المقالید الملکوتیة

المقالید الملکوتیة
پدیدآوران	ابو یعقوب سجستانی، اسحاق بن احمد (نويسنده) حسین پوناوالا، اسماعیل قربان (محقق)
ناشر	دار الغرب الإسلامي
مکان نشر	تونس
سال نشر	1432ق - 2011م
چاپ	1
شابک	‎-
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/الف2م7 215 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

المقالید الملکوتیة، از آثار نویسنده و داعی اسماعیلی قرن چهارم هجری قمری، ابویعقوب اسحاق بن احمد سجستانی(مقتول میان سال‌های ۳۸۶ و ۳۹۳ق)، است که می‌کوشد بین دیدگاه‌های کلامی فرقه اسماعیلیه و فلسفه، توافق ایجاد کند. پژوهشگر معاصر، اسماعیل قربان حسین پوناوالا این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابویعقوب اسحاق بن احمد سجستانی و همچنین ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را معرفی کرده است.

ارزش و زمان نگارش کتاب

• یکی از اندیشوران، در مورد اثر حاضر تأکید کرده است که:
• قسمتهایی از آن در كتاب الازهار و مجمع الانوار تألیف حسن بن نوح بن یوسف هندی بهروجی (متوفای ۹۳۹ق)‌آمده است.
• حمیدالدین احمد كرمانی در كتاب الریاض فرض می‌كند كه سجستانی، المقالید را پس از النصرة تألیف كرده است، زیرا در اقلید ۴۴ این كتاب می‌گوید كه نفوس طبیعی از عالم عقل نیامده‌اند و حال آنكه در كتاب النصرة گفته است كه نفوس طبیعی از عالم عقل آمده‌اند (در مبحث نسیان عارض بر نفوس درعالم طبیعت). كرمانی می‌گوید: «و مستحیل ورود هذه الانفس من عالم العقل و هو ممّا لایقوم علیه دلیل اصلاً» و می‌گوید آنچه مؤلف النصرة خود در كتاب المقالید گفته است، دلیل است بر نقض آنچه در النصرة آمده است و نمی‌دانم چرا این مطالب بر او پوشیده مانده است و ظاهراً المقالید را پس از النصرة نوشته است.

نقد:اینکه نویسنده‌ای در یک کتاب، مطلبی بگوید و در کتاب دیگرش، نظری مخالف آن بیاورد، چندان عجیب نیست و استنتاج حمیدالدین احمد كرمانی در مورد تقدم زمانی نگارش النصرة، مبنای مستحکمی ندارد.

هدف و روش

• محقق اثر حاضر را از نظر کوشش در جهت همگرایی بین وحی الهی و فلسفه یونانی به‌خصوص فلسفه نوافلاطونی، دارای اهمیتی بسیار می‌داند.

ساختار و محتوا

• این اثر از 70 فصل (اقلید) درباره مسائل اعتقادی (خداشناسی، انسان‌شناسی، نبوت و معاد) تشکیل شده است. در پایان کتاب،تعلیقات و شرح و 7 پیوست (شامل منتخباتی از چند کتاب و توضیح دیدگاه‌های سجستانی و معانی اصطلاحات فلسفی و اسماعیلی) درج شده است.

نمونه مباحث

• برای شناخت عظمت مُبدِع، کافی است که بزرگی خلق و مخلوقاتش را بشناسی....

منابع مقاله

• مقدمه و متن کتاب
• زریاب خویی، عباس، «ابویعقوب سجزی»، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، تهران 1373ش.