دیوان مشرقی کاشانی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR151899J1.jpg | عنوان = | عنوان‌های دیگر = |پدیدآورندگان | پدیدآوران = م‍ش‍رق‍ي‌ ک‍اش‍ان‍ي‌، م‍ح‍م‍دح‍س‍ي‍ن‌ ب‍ن‌ م‍ي‍رزا آق‍اخ‍ان‌ (نویسنده) دزفولي، ناصرعلي (گردآورنده) بنياد متن‌‌پژوهي پارسيان (سای...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''دیوان مشرقی کاشانی''' تألیف محمدحسین بن میرزاآقاخان غفاری کاشانی (متوفی 1299ق)، با گردآوری ناصرعلی دزفولی؛ اشعار مشرقی مضامین و درون‌مایه‌ای عرفانی دارد. مدح سلاطین و حکام در دیوان او مشاهده نمی‌شود؛ لیکن وی در مدح ائمه اطهار (ع) و اولیای الهی و عرفانی زمان اشعاری سروده است.
'''دیوان مشرقی کاشانی''' تألیف [[م‍ش‍رق‍ي‌ ک‍اش‍ان‍ي‌، م‍ح‍م‍دح‍س‍ي‍ن‌ ب‍ن‌ م‍ي‍رزا آق‍اخ‍ان‌|محمدحسین بن میرزاآقاخان غفاری کاشانی]] (متوفی 1299ق)، با گردآوری [[دزفولي، ناصرعلي|ناصرعلی دزفولی]]؛ اشعار مشرقی مضامین و درون‌مایه‌ای عرفانی دارد. مدح سلاطین و حکام در دیوان او مشاهده نمی‌شود؛ لیکن وی در مدح ائمه اطهار (ع) و اولیای الهی و عرفانی زمان اشعاری سروده است.


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
میرزا حسین غفاری بن میرزا آقاخان (معز الدین) بن احمد بن معز‌الدین غفاری کاشانی در نیمه اول قرن سیزدهم هجری قمری در کاشان متولد شد. طایفۀ او از اولاد ابوذر غفاری صحابی مشهور هستند که در کاشان و دیگر بلاد ایران ساکن گشته‌اند و به مقامات کشوری و لشکری نائل شدند. غالب اجدادش از قضات کاشان بوده که در آن سامان محل رجوع عام و خاص گشتند. مقرب حضرت باری میرزا محمدحسین غفاری کاشانی تخلص شاعرانه‌اش «مشرقی» و نسب را به سی‌ونه واسطه به ذر ابن ذر غفاری صحابی می‌رساند.
[[م‍ش‍رق‍ي‌ ک‍اش‍ان‍ي‌، م‍ح‍م‍دح‍س‍ي‍ن‌ ب‍ن‌ م‍ي‍رزا آق‍اخ‍ان‌|میرزا حسین غفاری بن میرزا آقاخان (معز الدین) بن احمد بن معز‌الدین غفاری کاشانی]] در نیمه اول قرن سیزدهم هجری قمری در کاشان متولد شد. طایفۀ او از اولاد ابوذر غفاری صحابی مشهور هستند که در کاشان و دیگر بلاد ایران ساکن گشته‌اند و به مقامات کشوری و لشکری نائل شدند. غالب اجدادش از قضات کاشان بوده که در آن سامان محل رجوع عام و خاص گشتند. مقرب حضرت باری میرزا محمدحسین غفاری کاشانی تخلص شاعرانه‌اش «مشرقی» و نسب را به سی‌ونه واسطه به ذر ابن ذر غفاری صحابی می‌رساند.


میرزا معزالذین محمدبن احمد بن قاضی عبدالمطلب غفارسی کاشانی به لحاظ خوش‌رفتاری و مردم‌داری زبانزد خاص و عام محسوب شده و یگانۀ عصر خویش بود. میرزا معز‌الذین محمد در سال 1162 ق از طرف کریم‌خان به حکومت کاشان، قم و نطنز و جوشقان منصوب گردید. وی توانست با درایت و شایستگی در دوران حکومتش خطۀ کاشان را که در معرض لشکرکشی و تصادمات خونین بود از تجاوزات پی‌درپی مهاجمین و متعدیان مصون نگاه دارد. میرزا محمدحسین مشرقی فرزند دوم معزالدین معروف به میرزاآقاخان بود که وی نیز فرزند دوم میرزااحمد بن معزالدین حاکم کاشان محسوب می‌شد. مشرقی دو زن اختیار نمود. زن اول صاحب سلطان دختر محمدابراهیم ـ عمویش ـ بود که حاصل این ازدواج دو پسر و دو دختر شد. پسرها آقا مظفر و آقا منصور که در جوانی فوت کردند و یک دختر بنام کوکب خانم عیال حسینقلی غفاری و دیگری غذرا خانم عیال شاهزاده موفق السلطنه بود. زن دوم مشرقی دختر سیدمحمدتقی پشت مشهدی بود که از وی یک پسر به نام میرزا علیمحمد ملقب به معتمد العلماء و یک دختر به وجود آمد.
[[م‍ش‍رق‍ي‌ ک‍اش‍ان‍ي‌، م‍ح‍م‍دح‍س‍ي‍ن‌ ب‍ن‌ م‍ي‍رزا آق‍اخ‍ان‌|میرزا معزالذین محمدبن احمد بن قاضی عبدالمطلب غفارسی کاشانی]] به لحاظ خوش‌رفتاری و مردم‌داری زبانزد خاص و عام محسوب شده و یگانۀ عصر خویش بود. میرزا معز‌الذین محمد در سال 1162 ق از طرف کریم‌خان به حکومت کاشان، قم و نطنز و جوشقان منصوب گردید. وی توانست با درایت و شایستگی در دوران حکومتش خطۀ کاشان را که در معرض لشکرکشی و تصادمات خونین بود از تجاوزات پی‌درپی مهاجمین و متعدیان مصون نگاه دارد. میرزا محمدحسین مشرقی فرزند دوم معزالدین معروف به میرزاآقاخان بود که وی نیز فرزند دوم میرزااحمد بن معزالدین حاکم کاشان محسوب می‌شد. مشرقی دو زن اختیار نمود. زن اول صاحب سلطان دختر محمدابراهیم ـ عمویش ـ بود که حاصل این ازدواج دو پسر و دو دختر شد. پسرها آقا مظفر و آقا منصور که در جوانی فوت کردند و یک دختر بنام کوکب خانم عیال حسینقلی غفاری و دیگری غذرا خانم عیال شاهزاده موفق السلطنه بود. زن دوم مشرقی دختر سیدمحمدتقی پشت مشهدی بود که از وی یک پسر به نام میرزا علیمحمد ملقب به معتمد العلماء و یک دختر به وجود آمد.


اشعار مشرقی مضامین و درون‌مایه‌ای عرفانی دارد. مدح سلاطین و حکام در دیوان او مشاهده نمی‌شود؛ لیکن وی در مدح ائمه اطهار (ع) و اولیای الهی و عرفانی زمان اشعاری سروده است. استفاده از فنون و صنایع ادبی همچون تشبیه، استعاره، تلمیح، تمثیل و واج‌آرایی در سروده‌های وی بسیار است. مشرقی با استفاده از واژه‌ها و عباراتی ساده و روان درصدد انتقال مفاهیم بر می‌آید. وی به صورت زایدالوصفی تحت تأثیر اشعار و سبک مولانا قرار گرفته است. مشرقی در بسیاری از اشعار از شیوۀ مولوی استفاده نموده به طوری که در برخی موارد به تضمین اشعار مولانا می‌پردازد. کاشانی با بهره‌گیری از قوالب مختلف شعری نظیر قصیده، غزل، مثنوی، قطعه، رباعی و ... اعتقادات خود را بیان می‌نماید. اشعار او با موضوعاتی چون عشق به مبدأ هستی و راه و رسم آن، مدح مولای متقیان علی بن ابی طالب (ع)، مدح رحمت علیشاه شیرازی، طلب و درد، بیان ناپایداری دنیا و اعراض از آن و ... می‌پردازد.
اشعار مشرقی مضامین و درون‌مایه‌ای عرفانی دارد. مدح سلاطین و حکام در دیوان او مشاهده نمی‌شود؛ لیکن وی در مدح ائمه اطهار (ع) و اولیای الهی و عرفانی زمان اشعاری سروده است. استفاده از فنون و صنایع ادبی همچون تشبیه، استعاره، تلمیح، تمثیل و واج‌آرایی در سروده‌های وی بسیار است. مشرقی با استفاده از واژه‌ها و عباراتی ساده و روان درصدد انتقال مفاهیم بر می‌آید. وی به صورت زایدالوصفی تحت تأثیر اشعار و سبک مولانا قرار گرفته است. مشرقی در بسیاری از اشعار از شیوۀ مولوی استفاده نموده به طوری که در برخی موارد به تضمین اشعار مولانا می‌پردازد. کاشانی با بهره‌گیری از قوالب مختلف شعری نظیر قصیده، غزل، مثنوی، قطعه، رباعی و ... اعتقادات خود را بیان می‌نماید. اشعار او با موضوعاتی چون عشق به مبدأ هستی و راه و رسم آن، مدح مولای متقیان علی بن ابی طالب (ع)، مدح رحمت علیشاه شیرازی، طلب و درد، بیان ناپایداری دنیا و اعراض از آن و ... می‌پردازد.