المسائل الفقهیة من کتاب الروایتین و الوجهین

المسائل الفقهیة من کتاب الروایتین و الوجهین
پدیدآوران	ابن فراء، محمد بن حسین (نويسنده) لاحم، عبدالکریم بن محمد (محقق)
ناشر	مکتبة المعارف
مکان نشر	عربستان - ریاض
سال نشر	1405ق - 1985م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	3
کد کنگره	/الف2ر9 179/35 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

المسائل الفقهية من كتاب الروايتين و الوجهين، اثر قاضی ابویعلی (380-458ق)، کتابی است در فقه حنبلی که با تحقیق عبدالکریم بن محمد لاحم، منتشر شده است.

از جمله دلایلی که صحت انتساب کتاب به ابویعلی را تأیید می‌کند، عبارت است از اینکه:

1. در نسخه خطی کتاب، صراحتا به وی منسوب شده و کسی خلاف آن را نگفته است.
2. کسانی که به شرح حال وی پرداخته‌اند، آن را جزو آثار وی، برشمرده‌اند، مانند:
   1. فرزندش ابوالحسین صاحب «طبقات الحنابلة»؛
3. ابوالفرج عبدالرحمن بن شهاب‌الدین احمد بغدادی صاحب «ذيل طبقات الحنابلة»؛
   1. علیمی در «المنهج الأحمد» و....

این کتاب از نظر توجه به روایات منقول از امام احمد بن حنبل و جمع‌آوری و تفکیک آنها در کتابی جداگانه و توجیه و استدلال و بررسی و بیان صحیح‌ترین آنها، در نوع خود بی‌نظیر است.

نویسنده در این کتاب، نزدیک به هزار مسئله از مسائل مربوط به فقه حنبلی را گردآوری نموده و برای هر مسئله، دو روایت یا دو وجه را ذکر کرده است، همراه با استدلال برای هر روایت یا وجه، به‌وسیله دلایلی از کتاب و سنت و یا اقوال صحابه و تابعین یا اقامه دلیل از قیاس یا تعلیل همراه با بیان آنچه که به نظر وی، راجح و یا موافق مذهب حنبلی، بوده است. وی در برخی از مسائل، کسانی از صحابه را که هر روایت و وجهی را بیان کرده‌اند، نام برده است و ازاین‌رو، این کتاب، یکی از منابع مهم فقه حنبلی بشمار می‌رود که کتابخانه‌های اسلامی، محققین اسلامی و مراجعین به کتابخانه‌ها، همچنان به آن نیاز مبرم دارند.

کتاب، سه موضوع زیر را در بر گرفته است:

1. فقه: که بیشترین حجم مطالب را به خود اختصاص داده است (در حدود 466 صفحه).
2. اصول فقه: که حجم متوسطی از مطالب به آن اختصاص یافته است (حدود 30 صفحه).
3. عقاید: که تقریبا کمترین حجم مطالب، به آن اختصاص دارد (حدود 20 صفحه).

کتاب با مقدمه مفصلی از محقق آغاز شده که در آن، ضمن معرفی مؤلف و ارائه شرح حال مفصلی از وی، به بیان ویژگی‌ها و خصوصیات کتاب پرداخته شده و در پایان، اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته در آن، توضیح داده شده است.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.