۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
سفرنامه میرزا ابوالحسن خان شیرازی (ایلچی) به روسیه (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۵ فوریهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۲۴
، ۵ فوریهٔ ۲۰۱۷بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ابو ' به ' ابو') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
سفرنامه ميرزا ابوالحسن خان ايلچى يا حيرت نامه اثر محمد هادى علوى شيرازى است كه سال‌ها در سفر ميرزا ابوالحسن خان ايلچى به روسيه، به ضبط وقايع و تحرير نوشتجات مأمور گرديده است. | '''سفرنامه ميرزا ابوالحسن خان ايلچى''' يا '''حيرت نامه''' اثر محمد هادى علوى شيرازى است كه سال‌ها در سفر ميرزا ابوالحسن خان ايلچى به روسيه، به ضبط وقايع و تحرير نوشتجات مأمور گرديده است. | ||
موضوع اين سفرنامه، سفارت ميرزا ابوالحسن خان شيرازى معروف به ايلچى كبير به روسيّه است، پس از معاهده شوم گلستان به جهت پاره‌اى مذاكرات در باب باز پس گرفتن برخى از شهرهايى كه روسيه در جنگ ده‌ساله اوّل ايران و روس تصرف كرده بود. ميرزا ابوالحسن خان رياست اين هيأت را بر عهده داشت كه با هدايايى گرانبها از جانب پادشاه ايران به روسيّه رفت و پس از سه سال دست خالى و بى‌نتيجه به ايران برگشت، نويسنده كتاب محمد هادى علوى شيرازى است، لكن سفرنامه به نام ميرزا ابوالحسن رئيس هيأت سياسى شهرت دارد. | موضوع اين سفرنامه، سفارت ميرزا ابوالحسن خان شيرازى معروف به ايلچى كبير به روسيّه است، پس از معاهده شوم گلستان به جهت پاره‌اى مذاكرات در باب باز پس گرفتن برخى از شهرهايى كه روسيه در جنگ ده‌ساله اوّل ايران و روس تصرف كرده بود. ميرزا ابوالحسن خان رياست اين هيأت را بر عهده داشت كه با هدايايى گرانبها از جانب پادشاه ايران به روسيّه رفت و پس از سه سال دست خالى و بى‌نتيجه به ايران برگشت، نويسنده كتاب محمد هادى علوى شيرازى است، لكن سفرنامه به نام ميرزا ابوالحسن رئيس هيأت سياسى شهرت دارد. | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
ما در اينجا فقط به نمونه‌هايى از اين حيرت‌ها اشاره مى‌كنيم: | ما در اينجا فقط به نمونه‌هايى از اين حيرت‌ها اشاره مى‌كنيم: | ||
#ديدن تصاوير، مناظر، ابنيه و صنايع كه به گفته خودش، هوش از سر او ربوده است «... از مشاهده آن عمارات بديع كه نقاشان ارژنگ نژاد در و ديوار آن را به تركيبات خوب و تصويرات مرغوب به رنگ‌هاى الوان ترصيع نموده بودند، هوش از سرم پرواز نمود و در نزد رفعت آن عمارت، طاق كسرى پستى نمود... اگر خواهم شمه‌اى از اوصاف صنايع آن كليسا را به قلم و زبان تحرير نمايم، هر آينه لب به عجز گشايد.» | |||
#مهمانى‌ها و چگونگى برگزارى آن و آداب و رسوم حاكم بر فرهنگ عمومى از مواردى مى‌باشد كه وى را مجذوب كرده است. او در يكى از اين مهمانى‌ها، صحنه‌هايى مشاهده مى‌كند كه به گفته خود بر حيرت‌هايش مى‌افزايد. | |||
#عشق بازى ميان افراد كه او از آن به «عشق حقيقى» تعبير مى‌كند، از ديگر مقوله‌هايى است كه او را حيرت زده مى‌كند و... | |||
ايلچى در ضمن گزارش ديده‌ها و آموزه‌هاى خود، خوانندگان را به پيروى راهى فرا مى‌خواند كه فرنگيان مبتكر و طلايه‌دار آن هستند. او در ضيافتى حضور مى‌يابد كه نزديك به نهصد و بيست نفر از وزيران، اميران و شاهزادگان همراه با زنانشان گرد آمده بودند. در آن مجلس كه صداى نوشانوش اهل محفل بر افلاك مى‌رسيد و هر كس خود را به وضع خوشى پيرايه كرده بود، مى‌گويد:«طرفه شهرى است كه شاهزادگان عظيم‌الشأن و وزرا و امرا و بزرگان به اين مهربانى، نسبت به هم با زنان آفتاب طلعتان ايشان به اين كوچك دلى و بى‌ساختگى دست هم را گرفته در سماع رود و سرود كامرانى كنند و غم روزگار از دل بيدلان زدايند. كاش اين شيوه اعيان و اشراف انگليس[ در مملكت ما نيز متداول مى‌گشت.» | ايلچى در ضمن گزارش ديده‌ها و آموزه‌هاى خود، خوانندگان را به پيروى راهى فرا مى‌خواند كه فرنگيان مبتكر و طلايه‌دار آن هستند. او در ضيافتى حضور مى‌يابد كه نزديك به نهصد و بيست نفر از وزيران، اميران و شاهزادگان همراه با زنانشان گرد آمده بودند. در آن مجلس كه صداى نوشانوش اهل محفل بر افلاك مى‌رسيد و هر كس خود را به وضع خوشى پيرايه كرده بود، مى‌گويد:«طرفه شهرى است كه شاهزادگان عظيم‌الشأن و وزرا و امرا و بزرگان به اين مهربانى، نسبت به هم با زنان آفتاب طلعتان ايشان به اين كوچك دلى و بى‌ساختگى دست هم را گرفته در سماع رود و سرود كامرانى كنند و غم روزگار از دل بيدلان زدايند. كاش اين شيوه اعيان و اشراف انگليس[ در مملكت ما نيز متداول مى‌گشت.» | ||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۱۰: | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
صورت هدايائى كه ميرزا ابوالحسن خان شيرازى از طرف دولت عليه ايران به جهت امپراطور به روسيه برده است، همچنين صورت هدايائى كه وى در اين سفر به مردم اهدا كرده است و يادداشت مخارجاتى كه از جانب هر كس در حين حركت از پتربورغ نسبت بصاحبى ايلچى به عمل آمده است، در پايان كتاب ذكر شده است. | صورت هدايائى كه ميرزا ابوالحسن خان شيرازى از طرف دولت عليه ايران به جهت امپراطور به روسيه برده است، همچنين صورت هدايائى كه وى در اين سفر به مردم اهدا كرده است و يادداشت مخارجاتى كه از جانب هر كس در حين حركت از پتربورغ نسبت بصاحبى ايلچى به عمل آمده است، در پايان كتاب ذكر شده است. | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۱۶: | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
مجله زمانه سال سوم شهريور 1383 شماره 24، عنوان مقاله: گزارش فرنگ، نگاهى به اولين سفرنامه‌هاى نوشته شده در ايران، نويسنده: تقى صوفى نياركى. | مجله زمانه سال سوم شهريور 1383 شماره 24، عنوان مقاله: گزارش فرنگ، نگاهى به اولين سفرنامه‌هاى نوشته شده در ايران، نويسنده: تقى صوفى نياركى. | ||