ديوان الحلاج: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'ر«' به 'ر «') |
جز (جایگزینی متن - 'ب«' به 'ب «') |
||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
وى، عبارت«اناالحق» را كه جنبه رمزى دارد، در اشعارش به كار مى‌برد و در باب گرايش توحيدى و بندگى به درگاه خداوند يكتا، براى غير خدا وجودى نمى‌شناسد و «وحدت وجود» را عنوان مى‌كند و در تبيين ارتباط خداوند با آفريده‌ها و خود، از حلول لاهوت در ناسوت؛ يعنی «وحدت حلولى» سخن مى‌گويد و چون جهان و خودش را مظهر تجلى ذات بارى تعالى مى‌داند، «وحدت تجلّى» را عنوان مى‌نمايد. | وى، عبارت«اناالحق» را كه جنبه رمزى دارد، در اشعارش به كار مى‌برد و در باب گرايش توحيدى و بندگى به درگاه خداوند يكتا، براى غير خدا وجودى نمى‌شناسد و «وحدت وجود» را عنوان مى‌كند و در تبيين ارتباط خداوند با آفريده‌ها و خود، از حلول لاهوت در ناسوت؛ يعنی «وحدت حلولى» سخن مى‌گويد و چون جهان و خودش را مظهر تجلى ذات بارى تعالى مى‌داند، «وحدت تجلّى» را عنوان مى‌نمايد. | ||
حلاّج، نخستين شاعر صوفى است كه به تعبير «انا» به‌عنوان يك مفهوم خاص در شعر صوفيانه پرداخت و تلاش كرد بين ضمير متكلم«انا» و ضمير | حلاّج، نخستين شاعر صوفى است كه به تعبير «انا» به‌عنوان يك مفهوم خاص در شعر صوفيانه پرداخت و تلاش كرد بين ضمير متكلم«انا» و ضمير مخاطب «انت» پيوند برقرار سازد. پيوندى كه مشخصه‌ى برجسته‌ى شعر اوست و در سروده‌هايش موارد اين پيوند يا اتحاد و يگانگى را به شرح زير بيان مى‌كند: | ||
1. حلاج براى خويش در برابر خداوند، وجودى مستقل نمى‌شناسد؛ ازاين‌رو، با كلماتى از قبيل ضمير منفصل«انا»، ضمير متصل فاعلی «تُ» و ياى متكلّم«ى»، اصل وحدت را مطرح مى‌كند. | 1. حلاج براى خويش در برابر خداوند، وجودى مستقل نمى‌شناسد؛ ازاين‌رو، با كلماتى از قبيل ضمير منفصل«انا»، ضمير متصل فاعلی «تُ» و ياى متكلّم«ى»، اصل وحدت را مطرح مى‌كند. | ||