۱۰۶٬۳۳۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
'''ابن خَصیب، ابوعلى احمد بن اسماعیل بن خصیب انباری بصری''' (د ح 290ق/903م)، شاعر و راوی ادب عربى ملقّب به '''نطّاحة'''. | '''ابن خَصیب، ابوعلى احمد بن اسماعیل بن خصیب انباری بصری''' (د ح 290ق/903م)، شاعر و راوی ادب عربى ملقّب به '''نطّاحة'''. | ||
خاندان ابن خصیب از شهر انبار برخاسته بودند، اما جدّ او ابونصر خصیب بن عبدالحمید والى مصر شده بود و ابونواس در یكى از مدایحى كه برای وی سروده به نژاد «عجمى» او اشاره كرده است. | خاندان ابن خصیب از شهر انبار برخاسته بودند، اما جدّ او ابونصر خصیب بن عبدالحمید والى مصر شده بود و ابونواس در یكى از مدایحى كه برای وی سروده به نژاد «عجمى» او اشاره كرده است. | ||
ابن معتز (د 296ق/909م) كه خود از معاصران ابن خصیب بوده و با وی مكاتبه داشته، دوبار از وی یاد كرده است، یك‌بار با عنوان '''خصیبى''' و دیگربار به نام '''احمد بن خصیب بصری'''. ابن خصیب از كاتبان پیشگام در فن‌ّ بلاغت و به‌ویژه اخوانیات بود و نقطه‌گذاری حروف و اعراب گذاری كلمات كتاب الحدود فرّاء (ه م) را - كه خود در یكى از اشعارش از آن با افتخار یاد كرده است - مى‌توان دلیلى بر وسعت دانش وی انگاشت. | |||
[[ابن معتز، عبدالله بن محمد|ابن معتز]] (د 296ق/909م) كه خود از معاصران ابن خصیب بوده و با وی مكاتبه داشته، دوبار از وی یاد كرده است، یك‌بار با عنوان '''خصیبى''' و دیگربار به نام '''احمد بن خصیب بصری'''. ابن خصیب از كاتبان پیشگام در فن‌ّ بلاغت و به‌ویژه اخوانیات بود و نقطه‌گذاری حروف و اعراب گذاری كلمات كتاب الحدود فرّاء (ه م) را - كه خود در یكى از اشعارش از آن با افتخار یاد كرده است - مى‌توان دلیلى بر وسعت دانش وی انگاشت. | |||
==مناصب== | ==مناصب== | ||
او در آغاز به طاهریان پیوست و نخست كتابت محمد بن عبدالله بن طاهر (209-253ق/824 -867م) و سپس كتابت برادرش عبیدالله را به عهده گرفت. در یكى از نسخه‌های الفهرست، عبارت «كاتب عُبیدالله و قبله لمحمد» ظاهراً تحریف شده و به صورت «وقتله محمد» درآمده است. به استناد همین عبارت است كه برخى از متأخران پنداشته‌اند وی به دست محمد كشته شده است و توجه نداشته‌اند كه ابن خصیب بعد از آن هم نزد عبیدالله كتابت كرده است. | او در آغاز به طاهریان پیوست و نخست كتابت محمد بن عبدالله بن طاهر (209-253ق/824 -867م) و سپس كتابت برادرش عبیدالله را به عهده گرفت. در یكى از نسخه‌های الفهرست، عبارت «كاتب عُبیدالله و قبله لمحمد» ظاهراً تحریف شده و به صورت «وقتله محمد» درآمده است. به استناد همین عبارت است كه برخى از متأخران پنداشته‌اند وی به دست محمد كشته شده است و توجه نداشته‌اند كه ابن خصیب بعد از آن هم نزد عبیدالله كتابت كرده است. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۴: | ||
ابن خصیب، اخبار ادب عربى را از كسانى مانند احمد بن ابى‌الاصْبَغ، ابوسهل رازی، سعد بن یعقوب نصرانى، احمد بن حارث، بطین حمصى و حسن بن وهب روایت كرده است و از سوی دیگر، ابن معتز، صولى و گروهى دیگر از مشاهیر از وی روایت ادب كرده‌اند. | ابن خصیب، اخبار ادب عربى را از كسانى مانند احمد بن ابى‌الاصْبَغ، ابوسهل رازی، سعد بن یعقوب نصرانى، احمد بن حارث، بطین حمصى و حسن بن وهب روایت كرده است و از سوی دیگر، ابن معتز، صولى و گروهى دیگر از مشاهیر از وی روایت ادب كرده‌اند. | ||
==ویژگی‌ها== | ==ویژگی‌ها== | ||
ابن خصیب كاتبى علامه، شاعری شعرشناس و ادیب شوخ‌طبع و بى‌پروا بود. برخى از شعرهای او و همچنین بخشى از نامه‌هایش در دست است. نقل نكته‌های ظریف یا برخى اشارات او درباره شیوه نوشتن و آداب و قواعد كتابت توسط صولى و یا اشاره به نظر وی درباره این‌كه قیافه ظاهری كاتب باید زیبنده مقام او باشد، توسط ابن عبدربه و ستایش وی از خط خوش، نشانه این است كه ادیبانى همچون صولى و توحیدی او را در فن كتابت صاحب نظر مى‌دانسته‌اند. | ابن خصیب كاتبى علامه، شاعری شعرشناس و ادیب شوخ‌طبع و بى‌پروا بود. برخى از شعرهای او و همچنین بخشى از نامه‌هایش در دست است. نقل نكته‌های ظریف یا برخى اشارات او درباره شیوه نوشتن و آداب و قواعد كتابت توسط صولى و یا اشاره به نظر وی درباره این‌كه قیافه ظاهری كاتب باید زیبنده مقام او باشد، توسط [[ابن عبدربه، احمد بن محمد|ابن عبدربه]] و ستایش وی از خط خوش، نشانه این است كه ادیبانى همچون صولى و توحیدی او را در فن كتابت صاحب نظر مى‌دانسته‌اند. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
1. دیوان‌الرسائل، كه بنا به نوشته ابن ندیم، نزدیك به هزار برگ و شامل بهترین انواع نامه‌ها بوده است؛ | 1. دیوان‌الرسائل، كه بنا به نوشته ابن ندیم، نزدیك به هزار برگ و شامل بهترین انواع نامه‌ها بوده است؛ | ||