مختلف الشيعة في أحكام الشريعة: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'استبصار' به 'استبصار ')
    جز (جایگزینی متن - ' ق ' به 'ق ')
    خط ۷۵: خط ۷۵:




    بنا به نسخه‌اى كه در دار الكتب الوطنية در تبريز با شمارۀ 1257/3 موجود است قسمتى از اين كتاب در سال 697 ق پايان يافته است.<ref>الخلاصة، ص 45</ref>
    بنا به نسخه‌اى كه در دار الكتب الوطنية در تبريز با شمارۀ 1257/3 موجود است قسمتى از اين كتاب در سال 697ق پايان يافته است.<ref>الخلاصة، ص 45</ref>


    بنابراين با توجه به تاريخ اين نسخه، شروع تأليف كتاب قبل از سال 697 بوده است. امّا بنا به آنچه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]ذكر شده است قسمت‌هاى هفتگانۀ كتاب بين سال‌هاى 699 تا 708 ق، حدود 10 سال تأليف شده است، به اين ترتيب كه:
    بنابراين با توجه به تاريخ اين نسخه، شروع تأليف كتاب قبل از سال 697 بوده است. امّا بنا به آنچه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]ذكر شده است قسمت‌هاى هفتگانۀ كتاب بين سال‌هاى 699 تا 708 ق، حدود 10 سال تأليف شده است، به اين ترتيب كه:
    خط ۹۱: خط ۹۱:
    ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 20، ص 218 تا 221، مختلف الشيعة، چاپ مركز الأبحاث و الدراسات الإسلاميّة، مقدمۀ ناشر</ref>
    ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 20، ص 218 تا 221، مختلف الشيعة، چاپ مركز الأبحاث و الدراسات الإسلاميّة، مقدمۀ ناشر</ref>


    از تاريخ اتمام قسمت پنجم و ششم اطلاعى در دست نيست ولى به احتمال قوى بين سال‌هاى 706 تا 708 ق پايان يافته‌اند.
    از تاريخ اتمام قسمت پنجم و ششم اطلاعى در دست نيست ولى به احتمال قوى بين سال‌هاى 706 تا 708ق پايان يافته‌اند.


    ==تاريخ چاپ==
    ==تاريخ چاپ==
    خط ۹۸: خط ۹۸:




    در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]تاريخ اولين چاپ آن را 1323 ق ذكر نموده است.<ref>همان، ص 218 تا 229</ref>
    در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]تاريخ اولين چاپ آن را 1323ق ذكر نموده است.<ref>همان، ص 218 تا 229</ref>


    تاريخ چاپ جلد اول و دوم كتاب موجود مشخص نيست. جلد سوّم در سال 1413 ق و جلد 5 و 6 در سال 1415 ق چاپ شده است.
    تاريخ چاپ جلد اول و دوم كتاب موجود مشخص نيست. جلد سوّم در سال 1413ق و جلد 5 و 6 در سال 1415ق چاپ شده است.


    تحقيق و تصحيح كتاب توسط گروه تحقيق مؤسسۀ نشر اسلامى تابع جامعۀ مدرسين انجام گرفته است.
    تحقيق و تصحيح كتاب توسط گروه تحقيق مؤسسۀ نشر اسلامى تابع جامعۀ مدرسين انجام گرفته است.
    خط ۱۰۹: خط ۱۰۹:
    در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] به نسخه‌هاى متعددى اشاره شده كه عبارتند از:
    در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] به نسخه‌هاى متعددى اشاره شده كه عبارتند از:


    1 - چند نسخه به خط شيخ وشاح بن محمد بن عتيبه كه بعضى از نسخه‌ها در زمان زندگانى [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]]  در بين سال‌هاى 717 ق تا 726 ق و بعضى نيز بعد از وفات وى در سال‌هاى 728 ق نوشته شده است.
    1 - چند نسخه به خط شيخ وشاح بن محمد بن عتيبه كه بعضى از نسخه‌ها در زمان زندگانى [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]]  در بين سال‌هاى 717ق تا 726ق و بعضى نيز بعد از وفات وى در سال‌هاى 728ق نوشته شده است.


    اين نسخه‌ها متعلّق به كتابخانۀ شيخ محمد جواد جزائرى در نجف اشرف و كتابخانه علامه سيد مهدى آل حيدر كاظمى در كاظميه و كتابخانۀ آستان قدس رضوى در مشهد مقدس مى‌باشد.
    اين نسخه‌ها متعلّق به كتابخانۀ شيخ محمد جواد جزائرى در نجف اشرف و كتابخانه علامه سيد مهدى آل حيدر كاظمى در كاظميه و كتابخانۀ آستان قدس رضوى در مشهد مقدس مى‌باشد.


    2 - نسخۀ كتاب‌هاى موقوفۀ شيخ عبدالحسين تهرانى در كربلا به خط فضل الله بن محمد مربوط به سال 974 ق كه احتمالا نويسندۀ آن از شاگردان ملا احمد مقدس اردبيلى است.
    2 - نسخۀ كتاب‌هاى موقوفۀ شيخ عبدالحسين تهرانى در كربلا به خط فضل الله بن محمد مربوط به سال 974ق كه احتمالا نويسندۀ آن از شاگردان ملا احمد مقدس اردبيلى است.


    3 - نسخۀ كتابخانۀ ميرزا باقر شهيد زاده در تهران به خط وشاح بن على بن محمود بن موسى مربوط به سال 724 ق.
    3 - نسخۀ كتابخانۀ ميرزا باقر شهيد زاده در تهران به خط وشاح بن على بن محمود بن موسى مربوط به سال 724 ق.
    خط ۱۲۱: خط ۱۲۱:
    در مقدمۀ كتاب إرشاد الأذهان به 7 نسخه اشاره شده كه عبارتند از:
    در مقدمۀ كتاب إرشاد الأذهان به 7 نسخه اشاره شده كه عبارتند از:


    1 - نسخۀ دار الكتب الوطنيّة در تبريز با شمارۀ 1261 كه در سال 697 ق نوشته شده و در فهرست آن با شمارۀ /3 1257 مشخص شده است.
    1 - نسخۀ دار الكتب الوطنيّة در تبريز با شمارۀ 1261 كه در سال 697ق نوشته شده و در فهرست آن با شمارۀ /3 1257 مشخص شده است.


    2 - نسخۀ كتابخانۀ فخرالدين نصيرى در تهران كه در سال 702 ق به خط ابراهيم بن يوسف استرآبادى نوشته شده و از نسخۀ اصلى كه به خط مصنف بوده است نسخه بردارى شده و پس از خواندن در نزد مؤلف، [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]]  آن را اجازه داده است.
    2 - نسخۀ كتابخانۀ فخرالدين نصيرى در تهران كه در سال 702ق به خط ابراهيم بن يوسف استرآبادى نوشته شده و از نسخۀ اصلى كه به خط مصنف بوده است نسخه بردارى شده و پس از خواندن در نزد مؤلف، [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]]  آن را اجازه داده است.


    3 - نسخۀ كتابخانۀ دانشگاه تهران كه شامل كتاب‌هاى زكاة، خمس، صوم و قسمتى از حج است اين نسخه به خط مؤلف در سال 700 نوشته شده و شمارۀ آن 707 مى‌باشد.
    3 - نسخۀ كتابخانۀ دانشگاه تهران كه شامل كتاب‌هاى زكاة، خمس، صوم و قسمتى از حج است اين نسخه به خط مؤلف در سال 700 نوشته شده و شمارۀ آن 707 مى‌باشد.


    4 - نسخۀ كتابخانۀ امام رضاعليه‌السلام با شمارۀ 7923 كه در سال 701 ق نوشته شده است.
    4 - نسخۀ كتابخانۀ امام رضاعليه‌السلام با شمارۀ 7923 كه در سال 701ق نوشته شده است.


    5 - نسخۀ ديگرى از كتابخانۀ امام رضاعليه‌السلام كه در سال 708 ق نوشته شده است.
    5 - نسخۀ ديگرى از كتابخانۀ امام رضاعليه‌السلام كه در سال 708ق نوشته شده است.


    6 - نسخۀ كتابخانۀ مجلس شوراى اسلامى به خط محمد بن ابوطالب شاگرد مؤلف كه در سال 704 ق نوشته شده است.
    6 - نسخۀ كتابخانۀ مجلس شوراى اسلامى به خط محمد بن ابوطالب شاگرد مؤلف كه در سال 704ق نوشته شده است.


    7 - نسخۀ كتابخانۀ آیت‌الله نجفى مرعشى به خط جعفر بن حسين استرآبادى مربوط به سال 705 ق كه با شمارۀ 1052 مشخص شده است.<ref>مقدمۀ إرشاد الأذهان، صفحۀ 102، 103، چاپ جامعۀ مدرسين</ref>
    7 - نسخۀ كتابخانۀ آیت‌الله نجفى مرعشى به خط جعفر بن حسين استرآبادى مربوط به سال 705ق كه با شمارۀ 1052 مشخص شده است.<ref>مقدمۀ إرشاد الأذهان، صفحۀ 102، 103، چاپ جامعۀ مدرسين</ref>


    ==نسخه‌هاى معتبر==
    ==نسخه‌هاى معتبر==
    خط ۱۵۰: خط ۱۵۰:
    5 - نسخۀ ديگر متعلّق به كتابخانۀ ملّى ملك در تهران با شمارۀ 2198 كه با رمز (ق 2) مشخص شده است.
    5 - نسخۀ ديگر متعلّق به كتابخانۀ ملّى ملك در تهران با شمارۀ 2198 كه با رمز (ق 2) مشخص شده است.


    6 - نسخۀ كتابخانۀ فخرالدين نصيرى در تهران به خط ابراهيم بن يوسف استرآبادى مربوط به سال 702 ق كه مورد تأييد مؤلف واقع شده و غالبا به اين نسخه اعتماد شده است و با رمز (ن) مشخص شده است.
    6 - نسخۀ كتابخانۀ فخرالدين نصيرى در تهران به خط ابراهيم بن يوسف استرآبادى مربوط به سال 702ق كه مورد تأييد مؤلف واقع شده و غالبا به اين نسخه اعتماد شده است و با رمز (ن) مشخص شده است.


    7 - نسخۀ چاپ شده با حواشى آن.
    7 - نسخۀ چاپ شده با حواشى آن.