پرش به محتوا

معنا و منزلت عقل در کلام امامیه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '( ' به '(')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''معنا و منزلت عقل در کلام امامیه'''، از آثار پژوهشگر معاصر، [[رضایی، محمدجعفر| محمدجعفر رضایی]] (متولد 1361ش) تعریف و جایگاه خِرَد در دانش کلام شیعه و تطور و تکامل آن را تا قرن پنجم هجری قمری تبیین می‌کند و به طور خاص، به تحلیل رابطه بین عقل، وحی و استدلال کلامی در نزد متکلمان شیعی مانند [[شیخ مفید]] و [[سید مرتضی]] می‌پردازد تا تفاوت‌های معنا و موقعیت عقل در دیدگاه معتزله و شیعه آشکار گردد.
'''معنا و منزلت عقل در کلام امامیه'''، از آثار پژوهشگر معاصر، [[رضایی، محمدجعفر| محمدجعفر رضایی]] (متولد 1361ش) تعریف و جایگاه خِرَد در دانش کلام شیعه و تطور و تکامل آن را تا قرن پنجم هجری قمری تبیین می‌کند و به طور خاص، به تحلیل رابطه بین عقل، وحی و استدلال کلامی در نزد متکلمان شیعی مانند [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] و [[سید مرتضی، علی بن حسین|سید مرتضی]] می‌پردازد تا تفاوت‌های معنا و موقعیت عقل در دیدگاه معتزله و شیعه آشکار گردد.


==هدف و روش==
==هدف و روش==
خط ۳۹: خط ۳۹:
#«ظهور متکلمان و تأثیر آن در عقل‌گرایی امامیه (سده دوم هجری)»: دیدگاه‌های محدثان و متکلمان، مدارس فکری کوفه درباره هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی عقل را بررسی می‌کند.
#«ظهور متکلمان و تأثیر آن در عقل‌گرایی امامیه (سده دوم هجری)»: دیدگاه‌های محدثان و متکلمان، مدارس فکری کوفه درباره هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی عقل را بررسی می‌کند.
#«خیزش نوین کلام امامیه در سده چهارم و تعامل عقل‌گرایی امامیه و معتزله»: به بررسی عقل در اندیشه معتزله، نظریه معرفت اکتسابی و عقلگرایی معتزله، سرآغاز عقلگرایی اعتزالی در امامیه و نخستین مواجهه‌ها با عقلگرایی اعتزالی می‌پردازد.
#«خیزش نوین کلام امامیه در سده چهارم و تعامل عقل‌گرایی امامیه و معتزله»: به بررسی عقل در اندیشه معتزله، نظریه معرفت اکتسابی و عقلگرایی معتزله، سرآغاز عقلگرایی اعتزالی در امامیه و نخستین مواجهه‌ها با عقلگرایی اعتزالی می‌پردازد.
==نمونه مباحث==
==نمونه مباحث==
** ... مدرسۀ كلامى بغداد با پذيرش نظريۀ اكتسابى‌بودن معرفت و ردّ معرفت اضطرارى گام نخست را به سمت عقل‌گرايى معتزله برداشت. از نظر آنان معرفت، نتيجه و مولود استدلال عقلى انسان است و معارف اساسى دين نيز بايد از طريق عقل حاصل شود. دراين‌ميان بسيارى از متكلمان نوظهور اماميه و همچنين [[شيخ ‌مفيد]] و [[كراجكى]] عقل انسان را در كسب معرفت نيازمند راهنمايى و «تنبيه» وحى مى‌دانستند و معتقد بودند عقل انسان به‌خودى‌خود نمى‌تواند معارف دينى را كسب كند. گفته شد اين نيازمندى از نوع «تنبيه به شيوه و كيفيت استدلال» است و نه «تعليم و آموزش».... <ref> متن کتاب، ص272. </ref>
** ... مدرسۀ كلامى بغداد با پذيرش نظريۀ اكتسابى‌بودن معرفت و ردّ معرفت اضطرارى گام نخست را به سمت عقل‌گرايى معتزله برداشت. از نظر آنان معرفت، نتيجه و مولود استدلال عقلى انسان است و معارف اساسى دين نيز بايد از طريق عقل حاصل شود. دراين‌ميان بسيارى از متكلمان نوظهور اماميه و همچنين [[مفید، محمد بن محمد|شيخ ‌مفيد]] و [[کراجکی، محمد بن علی|كراجكى]] عقل انسان را در كسب معرفت نيازمند راهنمايى و «تنبيه» وحى مى‌دانستند و معتقد بودند عقل انسان به‌خودى‌خود نمى‌تواند معارف دينى را كسب كند. گفته شد اين نيازمندى از نوع «تنبيه به شيوه و كيفيت استدلال» است و نه «تعليم و آموزش».... <ref> متن کتاب، ص272. </ref>


==پانویس==
==پانویس==