ترجمه و تفسیر الشواهد الربوبیة: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>')
    جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
    خط ۴۳: خط ۴۳:
    '''ترجمه و تفسیر الشواهد الربوبیة'''، اثر جواد مصلح، مشتمل بر ترجمه فارسی عبارات کتاب «الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة» [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] ی شیرازی به همراه شرح و تفسیر آن است که مترجم آن را در سال 1362ش نوشته است....<ref>ر.ک: مقدمه مترجم، صفحه بیست وپنج</ref>
    '''ترجمه و تفسیر الشواهد الربوبیة'''، اثر جواد مصلح، مشتمل بر ترجمه فارسی عبارات کتاب «الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة» [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] ی شیرازی به همراه شرح و تفسیر آن است که مترجم آن را در سال 1362ش نوشته است....<ref>ر.ک: مقدمه مترجم، صفحه بیست وپنج</ref>


    دو چیز عامل اقدام مترجم به ترجمه و تفسیر و نشر افکار و آثار [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] گردیده است:
    دو چیز عامل اقدام مترجم به ترجمه و تفسیر و نشر افکار و آثار [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] گردیده است:
    #رویای شگفتی که وی در پی سال‌ها دقت و مطالعه در آثار بزرگان فلسفه می‌بیند؛
    #رویای شگفتی که وی در پی سال‌ها دقت و مطالعه در آثار بزرگان فلسفه می‌بیند؛
    #آشنا کردن نسل جدید مملکت که غالبا زبان عربی نمی‌دانند با افکار ناب و جالب و جامع [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] ....<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست ودو - بیست وسه</ref>
    #آشنا کردن نسل جدید مملکت که غالبا زبان عربی نمی‌دانند با افکار ناب و جالب و جامع [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] ....<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست ودو - بیست وسه</ref>
    خط ۴۹: خط ۴۹:
    مترجم شرح و تفسیر خود را در این کتاب بین هلالین قرار داده است. او سبکی را که برای ترجمه و تفسیر کتاب برگزیده است کاملا بدیع و تازه است؛ بدین گونه که مطالب اصل با مطالب شرح و تفسیر به طوری با هم آمیخته و تلفیق شده‌اند که خواننده ای که متن را بدون توجه به علامت هلالین بخواند، به هیچ وجه نمی‌تواند مابین مطالب اصل و مطالب شرح و تفسیر از نظر پیوستگی عبارات و ربط مفاهیم فرق بگذارد....<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست</ref>
    مترجم شرح و تفسیر خود را در این کتاب بین هلالین قرار داده است. او سبکی را که برای ترجمه و تفسیر کتاب برگزیده است کاملا بدیع و تازه است؛ بدین گونه که مطالب اصل با مطالب شرح و تفسیر به طوری با هم آمیخته و تلفیق شده‌اند که خواننده ای که متن را بدون توجه به علامت هلالین بخواند، به هیچ وجه نمی‌تواند مابین مطالب اصل و مطالب شرح و تفسیر از نظر پیوستگی عبارات و ربط مفاهیم فرق بگذارد....<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست</ref>


    از طرف دیگر اگر مطالب مابین هلالین برداشته شوند، متن اصلی کتاب شواهد نیز کاملا مفهوم و مطابق با کلمات و عبارات [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] می‌باشد؛ به عنوان نمونه بخشی از صفحه اول کتاب به دو صورت مختلف نقل می‌شود:
    از طرف دیگر اگر مطالب مابین هلالین برداشته شوند، متن اصلی کتاب شواهد نیز کاملا مفهوم و مطابق با کلمات و عبارات [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] می‌باشد؛ به عنوان نمونه بخشی از صفحه اول کتاب به دو صورت مختلف نقل می‌شود:


    الف)- با وجود پرانتز و مطالب داخل آن: «ممکن نیست که حقیقت و کنه وجود را تصور نمود، نه به وسیله حد (یعنی تعریف به جنس و فصل قریب) و نه به وسیله رسم (یعنی تعریف به جنس قریب و فصل بعید و اقسام دیگر رسم) و نه به وسیله صورتی مساوی با وجود (بدین معنی که وجود را با صورتی که مساوی با حقیقت وجود باشد تصور کنیم، مانند: تصور مفهوم انسان به وسیله مفهوم بشر)؛ زیرا تصور حقیقت خارجی هر چیزی عبارت است از حصول معنای آن چیز در ذهن و انتقال یافتن آن معنی از خارج به ذهن و این عمل درباره غیر وجود (یعنی ماهیات) قابل اجراست، ولی در مورد وجود ممکن نیست (زیرا اولا تصور حقیقت وجود چنان که گفته شد ممکن نیست و ثانیا حقیقت وجود امری است عینی و خارجی و انتقال آن از خارج به ذهن مبطل حقیقت اوست و آنچه که از وجود در ذهن منعکس می‌گردد فقط شبحی از حقیقت وجود است، نه حقیقت وجود)».
    الف)- با وجود پرانتز و مطالب داخل آن: «ممکن نیست که حقیقت و کنه وجود را تصور نمود، نه به وسیله حد (یعنی تعریف به جنس و فصل قریب) و نه به وسیله رسم (یعنی تعریف به جنس قریب و فصل بعید و اقسام دیگر رسم) و نه به وسیله صورتی مساوی با وجود (بدین معنی که وجود را با صورتی که مساوی با حقیقت وجود باشد تصور کنیم، مانند: تصور مفهوم انسان به وسیله مفهوم بشر)؛ زیرا تصور حقیقت خارجی هر چیزی عبارت است از حصول معنای آن چیز در ذهن و انتقال یافتن آن معنی از خارج به ذهن و این عمل درباره غیر وجود (یعنی ماهیات) قابل اجراست، ولی در مورد وجود ممکن نیست (زیرا اولا تصور حقیقت وجود چنان که گفته شد ممکن نیست و ثانیا حقیقت وجود امری است عینی و خارجی و انتقال آن از خارج به ذهن مبطل حقیقت اوست و آنچه که از وجود در ذهن منعکس می‌گردد فقط شبحی از حقیقت وجود است، نه حقیقت وجود)».
    خط ۵۸: خط ۵۸:


    مترجم درباره کیفیت ترجمه خود چنین می‌گوید:
    مترجم درباره کیفیت ترجمه خود چنین می‌گوید:
    به عقیده خودم آن چنان در ترجمه مطالب و مطابقت آنها با مطالب اصولی [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] دقت و کوشش به عمل آمده است که احتمال خطا و اشتباه بسیار کم و ناچیز است... عبارات نادرست نسخه را بدان گونه که مطابق با افکار و نظریات مؤلف در سایر کتاب‌های اوست ترجمه کردم. ضمنا باید گفت که اگر در بعضی از صفحات این کتاب، به خصوص اوایل آن ابهام و غموضی در عبارات مشاهده می‌گردد، به علت آن است که مترجم، به خصوص مترجمی که می‌خواهد امانت در تعبیر را رعایت کند، در چهارچوب حفظ امانت قرار گرفته و چاره ای به جز همان تعبیرات موجود در کتاب نداشته است.
    به عقیده خودم آن چنان در ترجمه مطالب و مطابقت آنها با مطالب اصولی [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] دقت و کوشش به عمل آمده است که احتمال خطا و اشتباه بسیار کم و ناچیز است... عبارات نادرست نسخه را بدان گونه که مطابق با افکار و نظریات مؤلف در سایر کتاب‌های اوست ترجمه کردم. ضمنا باید گفت که اگر در بعضی از صفحات این کتاب، به خصوص اوایل آن ابهام و غموضی در عبارات مشاهده می‌گردد، به علت آن است که مترجم، به خصوص مترجمی که می‌خواهد امانت در تعبیر را رعایت کند، در چهارچوب حفظ امانت قرار گرفته و چاره ای به جز همان تعبیرات موجود در کتاب نداشته است.


    ناگفته نماند که شاید بعضی از مسائل مربوط به علوم طبیعی که در این کتاب از نقطه نظر عملی و جنبه عقلی و موازین فلسفی مطرح گردیده است احیانا مخالف با نظریات معاصرین باشد که بر پایه آزمایش‌ها و تجارب علمی استوارند و مترجم این کتاب با علم و اطلاع از این مسئله از ذکر آن حتی در پاورقی مگر در موارد معدودی خودداری نموده است؛ زیرا هدف اصلی، ترجمه افکار و بیان عقاید و نظریات [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] بوده است که فهم و درک آنها برای همه کس میسر نیست....<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست ویک - بیست ودو</ref>
    ناگفته نماند که شاید بعضی از مسائل مربوط به علوم طبیعی که در این کتاب از نقطه نظر عملی و جنبه عقلی و موازین فلسفی مطرح گردیده است احیانا مخالف با نظریات معاصرین باشد که بر پایه آزمایش‌ها و تجارب علمی استوارند و مترجم این کتاب با علم و اطلاع از این مسئله از ذکر آن حتی در پاورقی مگر در موارد معدودی خودداری نموده است؛ زیرا هدف اصلی، ترجمه افکار و بیان عقاید و نظریات [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] بوده است که فهم و درک آنها برای همه کس میسر نیست....<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست ویک - بیست ودو</ref>


    ضمنا باید گفت که مترجم، این کتاب را بدون هیچ گونه دسترسی به منابع و مآخذ ترجمه نموده است. ایشان فقط از یک نسخه امانی بهره برده است و نسخه دیگری در اختیارش نبوده است. نسخه مزبور همان نسخه ای است که اخیرا در شهر مشهد به اهتمام استاد محترم آقای سید جلال الدین آشتیانی به طبع رسیده است....<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست ویک</ref>
    ضمنا باید گفت که مترجم، این کتاب را بدون هیچ گونه دسترسی به منابع و مآخذ ترجمه نموده است. ایشان فقط از یک نسخه امانی بهره برده است و نسخه دیگری در اختیارش نبوده است. نسخه مزبور همان نسخه ای است که اخیرا در شهر مشهد به اهتمام استاد محترم آقای سید جلال الدین آشتیانی به طبع رسیده است....<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست ویک</ref>