شرح أبيات سيبويه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن مالك' به 'ابن مالك '
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
جز (جایگزینی متن - 'ابن مالك' به 'ابن مالك ')
خط ۷۹: خط ۷۹:
3. نام كتاب به سه صورت گفته شده است: «شرح أبيات الكتاب»، «شرح أبيات سيبويه» و «شرح أبيات كتاب سيبويه». محقق، نام دوم (شرح أبيات سيبويه) را ترجيح داده است؛ زيرا در نسخه خطى به همين صورت ذكر شده است و عنوان‌هاى ديگر نياز به ادله اضافى دارد <ref>همان، ص 29</ref>.
3. نام كتاب به سه صورت گفته شده است: «شرح أبيات الكتاب»، «شرح أبيات سيبويه» و «شرح أبيات كتاب سيبويه». محقق، نام دوم (شرح أبيات سيبويه) را ترجيح داده است؛ زيرا در نسخه خطى به همين صورت ذكر شده است و عنوان‌هاى ديگر نياز به ادله اضافى دارد <ref>همان، ص 29</ref>.


4. محقق، روش تحقيق خودش را در اثر حاضر به اين ترتيب ذكر كرده است: بعد از حصول اطمينان به همه متن، همه شروح خطى يا چاپى كه تاكنون براى ابيات سيبويه نوشته شده و باقى مانده را جستجو كرده و گرد هم آوردم و افزون بر آن براى تصحيح كتاب حاضر به شرح شواهد اشعار مغنى و مفصل و ابن مالك و... نيز مراجعه كرده و به مقايسه شرح ابن سيرافى و ديگران پرداختم و در موارد بسيارى به آنچه بهتر و مناسب‌تر است، اشاره كرده‌ام، ولى در باره توجيه نحوى در اين شروح چيزى را بيان نمى‌كنم و در صورت لزوم و تباين شرح‌ها آنچه مناسب است را ذكر مى‌كنم و ملتزم شده‌ام كه مواضع ورود هر شاهدى را در كتب نحوى از شرح شواهد سيبويه و غير آن بيان كنم و اما در خصوص كتاب «فرحة الأديب» كه روايت اسود غُندِجانى (زنده در 430ق) و ردّ بر كتاب حاضر (شرح أبيات سيبويه) و گزارش ابومحمد اعرابى است، پس براى غنى‌سازى اين اثر، تمام آن را در جاى خودش ذكر كردم تا بحث با مقايسه نظرات گوناگون مفيدتر شود؛ زيرا ابومحمد اعرابى، اطلاعات نسب‌شناختى خوبى دارد و آگاهى‌اش به شخصيت‌ها و اماكن و حوادث تاريخى و... گسترده است؛ البته اين كار بعد از آن صورت گرفت كه كتاب «فرحة الأديب» را از روى چهار نسخه خطى تصحيح كردم. همچنين زندگى‌نامه اعلام و شخصيت‌هاى واردشده را در پاورقى بيان كرده‌ام <ref>همان، ص 33</ref>.
4. محقق، روش تحقيق خودش را در اثر حاضر به اين ترتيب ذكر كرده است: بعد از حصول اطمينان به همه متن، همه شروح خطى يا چاپى كه تاكنون براى ابيات سيبويه نوشته شده و باقى مانده را جستجو كرده و گرد هم آوردم و افزون بر آن براى تصحيح كتاب حاضر به شرح شواهد اشعار مغنى و مفصل و [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]]  و... نيز مراجعه كرده و به مقايسه شرح ابن سيرافى و ديگران پرداختم و در موارد بسيارى به آنچه بهتر و مناسب‌تر است، اشاره كرده‌ام، ولى در باره توجيه نحوى در اين شروح چيزى را بيان نمى‌كنم و در صورت لزوم و تباين شرح‌ها آنچه مناسب است را ذكر مى‌كنم و ملتزم شده‌ام كه مواضع ورود هر شاهدى را در كتب نحوى از شرح شواهد سيبويه و غير آن بيان كنم و اما در خصوص كتاب «فرحة الأديب» كه روايت اسود غُندِجانى (زنده در 430ق) و ردّ بر كتاب حاضر (شرح أبيات سيبويه) و گزارش ابومحمد اعرابى است، پس براى غنى‌سازى اين اثر، تمام آن را در جاى خودش ذكر كردم تا بحث با مقايسه نظرات گوناگون مفيدتر شود؛ زيرا ابومحمد اعرابى، اطلاعات نسب‌شناختى خوبى دارد و آگاهى‌اش به شخصيت‌ها و اماكن و حوادث تاريخى و... گسترده است؛ البته اين كار بعد از آن صورت گرفت كه كتاب «فرحة الأديب» را از روى چهار نسخه خطى تصحيح كردم. همچنين زندگى‌نامه اعلام و شخصيت‌هاى واردشده را در پاورقى بيان كرده‌ام <ref>همان، ص 33</ref>.


5. منزلت «الكتاب» سيبويه در ادبيات عربى، فوق‌العاده و ممتاز است؛ به‌طورى‌كه در علم نحو، اثرى بى‌نظير شمرده مى‌شود و بر همه كتاب‌هاى نحوى ترجيح داده مى‌شود. به همين جهت، [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]] در باره آن گفته است كه در هيچ علمى هيچ كتابى مانند كتاب سيبويه پديد نيامده؛ زيرا كتاب‌هاى نوشته‌شده در يك علم، به يكديگر نيازمندند، ولى كسى كه كتاب سيبويه را بفهمد نيازى به كتاب ديگرى ندارد و [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] از بزرگ‌ترين دانشمندان قرن ششم بعد از گذشت چهار قرن از نگارش كتاب سيبويه، چنين گفته است:
5. منزلت «الكتاب» سيبويه در ادبيات عربى، فوق‌العاده و ممتاز است؛ به‌طورى‌كه در علم نحو، اثرى بى‌نظير شمرده مى‌شود و بر همه كتاب‌هاى نحوى ترجيح داده مى‌شود. به همين جهت، [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]] در باره آن گفته است كه در هيچ علمى هيچ كتابى مانند كتاب سيبويه پديد نيامده؛ زيرا كتاب‌هاى نوشته‌شده در يك علم، به يكديگر نيازمندند، ولى كسى كه كتاب سيبويه را بفهمد نيازى به كتاب ديگرى ندارد و [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] از بزرگ‌ترين دانشمندان قرن ششم بعد از گذشت چهار قرن از نگارش كتاب سيبويه، چنين گفته است:
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش