۱۴۶٬۹۷۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الصحیفة السجادیة الکاملة'''، اثر [[ابراهیم بن علی کفعمی]] (وفات 867ق). این کتاب بازنویسی یا نسخهگردانی خاصی از مجموعه کامل دعاهای امام زینالعابدین علی بن الحسین(ع) است که شامل مضامین عالی دینی، اخلاقی و عرفانی هست. این نسخه بر پایه روایت استخراج شده توسط ابراهیم بن علی کفعمی تدوین شده است. | '''الصحیفة السجادیة الکاملة'''، اثر [[کفعمی، ابراهیم بن علی|ابراهیم بن علی کفعمی]] (وفات 867ق). این کتاب بازنویسی یا نسخهگردانی خاصی از مجموعه کامل دعاهای [[امام سجاد علیهالسلام|امام زینالعابدین علی بن الحسین(ع)]] است که شامل مضامین عالی دینی، اخلاقی و عرفانی هست. این نسخه بر پایه روایت استخراج شده توسط [[کفعمی، ابراهیم بن علی|ابراهیم بن علی کفعمی]] تدوین شده است. | ||
==انگیزه نگارش== | ==انگیزه نگارش== | ||
علیرغم اهمیت صحیفه سجادیه برای تمامی فرق شیعه (امامیه، زیدیه و اسماعیلیه)، نسخههای مهمی مانند نسخه کفعمی در تحقیقات قبلی مغفول ماندهاند؛ لذا، هدف این چاپ، معرفی و بررسی نسخههای خطی ارزشمند و ارائه تاریخی موثق از سیر صحیفه است تا این اثرات کهن که برای او فواید و برکات زیادی داشتهاند، به دیگران نیز برسد<ref>ر.ک: مقدمه، ص7- 8</ref>. | علیرغم اهمیت صحیفه سجادیه برای تمامی فرق شیعه (امامیه، زیدیه و اسماعیلیه)، نسخههای مهمی مانند نسخه [[کفعمی، ابراهیم بن علی|کفعمی]] در تحقیقات قبلی مغفول ماندهاند؛ لذا، هدف این چاپ، معرفی و بررسی نسخههای خطی ارزشمند و ارائه تاریخی موثق از سیر صحیفه است تا این اثرات کهن که برای او فواید و برکات زیادی داشتهاند، به دیگران نیز برسد<ref>ر.ک: مقدمه، ص7- 8</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
پیشگفتار کتاب بر اهمیت و جایگاه «صحیفه سجادیه» بهعنوان یکی از مهمترین کتب شیعه تأکید دارد، بهگونهای که هیچیک از کتابهای مرتبط با شرح و نسخه آن بهاندازه صحیفه سجادیه موردتوجه قرار نگرفته است. در این بخش ذکر شده است که نسخههای این کتاب بر اساس سه روایت اصلی (زیدیه، اسماعیلیه و امامیه) نزد علمای بزرگ از جایگاه خاصی برخوردار بودهاند. این ویرایش از صحیفه سجادیه با هدف ارائه منسجمترین متن ممکن، بر اساس مقابله دقیق نسخههای موجود، بهویژه نسخههای خطی [[ابراهیم بن علی کفعمی]]، تهیه شده است<ref>پیشگفتار، ص15- 16</ref>. | پیشگفتار کتاب بر اهمیت و جایگاه «صحیفه سجادیه» بهعنوان یکی از مهمترین کتب شیعه تأکید دارد، بهگونهای که هیچیک از کتابهای مرتبط با شرح و نسخه آن بهاندازه صحیفه سجادیه موردتوجه قرار نگرفته است. در این بخش ذکر شده است که نسخههای این کتاب بر اساس سه روایت اصلی (زیدیه، اسماعیلیه و امامیه) نزد علمای بزرگ از جایگاه خاصی برخوردار بودهاند. این ویرایش از صحیفه سجادیه با هدف ارائه منسجمترین متن ممکن، بر اساس مقابله دقیق نسخههای موجود، بهویژه نسخههای خطی [[کفعمی، ابراهیم بن علی|ابراهیم بن علی کفعمی]]، تهیه شده است<ref>پیشگفتار، ص15- 16</ref>. | ||
گفتار نخست: سیر تاریخی صحیفه پژوهی تا قرن ۱۱ق این گفتار به بررسی سیر تاریخی صحیفه سجادیه میپردازد و آن را به سه دوره تقسیم میکند (در این دورهها، اختلافات و تفاوتهای نسخهها، اضافات، و حذفیات در ادعیه بررسی شده است): | گفتار نخست: سیر تاریخی صحیفه پژوهی تا قرن ۱۱ق این گفتار به بررسی سیر تاریخی صحیفه سجادیه میپردازد و آن را به سه دوره تقسیم میکند (در این دورهها، اختلافات و تفاوتهای نسخهها، اضافات، و حذفیات در ادعیه بررسی شده است): | ||
# دوره روایت (از ابتدای انشا تا سال ۵۱6 قمری): راویان این دوره عبارتند از: ابن اعلم<ref>متن کتاب، ص17-20</ref>، ابن مطهر<ref>همان، ص36</ref>، محمد بن صالح<ref>همان، ص37</ref>، ابن فضل<ref>همان، ص43</ref>، ابن اشکیب<ref>همان، ص44</ref> و ابن حماد<ref>همان، ص45</ref>. | # دوره روایت (از ابتدای انشا تا سال ۵۱6 قمری): راویان این دوره عبارتند از: ابن اعلم<ref>متن کتاب، ص17-20</ref>، ابن مطهر<ref>همان، ص36</ref>، محمد بن صالح<ref>همان، ص37</ref>، ابن فضل<ref>همان، ص43</ref>، ابن اشکیب<ref>همان، ص44</ref> و ابن حماد<ref>همان، ص45</ref>. | ||
# دوره رواج نزد خواص (از 516 تا ۱1۲۰ق، زمان [[علامه مجلسی]]): در این بخش، ترجمهها<ref>همان، ص47-58</ref> و دعاهای پراکنده<ref>همان، ص63</ref> مطرح شده است. | # دوره رواج نزد خواص (از 516 تا ۱1۲۰ق، زمان [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]]): در این بخش، ترجمهها<ref>همان، ص47-58</ref> و دعاهای پراکنده<ref>همان، ص63</ref> مطرح شده است. | ||
# دوره رواج عام (از ۱۰۲۰ قمری به بعد، پس از رؤیای [[محمدتقی مجلسی]])<ref>همان، ص67</ref>. | # دوره رواج عام (از ۱۰۲۰ قمری به بعد، پس از رؤیای [[مجلسی، محمدتقی|محمدتقی مجلسی]])<ref>همان، ص67</ref>. | ||
گفتار دوم: [[محمد بن علی جباعی]]: این بخش بهتفصیل نسخههای خطی محمد بن علی جباعی (822-886ق) میپردازد <ref>همان: ص ۸۷</ref>. نسخههای جباعی بهعنوان یکی از مهمترین مجموعههای نسخ خطی صحیفه سجادیه شناخته میشوند و اغلب حاوی یادداشتها، حواشی و تصحیحهایی هستند که از مقابله نسخ به دست آمدهاند <ref>همان: ص ۸۷, ۸۸</ref>. نسخههای جَباعی علاوه بر متن صحیفه، اغلب شامل رسالهها یا متون دیگری همچون «رسالة فقهیه» یا «رساله اصول الفقه» منسوب به شیخ [[جمالالدین ابومنصور]] نیز بودهاند<ref>همان، ص87- 93</ref>. | گفتار دوم: [[محمد بن علی جباعی]]: این بخش بهتفصیل نسخههای خطی محمد بن علی جباعی (822-886ق) میپردازد <ref>همان: ص ۸۷</ref>. نسخههای جباعی بهعنوان یکی از مهمترین مجموعههای نسخ خطی صحیفه سجادیه شناخته میشوند و اغلب حاوی یادداشتها، حواشی و تصحیحهایی هستند که از مقابله نسخ به دست آمدهاند <ref>همان: ص ۸۷, ۸۸</ref>. نسخههای جَباعی علاوه بر متن صحیفه، اغلب شامل رسالهها یا متون دیگری همچون «رسالة فقهیه» یا «رساله اصول الفقه» منسوب به شیخ [[جمالالدین ابومنصور]] نیز بودهاند<ref>همان، ص87- 93</ref>. | ||
گفتار سوم: [[ابراهیم بن علی کفعمی]]: این گفتار به معرفی و تحلیل نسخههایی میپردازد که توسط [[ابراهیم بن علی کفعمی]] کتابت شدهاند. نسخههای کفعمی از جهت قدمت و صحت موردتوجه هستند و در مقدمه این اثر، نسخههایی که به خط کفعمی بودهاند <ref>همان، ص101-103</ref> بهعنوان اساس مقابله و تصحیح قرار گرفتهاند. مشخصات این نسخهها عبارتاند از: «ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد»<ref>همان، ص103</ref>، «الدروس الشرعیة في فقه الامامية»<ref>همان، ص105</ref>، «الدروس الشرعیة في فقه الامامیة»<ref>همان، ص106</ref>، «قواعد الاحکام فی معرفة الحلال والحرام»<ref>همان، ص108</ref>، «ارشاد الاذهان الی احکام الایمان»<ref>همان، ص109</ref> و «کشف الغمة فی معرفة الائمة»<ref>همان، ص111</ref>. در این بخش همچنین به نسخههای مفقود شده<ref>همان، ص121</ref> و ویژگیهای مشترک نسخههای نوشته شده به دست [[ابراهیم بن علی کفعمی]]<ref>همان، ص124</ref> اشاره شده است. | گفتار سوم: [[کفعمی، ابراهیم بن علی|ابراهیم بن علی کفعمی]]: این گفتار به معرفی و تحلیل نسخههایی میپردازد که توسط [[ابراهیم بن علی کفعمی]] کتابت شدهاند. نسخههای کفعمی از جهت قدمت و صحت موردتوجه هستند و در مقدمه این اثر، نسخههایی که به خط کفعمی بودهاند <ref>همان، ص101-103</ref> بهعنوان اساس مقابله و تصحیح قرار گرفتهاند. مشخصات این نسخهها عبارتاند از: «ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد»<ref>همان، ص103</ref>، «الدروس الشرعیة في فقه الامامية»<ref>همان، ص105</ref>، «الدروس الشرعیة في فقه الامامیة»<ref>همان، ص106</ref>، «قواعد الاحکام فی معرفة الحلال والحرام»<ref>همان، ص108</ref>، «ارشاد الاذهان الی احکام الایمان»<ref>همان، ص109</ref> و «کشف الغمة فی معرفة الائمة»<ref>همان، ص111</ref>. در این بخش همچنین به نسخههای مفقود شده<ref>همان، ص121</ref> و ویژگیهای مشترک نسخههای نوشته شده به دست [[ابراهیم بن علی کفعمی]]<ref>همان، ص124</ref> اشاره شده است. | ||
گفتار چهارم: گزارش نسخهشناسی: این گفتار بهصورت جامع به مشخصات فنی و محتوایی نسخههای مورداستفاده در تحقیق پرداخته است. مواردی مانند تاریخ کتابت، دعاهای نسخهها، نوع خط، آرایهها، و تاریخچه انتقال نسخهها در این بخش گزارش شده است <ref>همان: 141- 146</ref>. یکی از بخشهای مهم این گفتار، شامل «جدول مقابله و مقایسه نسخههای [[جَباعی]] و [[کفعمی]]» است که اختلاف نسخهها را نشان میدهد<ref>همان: ص ۱۶۰</ref>. | گفتار چهارم: گزارش نسخهشناسی: این گفتار بهصورت جامع به مشخصات فنی و محتوایی نسخههای مورداستفاده در تحقیق پرداخته است. مواردی مانند تاریخ کتابت، دعاهای نسخهها، نوع خط، آرایهها، و تاریخچه انتقال نسخهها در این بخش گزارش شده است <ref>همان: 141- 146</ref>. یکی از بخشهای مهم این گفتار، شامل «جدول مقابله و مقایسه نسخههای [[جَباعی]] و [[کفعمی، ابراهیم بن علی|کفعمی]]» است که اختلاف نسخهها را نشان میدهد<ref>همان: ص ۱۶۰</ref>. | ||
متن صحیفه سجادیه کامله: این بخش حاوی متن تصویری نسخه خطی اصلی صحیفه سجادیه است که شامل پنجاه و هشت دعا از امام زینالعابدین(ع) هست<ref>همان، ص1 الف</ref>. | متن صحیفه سجادیه کامله: این بخش حاوی متن تصویری نسخه خطی اصلی صحیفه سجادیه است که شامل پنجاه و هشت دعا از امام زینالعابدین(ع) هست<ref>همان، ص1 الف</ref>. | ||