مختار الأغاني في الأخبار و التهاني: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR76316J1.jpg | عنوان = مختار الأغاني في الأخبار و التهاني | عنوان‌های دیگر = أغاني | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ابن منظور، محمد بن مکرم (نويسنده) ابو الفرج اصفهانی، علی بن حسین (نویسنده) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره...» ایجاد کرد)
     
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۲۵: خط ۲۵:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''مختار الأغاني في الأخبار و التهاني'''، اثر ابن منظور، ابوالفضل‌ جمال‌الدین‌ محمد بن‌ مکرم‌ (630-‌711ق)، گزیده‌ای است از «الأغاني» علی بن حسین بن هیثم ابوالفرج اصفهانى (284- ح 362ق) که کتابی است شامل برگزیده آوازها و دایرةالمعارف شعر و ادب، قصه‌ها، اساطیر و موسیقى عرب در عصر جاهلى، اموى و صدر دولت عباسى.
    '''مختار الأغاني في الأخبار و التهاني'''، اثر [[ابن منظور، محمد بن مکرم|ابن منظور، ابوالفضل‌ جمال‌الدین‌ محمد بن‌ مکرم‌]] (630-‌711ق)، گزیده‌ای است از «[[الأغاني]]» [[ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|علی بن حسین بن هیثم ابوالفرج اصفهانى]] (284- ح 362ق) که کتابی است شامل برگزیده آوازها و دایرةالمعارف شعر و ادب، قصه‌ها، اساطیر و موسیقى عرب در عصر جاهلى، اموى و صدر دولت عباسى.


    کتاب با مقدمه کوتاهی از نویسنده در اشاره به موضوع آن، آغاز شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص2-5</ref>. نویسنده در این کتاب، همه اسناد موجود در کتاب «الأغاني» را حذف کرده و به زندگی‌نامه‌های شاعران و خنیاگران مذکور در آن، نوعی ترتیب الفبایی (تنها بر اساس حرف نخست) داده است<ref>ر.ک: آذرتاش، آذرنوش، ج9، ص410</ref> که به‌ترتیب، عبارتند از:
    کتاب با مقدمه کوتاهی از نویسنده در اشاره به موضوع آن، آغاز شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص2-5</ref>. نویسنده در این کتاب، همه اسناد موجود در کتاب «[[الأغاني]]» را حذف کرده و به زندگی‌نامه‌های شاعران و خنیاگران مذکور در آن، نوعی ترتیب الفبایی (تنها بر اساس حرف نخست) داده است<ref>ر.ک: آذرتاش، آذرنوش، ج9، ص410</ref> که به‌ترتیب، عبارتند از:
    # «ابوالعتاهیه اسماعیل» که نام کامل وی، ابواسحاق اسماعیل بن قاسم بن سوید بن کیسان می‌باشد. از جمله اشعار معروف او، ارجوزه‌ای است به نام «ذات الأمثال» که برخی از ابیات آن، چنین است:
    # «ابوالعتاهیه اسماعیل» که نام کامل وی، ابواسحاق اسماعیل بن قاسم بن سوید بن کیسان می‌باشد. از جمله اشعار معروف او، ارجوزه‌ای است به نام «ذات الأمثال» که برخی از ابیات آن، چنین است:
    '''حسبك مما تبتغيه القوت
    '''حسبك مما تبتغيه القوت
    ما أكثر القوت لمن يموت'''
     
    '''هي المقادير فلمني أو فذر
    ما أكثر القوت لمن يموت
    إن كنت أخطأت فما أخطا القدر'''
     
    '''لكل ما يؤذي و إن قل ألم
    '''هي المقادير فلمني أو فذر'''
    ما أطول الليل علی من لم ينم'''<ref>ر.ک: متن کتاب، ص6 و 15</ref>.
    إن كنت أخطأت فما أخطا القدر
    '''لكل ما يؤذي و إن قل ألم'''
    ما أطول الليل علی من لم ينم'''<ref>ر.ک: متن کتاب، ص6 و 15</ref>.'''
    # «امیة بن ابی‌الصلت» که نام کامل وی، ابوالصلت عبدالله بن ابی‌ربیعة بن عوف بن عقدة بن عنزة بن قیس می‌باشد. وی از جمله کسانی است که پس از جنگ بدر، مشرکان را با اشعار خود، به جنگ با مسلمانان تشویق می‌کرد و برای کشتگان قریش در واقعه بدر سوگ‌نامه می‌سرود<ref>ر.ک: همان، ص63-64</ref>.
    # «امیة بن ابی‌الصلت» که نام کامل وی، ابوالصلت عبدالله بن ابی‌ربیعة بن عوف بن عقدة بن عنزة بن قیس می‌باشد. وی از جمله کسانی است که پس از جنگ بدر، مشرکان را با اشعار خود، به جنگ با مسلمانان تشویق می‌کرد و برای کشتگان قریش در واقعه بدر سوگ‌نامه می‌سرود<ref>ر.ک: همان، ص63-64</ref>.
    # «ابوسعید مولی فائد» که در میان شعرا، به ابن ابی‌سنه مولی بنی‌امیه و در میان آوازخوانان، به ابوسعید مولی فائد معروف است<ref>ر.ک: همان، ص70</ref>.
    # «ابوسعید مولی فائد» که در میان شعرا، به ابن ابی‌سنه مولی بنی‌امیه و در میان آوازخوانان، به ابوسعید مولی فائد معروف است<ref>ر.ک: همان، ص70</ref>.
    خط ۴۲: خط ۴۴:
    # «اسحاق بن ابراهیم موصلی»<ref>ر.ک: همان، ص138</ref>.
    # «اسحاق بن ابراهیم موصلی»<ref>ر.ک: همان، ص138</ref>.


    ابن منظور در این کتاب فصلى طولانى را در استدراک اخبار ابونواس افزوده است که به گفته خود او، ابوالفرج آن را از قلم انداخته یا بعدها از نسخه‌هاى کتاب افتاده است<ref>[[ابن منظور، محمد بن مکرم]]</ref>.
    [[ابن منظور، محمد بن مکرم|ابن منظور]] در این کتاب فصلى طولانى را در استدراک اخبار [[ابونواس، حسن بن هانی|ابونواس]] افزوده است که به گفته خود او، [[ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج]] آن را از قلم انداخته یا بعدها از نسخه‌هاى کتاب افتاده است<ref>[[ابن منظور، محمد بن مکرم]]</ref>.


    ==پانویس==
    ==پانویس==

    نسخهٔ ‏۲۲ ژوئن ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۰۵

    مختار الأغاني في الأخبار و التهاني
    مختار الأغاني في الأخبار و التهاني
    پدیدآورانابن منظور، محمد بن مکرم (نويسنده) ابو الفرج اصفهانی، علی بن حسین (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرأغاني
    ناشرصبح امید
    مکان نشرمصر
    سال نشر13سده
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    الف6828 3892 PJA
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مختار الأغاني في الأخبار و التهاني، اثر ابن منظور، ابوالفضل‌ جمال‌الدین‌ محمد بن‌ مکرم‌ (630-‌711ق)، گزیده‌ای است از «الأغاني» علی بن حسین بن هیثم ابوالفرج اصفهانى (284- ح 362ق) که کتابی است شامل برگزیده آوازها و دایرةالمعارف شعر و ادب، قصه‌ها، اساطیر و موسیقى عرب در عصر جاهلى، اموى و صدر دولت عباسى.

    کتاب با مقدمه کوتاهی از نویسنده در اشاره به موضوع آن، آغاز شده است[۱]. نویسنده در این کتاب، همه اسناد موجود در کتاب «الأغاني» را حذف کرده و به زندگی‌نامه‌های شاعران و خنیاگران مذکور در آن، نوعی ترتیب الفبایی (تنها بر اساس حرف نخست) داده است[۲] که به‌ترتیب، عبارتند از:

    1. «ابوالعتاهیه اسماعیل» که نام کامل وی، ابواسحاق اسماعیل بن قاسم بن سوید بن کیسان می‌باشد. از جمله اشعار معروف او، ارجوزه‌ای است به نام «ذات الأمثال» که برخی از ابیات آن، چنین است:

    حسبك مما تبتغيه القوت

    ما أكثر القوت لمن يموت

    هي المقادير فلمني أو فذر إن كنت أخطأت فما أخطا القدر لكل ما يؤذي و إن قل ألم ما أطول الليل علی من لم ينم[۳].

    1. «امیة بن ابی‌الصلت» که نام کامل وی، ابوالصلت عبدالله بن ابی‌ربیعة بن عوف بن عقدة بن عنزة بن قیس می‌باشد. وی از جمله کسانی است که پس از جنگ بدر، مشرکان را با اشعار خود، به جنگ با مسلمانان تشویق می‌کرد و برای کشتگان قریش در واقعه بدر سوگ‌نامه می‌سرود[۴].
    2. «ابوسعید مولی فائد» که در میان شعرا، به ابن ابی‌سنه مولی بنی‌امیه و در میان آوازخوانان، به ابوسعید مولی فائد معروف است[۵].
    3. «ابراهیم بن هرمه» که نام کامل وی، ابراهیم بن علی بن سلمة بن عامر بن هرمة بن هذیل بن ربیع بن عامر است[۶].
    4. «اسماعیل بن یسار نسایی»[۷].
    5. «ابراهیم موصلی»[۸].
    6. «اسحاق بن ابراهیم موصلی»[۹].

    ابن منظور در این کتاب فصلى طولانى را در استدراک اخبار ابونواس افزوده است که به گفته خود او، ابوالفرج آن را از قلم انداخته یا بعدها از نسخه‌هاى کتاب افتاده است[۱۰].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه، ص2-5
    2. ر.ک: آذرتاش، آذرنوش، ج9، ص410
    3. ر.ک: متن کتاب، ص6 و 15
    4. ر.ک: همان، ص63-64
    5. ر.ک: همان، ص70
    6. ر.ک: همان، ص76
    7. ر.ک: همان، ص94
    8. ر.ک: همان، ص101
    9. ر.ک: همان، ص138
    10. ابن منظور، محمد بن مکرم

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن کتاب.
    2. ابن منظور، محمد بن مکرم.
    3. آذرتاش، آذرنوش، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1379.


    وابسته‌ها