تاریخ مبارک شاهی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'ن«' به 'ن «') |
جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف ') |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
'''تاريخ مبارك شاهى''' يكى از منابع اصلى تاريخ سلاطين هندى به زبان فارسى است كه در سال 838ق. در زمان سلطنت مبارك شاه دوم ابن اخضر، معزالدين (سلطنت 824-837ق.) و به نام او تألیف شده و به وى تقديم شده است و آن را به نام وى، تاريخ مبارك شاهى ناميده است. | '''تاريخ مبارك شاهى''' يكى از منابع اصلى تاريخ سلاطين هندى به زبان فارسى است كه در سال 838ق. در زمان سلطنت مبارك شاه دوم ابن اخضر، معزالدين (سلطنت 824-837ق.) و به نام او تألیف شده و به وى تقديم شده است و آن را به نام وى، تاريخ مبارك شاهى ناميده است. | ||
مؤلف ، بخش اعظم تاريخ مبارك شاهى را پيش از شعبان 831ق. نگاشته است. | |||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
مؤلف در اين كتاب پس از بيان سبب تأليف (تدوين تاريخ سلاطينى كه «در تختگاه دهلى ضابط بودند»، از ابتداى استقرار حاكمان مسلمان بر اين ناحيه تا زمان تأليف كتاب)، به فتوحات محمد بن سام غورى (حك: 558 - 599) و معزّالدين محمد سام غورى (حك: 569 -602)، از غوريان يا شَنسَبانيان، از آغاز حكومت او بر غزنين (569) پرداخته و سپس رويدادها را تا 838ق؛ يعنى ابتداى سلطنت محمدشاه (838 - 849ق.)، جانشين مبارك شاه، ادامه داده است. | |||
بخش ارزشمند اين اثر، تاريخ خاندان سادات است كه حدود يك چهارم كتاب را دربر مى‌گيرد. سيهرندى بسيارى از حوادث را ديده يا شنيده بوده است و مطالب او را مورخان بعدى گاه عيناً در كتاب‌هاى خود تكرار كرده‌اند؛ از جمله نظام‌الدين احمد در طبقات اكبرى و عبدالقادر بداؤنى در منتخب التواريخ و ملامحمدشاه در تاريخ فرشته. | بخش ارزشمند اين اثر، تاريخ خاندان سادات است كه حدود يك چهارم كتاب را دربر مى‌گيرد. سيهرندى بسيارى از حوادث را ديده يا شنيده بوده است و مطالب او را مورخان بعدى گاه عيناً در كتاب‌هاى خود تكرار كرده‌اند؛ از جمله نظام‌الدين احمد در طبقات اكبرى و عبدالقادر بداؤنى در منتخب التواريخ و ملامحمدشاه در تاريخ فرشته. | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
نثر كتاب ساده و بدون عبارت پردازى است و مؤلف درباره رويدادها؛ از جمله درباره حمله تيمور به دهلى و فجايع متعاقب آن، اظهار نظر نكرده است. | نثر كتاب ساده و بدون عبارت پردازى است و مؤلف درباره رويدادها؛ از جمله درباره حمله تيمور به دهلى و فجايع متعاقب آن، اظهار نظر نكرده است. | ||
كتاب با ذكرى از حكمرانى سلطان معزالدين آغاز مى‌شود. علت اين آغاز به گفته صريح | كتاب با ذكرى از حكمرانى سلطان معزالدين آغاز مى‌شود. علت اين آغاز به گفته صريح مؤلف از آن روست كه اسلام در ملك دهلى و اقاليم هندوستان از زمان سلطان معزالدين آشكار شد. نخستين حادثه‌اى كه از آن صحبت مى‌شود، لشكركشى معزالدين از غور به غزنين در سال 569ق. است. پس از آن به چگونگى قدرت‌گيرى قطب‌الدين ايبك مى‌پردازد كه در سال 602ق. به حكومت لاهور رسيد و آغازگر دوران حكومت سلاطين دهلى گرديد. | ||
نويسنده در ادامه به ذكر اخبار و رويدادهاى سلاطين دهلى به ترتيب و توالى زمانى، اما بر اساس دوران سلطنت هر كدام از آن‌ها مى‌پردازد و كتاب را به دوران حكمرانى مبارك‌شاه (سلطنت 824-838ق.) پايان مى‌بخشد. | نويسنده در ادامه به ذكر اخبار و رويدادهاى سلاطين دهلى به ترتيب و توالى زمانى، اما بر اساس دوران سلطنت هر كدام از آن‌ها مى‌پردازد و كتاب را به دوران حكمرانى مبارك‌شاه (سلطنت 824-838ق.) پايان مى‌بخشد. | ||