نراقی، احمد بن محمدمهدی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
'''احمد بن محمد مهدی فاضل نراقی''' دانشمند و مجتهد شیعه، نویسنده و شاعر سده ۱۲ خورشیدی، در چهاردهم جمادى الثانى سال 1185ق در روستاى نراق از توابع شهرستان كاشان در عهد سلطنت كريم خان زند در خاندان علم و فضيلت ديده به جهان گشود. پدرش علامه «[[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|ملا محمد مهدى نراقى]]» ازمفاخر علماء شيعه است. او فقيهى بزرگ، فيلسوفى توانا، رياضى‌دانى ماهر، منجم و هيوى سترگ، اديبى شاعر، صاحب اخلاق كريمه و صاحب تاليفات بى‌شمار در علوم و فنون مختلف مى‌باشد. | |||
==مقام علمى== | |||
==مقام علمى | |||
| خط ۷۴: | خط ۷۰: | ||
مؤلف لباب الالباب، ظاهراً در پاسخ به اين سخن، مى‌گويد:«ملا احمد در مدت كوتاهى موفق به اخذ اجازه اجتهاد از استادان خود شد. كسانى كه گمان مى‌كنند او استاد كم ديده است، بايد بدانند استاد واقعى، هوش، ذوق و قريحه توأم با پشتكار و پژوهش مدام است.» | مؤلف لباب الالباب، ظاهراً در پاسخ به اين سخن، مى‌گويد:«ملا احمد در مدت كوتاهى موفق به اخذ اجازه اجتهاد از استادان خود شد. كسانى كه گمان مى‌كنند او استاد كم ديده است، بايد بدانند استاد واقعى، هوش، ذوق و قريحه توأم با پشتكار و پژوهش مدام است.» | ||
==شاگردان | ==شاگردان== | ||
اگر چه شاگردان ملا احمد زياد بوده‌اند و آنچنانكه در مقدمه كتاب خزائن وى، استاد على‌اكبر غفارى نقل نموده كه: بيش از 20 اجازه از وى موجود است كه در نزد فاضل معاصر حسن نراقى موجود است، اما نام بعضى از آنان كه در دسترس مى‌باشند عبارتند از: | اگر چه شاگردان ملا احمد زياد بوده‌اند و آنچنانكه در مقدمه كتاب خزائن وى، استاد على‌اكبر غفارى نقل نموده كه: بيش از 20 اجازه از وى موجود است كه در نزد فاضل معاصر حسن نراقى موجود است، اما نام بعضى از آنان كه در دسترس مى‌باشند عبارتند از: | ||
#[[شيخ مرتضى انصارى|انصاری، مرتضی بن محمدامین]] (م 1281ق): وى بين سالهاى 1241 تا 1244ق در اواخر عمر شريف مولى احمد از محضر وى استفاده نموده است. | |||
#برادر فاضل و دانشمندش محمد مهدى بن محمد مهدى نراقى (م 1286ق) معروف به آقا بزرگ | |||
#سيد شفيع چابلقى (م 1280ق) | |||
#محمد حسن جاسبى | |||
#فرزندش محمد بن احمد (م 1297ق) ملقب به عبدالصاحب و معروف به حجة الاسلام، داماد محقق قمى | |||
#برادرش ميرزا ابوالقاسم كاشانى (م 1256ق) | |||
نقل مى كنند كه درسال 1240ق، شيخ‌مرتضى انصارى به قصد زيارت حرم امام رضا(ع) رحل سفر را بست و سفر علمى و سياحتى خود را براى درك محضر بسيارى از علما و فقهاى مشهور ايران آغاز كرد: در اصفهان به حضور سيدمحمدباقر شفتى رسيد، دربروجرد با شيخ اسدالله بروجردى ديدار كرد، ولى بيش از يك ماه توقف ننمود. اما «زمانى كه [[شيخ انصارى]] آوازه ملااحمد نراقى را در كاشان شنيد به همراه برادرش به سوى كاشان شتافت كه مورد استقبال و احترام ملااحمد قرار گرفتند و در يكى از مدارس آن ديار رحل اقامت افكندند. وقتى كه شيخ انصارى، چهره ملااحمد را بر بلنداى مدرسه علميه كاشان مشاهده نمود و او را همانند دريايى از علم و حكمت و عرفان و اخلاق يافت، تصميم بر ماندن گرفت. گويى شيخ گمشده خود را دريافته بود و لذا قريب به چهار سال از محضر علمى و اخلاقى او بهره جست و در حلقه درس او از سال 1241 تا سال 1244ق قرار گرفت». | نقل مى كنند كه درسال 1240ق، شيخ‌مرتضى انصارى به قصد زيارت حرم امام رضا(ع) رحل سفر را بست و سفر علمى و سياحتى خود را براى درك محضر بسيارى از علما و فقهاى مشهور ايران آغاز كرد: در اصفهان به حضور سيدمحمدباقر شفتى رسيد، دربروجرد با شيخ اسدالله بروجردى ديدار كرد، ولى بيش از يك ماه توقف ننمود. اما «زمانى كه [[شيخ انصارى]] آوازه ملااحمد نراقى را در كاشان شنيد به همراه برادرش به سوى كاشان شتافت كه مورد استقبال و احترام ملااحمد قرار گرفتند و در يكى از مدارس آن ديار رحل اقامت افكندند. وقتى كه شيخ انصارى، چهره ملااحمد را بر بلنداى مدرسه علميه كاشان مشاهده نمود و او را همانند دريايى از علم و حكمت و عرفان و اخلاق يافت، تصميم بر ماندن گرفت. گويى شيخ گمشده خود را دريافته بود و لذا قريب به چهار سال از محضر علمى و اخلاقى او بهره جست و در حلقه درس او از سال 1241 تا سال 1244ق قرار گرفت». | ||
| خط ۱۰۴: | خط ۹۵: | ||
فهرست كتابهاى فقهى: | فهرست كتابهاى فقهى: | ||
#الاطعمة و الاشربة | |||
#اسرار الحج | |||
#الرسالة العملية | |||
#الرسائل و المسائل | |||
#حاشيه الروضة البهية | |||
#رسالة الرضاع | |||
#رسالة فى منجزات المريض | |||
#عوائد الايام من مهمات الاحكام | |||
#القضاء و الشهادات | |||
#مستند الشيعه فى احكام الشريعة | |||
#مناسك حج | |||
#وسيلة النجاة | |||
#هداية الشيعه | |||
#تذكرة الاحباب | |||
فهرست كتابهاى اصول فقه: | فهرست كتابهاى اصول فقه: | ||
#اجتماع امر و نهى | |||
#اساس الاحكام فى تنقيح عمدة المسائل الاصول بالاحكام | |||
#تنقيح الفصول فى شرح التجريد | |||
#حجية المظنة | |||
#عين الاصول | |||
#عين اليقين | |||
#مفتاح الاحكام فى اصول الفقه يا مفتاح الاصول | |||
#مناهج الاحكام فى اصول الفقه | |||
فهرست كتابهاى رياضى و هيئت: | فهرست كتابهاى رياضى و هيئت: | ||
#شرح محصل الهيئة | |||
#شرح رسالة الحساب | |||
#حاشية اكرنا ذوسيوس (حاشيه بر تحرير اكرمولى مهدى نراقى) | |||
فهرست كتابهاى كلامى: | فهرست كتابهاى كلامى: | ||
| خط ۱۶۸: | خط ۱۳۷: | ||
فهرست كتابهاى متفرقه: | فهرست كتابهاى متفرقه: | ||
#ديوان صفائى نراقى | |||
#خزائن | |||
#طاقديس يا مثنوى لسان الغيب يا مثنوى شفائى | |||
#مشكلات العلوم | |||
#شرح حديث جسد الميت | |||
==ويژگى‌هاى آثار== | ==ويژگى‌هاى آثار== | ||
| خط ۱۸۳: | خط ۱۴۸: | ||
آثار ملااحمد نراقى از ويژگى‌هاى مهمى برخوردار است: | آثار ملااحمد نراقى از ويژگى‌هاى مهمى برخوردار است: | ||
#اتقان علمى و دقت نظر بسيار؛ | |||
#پرداختن به همه زوايا و فروعات بحث؛ | |||
#دسته‌بندى و تنظيم مباحث؛ | |||
#پرهيز از زياده‌گويى و توضيح بيش از حد نياز و يا ناقص گويى؛ | |||
#طرح مباحث نو و ضرورى و بايسته‌هاى عصر. لذا در اكثر حوزه‌ها داراى انديشه نو و كار آمد بود؛ | |||
#روان‌نويسى و آسان‌نويسى و پرهيز از مغلق‌نويسى؛ | |||
#نگارش مباحثى كه براى عموم مردم مفيد بود، به زبان فارسى. | |||
ملااحمد نراقى در نگاه عالمان: | ملااحمد نراقى در نگاه عالمان: | ||
| خط ۲۳۸: | خط ۱۹۷: | ||
وى در اين كتاب علاوه بر اين‌كه با براهين عقلى شبهات «هنرى مارتين» را پاسخ مى‌دهد و به اثبات رسالت نبى اكرم(ص) مى‌پردازد، خلق و خوى و شيوه زندگى جامعه مدنى غرب را تقبيح مى‌كند و زشتى و نادرستى آن را به رخ «هنرى مارتين» و صاحبان آن تفكر و غرب‌پرستان مى‌كشد. | وى در اين كتاب علاوه بر اين‌كه با براهين عقلى شبهات «هنرى مارتين» را پاسخ مى‌دهد و به اثبات رسالت نبى اكرم(ص) مى‌پردازد، خلق و خوى و شيوه زندگى جامعه مدنى غرب را تقبيح مى‌كند و زشتى و نادرستى آن را به رخ «هنرى مارتين» و صاحبان آن تفكر و غرب‌پرستان مى‌كشد. | ||
==نراقى و ولايت فقيه | ==نراقى و ولايت فقيه== | ||
| خط ۲۴۹: | خط ۲۰۸: | ||
ملااحمد نراقى پس از اثبات «ولايت فقيه» از طريق ادله عقلى و نقلى، به بيان وظائف، اختيارات و شئون ولى‌فقيه مى‌پردازد و دوازده مورد از وظائف كلان ولى‌فقيه را بيان مى‌كند كه عبارت‌اند از: 1. فتوا دادن در امور دينى؛ 2. قضاوت؛ 3. اجراى حدود و تعزيرات؛ 4. ولايت بر اموال يتيمان؛ 5. ولايت‌بر اموال مجانين و سفيهان؛ 6. ولايت بر امور غايبان؛ 7. ولايت‌بر نكاح؛ 8. ولايت بر اجازه دادن اموال ايتام و سفيهان و گرفتن اجرت آن؛ 9. ولايت بر استيفاى حقوق مالى و غير مالى؛ 10. تصرف در اموال امام؛ 11. تمام كارهاى مربوط به رعيت كه امام معصوم بايد انجام دهد؛ 12. هر كارى كه به دليل عقلى و شرعى بايد انجام پذيرد. | ملااحمد نراقى پس از اثبات «ولايت فقيه» از طريق ادله عقلى و نقلى، به بيان وظائف، اختيارات و شئون ولى‌فقيه مى‌پردازد و دوازده مورد از وظائف كلان ولى‌فقيه را بيان مى‌كند كه عبارت‌اند از: 1. فتوا دادن در امور دينى؛ 2. قضاوت؛ 3. اجراى حدود و تعزيرات؛ 4. ولايت بر اموال يتيمان؛ 5. ولايت‌بر اموال مجانين و سفيهان؛ 6. ولايت بر امور غايبان؛ 7. ولايت‌بر نكاح؛ 8. ولايت بر اجازه دادن اموال ايتام و سفيهان و گرفتن اجرت آن؛ 9. ولايت بر استيفاى حقوق مالى و غير مالى؛ 10. تصرف در اموال امام؛ 11. تمام كارهاى مربوط به رعيت كه امام معصوم بايد انجام دهد؛ 12. هر كارى كه به دليل عقلى و شرعى بايد انجام پذيرد. | ||
==مبارزه با اخبارى‌گرى | ==مبارزه با اخبارى‌گرى== | ||
| خط ۲۸۲: | خط ۲۴۱: | ||
غروب خورشيد: | غروب خورشيد: | ||
{ | {{شعر}} | ||
| | {{ب|''مژده اى دل خيمه بيرون از جهان خواهم زدن''|2=''خيمه بر بالاى هفتم آسمان خواهم زدن''}} | ||
{{پایان شعر}} | |||
ملااحمد نراقى آن عارف بزرگ و فقيه اهل‌بيت كه عمر خويش را در راه نشر فرهنگ اسلام، مبارزه بى‌امان با بيگانگان در جهاد اصغر و مبارزه با نفس اماره در جهاد اكبر و تحقيق و ژرف‌انديشى و نگارش يافته‌هايى در حوزه علوم اسلامى و تدريس و تربيت عالمانى در فقه، اصول، كلام و... سپرى كرد، سرانجام روح بزرگش در شب يك‌شنبه بيست و سوم ربيع الثانى سال 1245ق مطابق با 1208ش در كاشان به نداى حق لبيك گفت و به ملكوت اعلى پيوست. بدن مطهرش را به نجف اشرف منتقل كردند و در جوار قبر اميرالمؤمنين(ع) در سمت پشت سر مبارك امام همام كنار پدرش به خاك سپرده شد. | ملااحمد نراقى آن عارف بزرگ و فقيه اهل‌بيت كه عمر خويش را در راه نشر فرهنگ اسلام، مبارزه بى‌امان با بيگانگان در جهاد اصغر و مبارزه با نفس اماره در جهاد اكبر و تحقيق و ژرف‌انديشى و نگارش يافته‌هايى در حوزه علوم اسلامى و تدريس و تربيت عالمانى در فقه، اصول، كلام و... سپرى كرد، سرانجام روح بزرگش در شب يك‌شنبه بيست و سوم ربيع الثانى سال 1245ق مطابق با 1208ش در كاشان به نداى حق لبيك گفت و به ملكوت اعلى پيوست. بدن مطهرش را به نجف اشرف منتقل كردند و در جوار قبر اميرالمؤمنين(ع) در سمت پشت سر مبارك امام همام كنار پدرش به خاك سپرده شد. | ||
{ | {{شعر}} | ||
| | {{ب|''اى خدا خواهم برون از هر دو عالم عالمى''|2=''تا ز رنج جسم و جان آن جا برآسايم دمى ''}} | ||
{{پایان شعر}} | |||
== منابع== | |||
#زندگينامه ملا احمد نراقى؛ محمد حسين رسولى. | |||
#زندگى و نقش فقاهتى ملا احمد نراقى؛ سيد احمد كاظمى موسوى. | |||
#ملا احمد نراقى بر بلنداى قله دانش؛ سيد محمد رضا حسينى. | |||
#كتابهاى موجود در نرم افزار و مقدمه آنها. | |||