المواقف: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - '،ز' به '، ز') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - '،ف' به '، ف') |
||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
تأليف اين كتاب، شوال سال 807 ه.ق در يكى از توابع سمرقند تمام گشته است. | تأليف اين كتاب، شوال سال 807 ه.ق در يكى از توابع سمرقند تمام گشته است. | ||
الموقف الاول في المقدمات:مؤلف در اين موقف وارد مقدمات كلام مىشود كه شامل شش مرصد مىباشد المرصد الاول:آنچه عرفا در علم كلام واجب است.اين مرصد از شش مقصد تشكيل شده است كه عبارتند از: تعريف علم كلام، موضوع علم | الموقف الاول في المقدمات:مؤلف در اين موقف وارد مقدمات كلام مىشود كه شامل شش مرصد مىباشد المرصد الاول:آنچه عرفا در علم كلام واجب است.اين مرصد از شش مقصد تشكيل شده است كه عبارتند از: تعريف علم كلام، موضوع علم كلام، فايده علم كلام، شرافت علم كلام، مسائل علم كلامو تسميه آن به علم كلام.المرصد الثانى:در تعريف مطلق علم مىباشد.المرصد الثالث در اين مرصد اقسام علم مورد كنكاش قرار مىگيرد كه شامل 4 مقصد است: تعريف علم، علم حادث، تصور و تصديق، آراء ضعيف.المرصد الرابع:دلايل علوم ضرورى را بررسى مىنمايد.المرصد الخامس:در بيان مطلوب علم كلام مىباشد كه مباحث آن در 10 مقصد بيان شده است:نظر صحيح، كيفيت افاده نظر صحيح براى علم، شرط نظر، معرفة الله، اولين واجب بر مكلف، نظر فاسد، اختلافات شروط علم، مغايرت علم با مدلول. | ||
المرصد السادس:طريق وصول به علم كلام كه در ضمن هشت مقصد بيان شده است: تحديد و تقسيم علم كلام، وجوب شناخت معرف قبل از معرف،أجلى بودن معرف از معرف، روشهاى استدلال،قياس،قويترين طريق اثبات مسائل كلام،قضاياى طريق تصديق، دلايل عقلى و نقلى،جايگاه ادلۀ عقلى و نقلى. | المرصد السادس:طريق وصول به علم كلام كه در ضمن هشت مقصد بيان شده است: تحديد و تقسيم علم كلام، وجوب شناخت معرف قبل از معرف،أجلى بودن معرف از معرف، روشهاى استدلال،قياس،قويترين طريق اثبات مسائل كلام،قضاياى طريق تصديق، دلايل عقلى و نقلى،جايگاه ادلۀ عقلى و نقلى. | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
المرصد الرابع:اين مرصد در بيان مباحث وحدت و كثرت مىباشد كه در 11 مقصد بيان شده است:وجود واحد و كثير، اعتبارى بودن وحدت و كثرت، حقيقى بودن آنها، اختلاف حكماء و متكلمين در اينباره، تقابل وحدت و كثرت، مقابله ذاتى بين اين دو، مراتب اعداد، اقسام واحد، تقسيم وحدت به حسب اصطلاح، اثنين، اتحاد مجازى اثنين، مثلان-ضدان-متخالفان، اجتماع متماثلين، عدم اجتماع متقابلان در زمان واحد. | المرصد الرابع:اين مرصد در بيان مباحث وحدت و كثرت مىباشد كه در 11 مقصد بيان شده است:وجود واحد و كثير، اعتبارى بودن وحدت و كثرت، حقيقى بودن آنها، اختلاف حكماء و متكلمين در اينباره، تقابل وحدت و كثرت، مقابله ذاتى بين اين دو، مراتب اعداد، اقسام واحد، تقسيم وحدت به حسب اصطلاح، اثنين، اتحاد مجازى اثنين، مثلان-ضدان-متخالفان، اجتماع متماثلين، عدم اجتماع متقابلان در زمان واحد. | ||
المرصد الخامس در مباحث علت و معلول مىباشد كه در 10 مقصد بيان شده است:نياز اشياء به غير، واحد شخصى، استناد آثار متعدد به موثر بسيط، مراد از بسيط حقيقى، علت نبودن غير متناهى در مدت و شدت و عدت بر جسم، امتناع دور در علت و معلول، معيت علت و معلول، تسلسل در علت و | المرصد الخامس در مباحث علت و معلول مىباشد كه در 10 مقصد بيان شده است:نياز اشياء به غير، واحد شخصى، استناد آثار متعدد به موثر بسيط، مراد از بسيط حقيقى، علت نبودن غير متناهى در مدت و شدت و عدت بر جسم، امتناع دور در علت و معلول، معيت علت و معلول، تسلسل در علت و معلول، فرق جزء و شرط علت، مسائل هشتگانه علت و معلول. | ||
الموقف الثالث: في الاعراض مؤلف مباحث مربوط به اعراض را در يك مقدمه و سه مرصد بيان مىكند كه عبارتند از:المرصد الاول:مباحث كلى اعراض كه در 8 مقصد مطرح شده كه عبارتند از: تعريف عرض، اقسام عرض، عرض از ديدگاه حكماء، اثبات عرض، عدم انتقال اعراض، عدم جواز قيام عرض به عرض، عدم بقاء عرض در دو زمان، عدم بقاء عرض در دو محل. | الموقف الثالث: في الاعراض مؤلف مباحث مربوط به اعراض را در يك مقدمه و سه مرصد بيان مىكند كه عبارتند از:المرصد الاول:مباحث كلى اعراض كه در 8 مقصد مطرح شده كه عبارتند از: تعريف عرض، اقسام عرض، عرض از ديدگاه حكماء، اثبات عرض، عدم انتقال اعراض، عدم جواز قيام عرض به عرض، عدم بقاء عرض در دو زمان، عدم بقاء عرض در دو محل. | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۱۱: | ||
الموقف الرابع:موضوع جواهر در يك مقدمه و چهار مرصد بيان مىشود كه عبارتند از:مقدمه در تعريف جواهر و المرصد الاول:جسم در دو فصل بيان مىشود كه عبارتند از:حقيقت و اجزاء جسم در هشت مقصد مىباشد كه شامل: تعريف جسم، رابطه جسم و اعراض مجتمه، تقسيمات جسم به اعتبار تركيب و بساطت، دلايل متكلمين بر وجود جسم، دلايل حكماء بر اينكه جسم بسيط واحد متصل في نفسه است، اجسام بسيط لطيف، هيولى و صورت، تفريعات هيولى. | الموقف الرابع:موضوع جواهر در يك مقدمه و چهار مرصد بيان مىشود كه عبارتند از:مقدمه در تعريف جواهر و المرصد الاول:جسم در دو فصل بيان مىشود كه عبارتند از:حقيقت و اجزاء جسم در هشت مقصد مىباشد كه شامل: تعريف جسم، رابطه جسم و اعراض مجتمه، تقسيمات جسم به اعتبار تركيب و بساطت، دلايل متكلمين بر وجود جسم، دلايل حكماء بر اينكه جسم بسيط واحد متصل في نفسه است، اجسام بسيط لطيف، هيولى و صورت، تفريعات هيولى. | ||
الفصل الثانى:جسم طبيعى در يك مقدمه و پنج قسم بيان مىشود كه عبارتند از:افلاك در شش مقصد بيان مىشود كه شامل: تعداد افلاك، اثبات محدود بودن جسم در جهات | الفصل الثانى:جسم طبيعى در يك مقدمه و پنج قسم بيان مىشود كه عبارتند از:افلاك در شش مقصد بيان مىشود كه شامل: تعداد افلاك، اثبات محدود بودن جسم در جهات مختلف، فلكهاى ثابت، فلك خورشيد، فلك قمر. | ||
القسم الثانى:كواكب مضىء در پنج مقصد بيان مىشود كه عبارتند از:هلال ماه، خسوف ماه، كسوف خورشيد، محو قمر، مجرة. | القسم الثانى:كواكب مضىء در پنج مقصد بيان مىشود كه عبارتند از:هلال ماه، خسوف ماه، كسوف خورشيد، محو قمر، مجرة. | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
القسم الثالث:عناصر در سيزده مقصد بيان مىشود كه شامل:نظر حكماء متاخر در وجود عناصر چهارگانه، طول زمين، آب، وضعيت جغرافيايى زمين، اندازه زمين، سكون زمين، دائره نصف النهار، سبب ايجاد صبح، بلندى و كوتاهى سطح زمين، اثرات كوهها بر باد و جو زمين، كون و فساد عناصر اربعه، عناصر اربعه از حيث تركيب، طبقات عناصر هفتگانه. | القسم الثالث:عناصر در سيزده مقصد بيان مىشود كه شامل:نظر حكماء متاخر در وجود عناصر چهارگانه، طول زمين، آب، وضعيت جغرافيايى زمين، اندازه زمين، سكون زمين، دائره نصف النهار، سبب ايجاد صبح، بلندى و كوتاهى سطح زمين، اثرات كوهها بر باد و جو زمين، كون و فساد عناصر اربعه، عناصر اربعه از حيث تركيب، طبقات عناصر هفتگانه. | ||
القسم الرابع:مركبات ممزوجة در سه فصل بيان مىشود كه عبارتند از:مبحث مزاج در دو مقصد شامل:ارتباط با صورت جسمى، اقسام مزاج، عناصر معادن در فصل دوم بيان مىشود فلزات | القسم الرابع:مركبات ممزوجة در سه فصل بيان مىشود كه عبارتند از:مبحث مزاج در دو مقصد شامل:ارتباط با صورت جسمى، اقسام مزاج، عناصر معادن در فصل دوم بيان مىشود فلزات هفتگانه، فلزات جامد، فلزات مايع. | ||
الفصل الثالث:مبحث مركبات داراى نفس در يك مقدمه و سه قسم بيان مىشود كه عبارتند از:مقدمه در تعريف نفس و القسم الاول شامل:نفس نباتى القسم الثانى: نفس حيوانى.القسم الثالث:نفس انسانى القسم الخامس:مركبات غير قابل مخلوط شدن. | الفصل الثالث:مبحث مركبات داراى نفس در يك مقدمه و سه قسم بيان مىشود كه عبارتند از:مقدمه در تعريف نفس و القسم الاول شامل:نفس نباتى القسم الثانى: نفس حيوانى.القسم الثالث:نفس انسانى القسم الخامس:مركبات غير قابل مخلوط شدن. | ||