س‍ی‍ف‌ اس‍ف‍رن‍گ‍ی‌: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سیف اسفرنگی''' (581-666ق)، شاعر قصیده‌سرای فارسی‌گوی قرن هفتم هجری، صاحب دیوان شعر.

نام کامل او، مولانا سیف‌الدین اعرج احمد اسفرنگی و نام پدرش محمد است. لقب او را «سیف‌الدین» و به سبب لنگی پایش، «اعرج» هم گفته‌اند که خود شاعر نیز به آنها اشاره کرده است. گویا اجدادش از اقوام عرب بوده و به سمرقند مهاجرت کرده بودند<ref>ر.ک: جعفری، فرزاد، ج25، ص721</ref>.

زادگاه او اسفرنگ یا اسفره، کوهستانی در نه فرسنگی مرغینان از توابع سغد سمرقند در ازبکستان امروزی است<ref>ر.ک: همان</ref>.

بنا بر بیتی از دیوان او:

{{شعر}}

بدون هیچ ابهامی، تاریخ ولادتش 581ق، است<ref>ر.ک: همان</ref>.

دولت‌شاه سمرقندی به‌اشتباه، ممدوح اول او را ایل‌‌ارسلان خوارزمشاه دانسته است و تذکره‌نویسان بعدی به پیروی از او، این اشتباه را تکرار کرده‌اند و سیف را هم‌عهد ایل‌ارسلان و فرزندش تکش خوارزمشاه، دانسته‌اند<ref>ر.ک: همان</ref>.

سیف، شاعری مدیحه‌سراست و شاهان و بزرگان و سادات زیادی را مدح کرده است. از آن میان، قصایدی هست که ارادت او را به سیف‌الدین باخرزی، عارف مشهور قرن هفتم، نشان می‌دهد<ref>ر.ک: همان</ref>.

سیف، حنفی‌مذهب بود، فرزندی نداشت و مدتی از عمر خود را به عسرت و محرومی گذراند<ref>ر.ک: همان</ref>.

مورخان و تذکره‌نویسان، به اتفاق نظر، درگذشت او را در بخارا دانسته‌اند، ولی در تاریخ وفاتش، اختلاف دارند. بیشتر آنان با توجه به تولد او در 581ق و اینکه 85 سال عمر کرد، 666ق را تاریخ درگذشت او دانسته‌اند<ref>ر.ک: همان</ref>.

یگانه اثر برجای‌مانده از وی، دیوان شعر اوست که شامل قصاید، غزلیات، ترجیع‌بند، ترکیب‌بندها، قطعات و رباعیات است. گویا سیف در نثر نیز متبحر بود و آثاری منثور نیز داشت که تاکنون مفقود مانده است<ref>ر.ک: همان</ref>.

<references />

جعفری، فرزاد، «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائرةالمعارف اسلامی.

{{وابسته‌ها}}

[[دیوان سیف‌الدین اسفرنگی]]