برهان الأسطرلاب

برهان الأسطرلاب
پدیدآوران	صغانی، احمد بن محمد (نويسنده) تبریزخان، شمس (مصحح)
ناشر	نشر تاخ
مکان نشر	هند - لکهنو
سال نشر	2000م
چاپ	1
موضوع	اسطرلاب
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	QB ۸۵/ص۷ب۴
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

برهان الأسطرلاب، اثر احمد بن محمد بن حسین صغانی (متوفی 379ق)، کتابی است در علم اسطرلاب و توضیح چگونگی کار کردن با ابزار و آلات مربوط به آن.

ساختار

کتاب، مشتمل است بر:

• مقدمه ناشر (نصرت ناهید)، به زبان اردو؛
• مقدمه مصحح (شمس تبریز خان)، به زبان اردو؛
• مقدمه مصحح، به زبان عربی؛
• متن اصلی کتاب، متشکل از مقدمه مؤلف و دوازده فصل.

موضوع و محتوا

• اسطرلاب، ابزاری کاربردی برای رصد کردن ستاره‌ها و سیاره‌ها و شکل‌های فلکی است که برای اهداف نجومی و هندسی به‌کار می‌رود.

اسطرلاب، دارای انواعی است که مشهورترین آنها عبارت است از: اسطرلاب کروی و اسطرلاب مسطح.

• مصحح در مقدمه خویش، نگاهی اجمالی به تاریخ اسطرلاب کرده و در آن، ضمن تعریف این علم و توضیح انواع آن، به معرفی اجمالی تعدادی از افراد معروفی که در این علم، شناخته‌شده و دارای تألیفاتی هستند، پرداخته و در پایان، شرح حال مختصری از مؤلف را ارائه نموده است.

• نویسنده در مقدمه خود، به معرفی اجمالی کتاب و کیفیت ساختمان اسطرلاب پرداخته و خاطرنشان کرده که این کتاب را برای خزانه عضدالدوله دیلمی نگاشته است. وی همچنین خطوط کلی کتاب را ترسیم نموده است.

• در فصول دوازده‌گانه کتاب مفصلا ساختمان اسطرلاب و اجزای تشکیل‌دهنده آن توضیح داده شده است.

منابع مقاله

مقدمه‌های کتاب.