ref>ر.ک: همان، ص24 تا 29</ref> | ||
در ابتدای مقدمه محقق، مطالبی درباره کربلا، آل مخنف، مؤلف کتاب (ابومخنف) و هشام کلبی آمده است<ref>ر.ک: همان، ص8 تا 21</ref> | در ابتدای مقدمه محقق، مطالبی درباره کربلا، آل مخنف، مؤلف کتاب ([[ابومخنف، لوط بن یحیی|ابومخنف]]) و هشام کلبی آمده است<ref>ر.ک: همان، ص8 تا 21</ref> | ||
مجموعه حوادث مقتل به شکل‌های مختلف با مناطق جغرافیایی شام، مکه، مدینه، کوفه، بصره و سرانجام کربلا ارتباط دارد. لذا کتاب با مرگ معاویه در سال 60 هجری و اتفاقاتی که در پی آن در مدینه رخ می‌دهد آغاز می‌شود و نتیجه آن هجرت امام به مدینه است. جنبش شیعیان در کوفه و رفتن مسلم به آنجا و شهادت مسلم و هانی از دیگر مباحث کتاب است. | مجموعه حوادث مقتل به شکل‌های مختلف با مناطق جغرافیایی شام، مکه، مدینه، کوفه، بصره و سرانجام کربلا ارتباط دارد. لذا کتاب با مرگ معاویه در سال 60 هجری و اتفاقاتی که در پی آن در مدینه رخ می‌دهد آغاز می‌شود و نتیجه آن هجرت امام به مدینه است. جنبش شیعیان در کوفه و رفتن مسلم به آنجا و شهادت مسلم و هانی از دیگر مباحث کتاب است. | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
آخرین مبحث کتاب به اولین زائر امام از اهالی کوفه، عبیدالله بن حر جعفی اختصاص دارد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص276</ref> | آخرین مبحث کتاب به اولین زائر امام از اهالی کوفه، عبیدالله بن حر جعفی اختصاص دارد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص276</ref> | ||
محقق کتاب، جناب آقای یوسفی | محقق کتاب، [[یوسفی غروی، محمدهادی|جناب آقای یوسفی غروی]]، توضیحات زیادى را در پاورقى‌ها بیان کرده و سلسله اسناد روایات را که در مقدمه به‌تفصیل از آنها یاد کرده، در متن نیاورده و فقط در پاورقى‌ها به آنها اشاره می‌کند. درعین‌حال ارجاع به کتاب [[طبری، محمد بن جریر|طبرى]] نیز در پاورقى‌ها آمده است<ref>ر.ک: سلیمانی، جواد، ص15 و 16</ref> | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
محقق، اسناد را از متن حذف و در پاورقی درج نموده و با توجه به زمان و مکان وقوع حوادث، اخبار طبری را دسته‌بندی و منظم نموده و کتاب را به‌صورت یک گزارش هماهنگ و مرتب و منظم از نهضت امام حسین(ع) درآورده است؛ بنابراین اگر در اخبار منقول طبری جابه‌جایی‌هایی صورت پذیرفته و گاه بخشى از یک خبر به دنبال قسمتى از خبر دیگر ذکر گردیده، با عنایت و بصیرت بوده است، نه سهو و نسیان<ref>ر.ک: همان، ص16</ref> | محقق، اسناد را از متن حذف و در پاورقی درج نموده و با توجه به زمان و مکان وقوع حوادث، اخبار طبری را دسته‌بندی و منظم نموده و کتاب را به‌صورت یک گزارش هماهنگ و مرتب و منظم از نهضت امام حسین(ع) درآورده است؛ بنابراین اگر در اخبار منقول طبری جابه‌جایی‌هایی صورت پذیرفته و گاه بخشى از یک خبر به دنبال قسمتى از خبر دیگر ذکر گردیده، با عنایت و بصیرت بوده است، نه سهو و نسیان<ref>ر.ک: همان، ص16</ref> | ||
گرچه متن کتاب از روایات ابی‌مخنف در [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبری]]، ترتیب یافته، ولی در پاورقی، با منقولات سه کتاب ارشاد و [[مقاتل الطالبيين]] و تذکرة الخواص تطبیق گردیده است و محقق موارد اختلاف را تذکر داده است. | گرچه متن کتاب از روایات [[ابومخنف، لوط بن یحیی|ابی‌مخنف]] در [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبری]]، ترتیب یافته، ولی در پاورقی، با منقولات سه کتاب ارشاد و [[مقاتل الطالبيين]] و تذکرة الخواص تطبیق گردیده است و محقق موارد اختلاف را تذکر داده است. | ||
برای سهولت رجوع به آدرس‌های مندرج در پاورقی، می‌توان به مشخصات دقیق زمان و مکان و مرکز نشر منابع و مآخذ در فهرست منابع که در پایان کتاب آمده است، مراجعه کرد<ref>ر.ک: همان، ص17</ref> | برای سهولت رجوع به آدرس‌های مندرج در پاورقی، می‌توان به مشخصات دقیق زمان و مکان و مرکز نشر منابع و مآخذ در فهرست منابع که در پایان کتاب آمده است، مراجعه کرد<ref>ر.ک: همان، ص17</ref> | ||