میرباقری، سید محمدمهدی

سید محمدمهدی میرباقری
نام کامل	آیت‌الله سید محمدمهدی میرباقری
ولادت	1340ش
محل تولد	قم
اطلاعات علمی
درجه علمی	اجتهاد
اساتید	آیت‌الله شبیری زنجانی آیت‌الله وحیدخراسانی آیت‌الله شیخ جواد تبریزی

سید محمدمهدی میرباقری (متولد 1340ش)، خطیب، مدرس درس خارج حوزه علمیه، ریاست فرهنگستان علوم اسلامی قم، نماینده سابق استان البرز و کنونی استان سمنان در مجلس خبرگان رهبری.

ولادت

سید محمدمهدی میرباقری در سال ۱۳۴۰ در قم دیده به جهان گشود.

تحصیلات و اساتید

میرباقری پس از گذراندن مقطع دبیرستان، دروس حوزوی را از سال ۱۳۵۴ آغاز کرد و دوره مقدمات و سطح را در محضر اساتید برجسته و بنام حوزه علمیه قم همچون حضرات آیات سید علی محقق، اعتمادی و پایانی فراگرفتند.

ایشان از سال ۱۳۶۰ با جدیت در درس خارج فقه آیت‌الله شبیری زنجانی و دروس خارج اصول آیت‌الله سیدکاظم حائری و آیت‌الله وحیدخراسانی حاضر شدند و از آنان کسب فیض نمودند؛ پس از مدتی، تحصیل دروس خارج اصول و خارج فقه را به شکل متمرکز و مستمر در محضر مرحوم آیت‌الله شیخ جواد تبریزی ادامه داده و به تکمیل و تحکیم مبانی اجتهاد پرداختند تا اینکه به حلقه شاگردان خصوصی و هیئت استفتائات ایشان راه یافتند؛ مدت حشر و نشر علمی استاد با مرحوم آیت‌الله شیخ جواد تبریزی بیش از بیست سال بوده است.

ایشان در کنار تحصیلات فقهی و اصولی، از شرکت در دروس فلسفی و منطقی هم بازنماندند و «نهایه الحکمه» را نزد آیت‌الله مصباح یزدی، «اشارات» و «شرح منظومه» را نزد آیت‌الله انصاری شیرازی، «منطق شفاء» و بخشی «اسفار» را نزد آیت‌الله جوادی آملی و بخشی از «طبیعیات شفا و علم هیئت» را نزد علامه حسن زاده آملی آموختند؛ ایشان همچنین در دروس حجت‌الاسلام‌ و المسلمین علامه سید منیرالدین حسینی(ره) حضور یافتند و سال ها از نظریات بنیادی ایشان در زمینه «کاربردی شدن فلسفه (فلسفه شدن)»، «روش شناسی علم دینی» و «فلسفه اصول فقه حکومتی» بهره بردند.

تدریس

آیت‌الله میرباقری همزمان با فراگیری دانش‌های حوزوی، به تدریس علوم حوزوی نیز پرداختند و در فاصله سال‌های ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۹ دروس مقدمات و سطح حوزه را تدریس نمودند؛ سپس از سال ۱۳۷۲ تدریس دروس خارج اصول و خارج فقه را در حوزه علمیه قم آغاز کردند که با گذشت بیش از ۲۰ سال، همچنان به تدریس این دروس ادامه می‌دهند.

یکی از مباحث مهم درس خارج فقه ایشان در سال‌های اخیر بحث «ولایت فقیه» بود که در هشتاد جلسه ارائه شد و طی آن مبانی فقهی، کلامی و جامعه شناختی ولایت فقیه تبیین و تشریح گردید. ایشان در سال ۱۳۹۱ «درس خارج مبانی فقه حکومتی» را برگزار کردند و به طرح زوایای نوینی در اندیشه فقه حکومتی همت گماردند. از دیگر تدریس‌های مهم استاد میرباقری می‌توان به تدریس دوره‌های مختلف «اصول فلسفه برنامه ریزی» و «فلسفه تطبیقی» و دوره‌های متعدد «الهیات و امام شناسی» اشاره کرد.

تبلیغ و منبر

استاد میرباقری در عرصه تبلیغ عمومی و نخبگانی در داخل و خارج از کشور نیز حضوری جدی و گسترده داشته‌اند؛ به-گونه‌ای که امروز به‌عنوان یکی از نخبگان تبلیغی کشور شناخته میشوند. ایشان در ۲۵ سال گذشته سخنرانی‌های متعددی در موضوعات مختلف مذهبی ایراد کرد‌ه‌اند؛ از جمله این موضوعات می‌توان به «رابطه الوهیت، ولایت، شریعت»، «فلسفه تاریخ شیعی»، «تفسیر قرآن کریم»، «شرح ادعیه و زیارات، به‌ویژه زیارت عاشورا و جامعه کبیره»، «تحلیل حادثه عظیم عاشورا»، «مهدویت و انتظار» «عرفان ولایی و تربیت ولایی» و… اشاره کرد.

فعالیت‌های اجرایی، اجتماعی و فرهنگی

ایشان در نشستها و مناظرات متعددی شرکت کرده و در محافل علمی از مواضع انقلاب و نظام اسلامی دفاع نموده‌اند؛ همچنین از سال ۱۳۷۹ تاکنون مسئولیت فرهنگستان علوم اسلامی (از مؤسسات انقلابیِ فعال در تأمین نیازمندی‌های فرهنگی انقلاب اسلامی) را برعهده داشته و علاوه برآن عضو هیئت امنای برخی از مؤسسات انقلابی و برخی از مدارس علمیه می‌باشند.

آیت‌الله میرباقری پس از دفاع مقدس در مسائل معطوف به انقلاب اسلامی اهتمام ویژه‌ای داشتند و به‌ نوبه‌ خود به تقویت جبهه سیاسی و فرهنگی انقلاب اسلامی و تبیین نظریه «تمدن نوین اسلامی» کمک نمودند؛ تا آنجا که در مورد بیشتر کلیدواژه‌ها و موضوعات سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مورد تأکید امام راحل(ره) و امام خامنه‌ای به ارائه تحلیل های راهبردی پرداخته و پیشنهادهایی را ارائه داده‌اند؛‌ موضوعاتی همچون: رسالت انقلاب اسلامی، ولایت فقیه، اسلام آمریکایی، نهضت تولید علم دینی، الگوی پیشرفت، تحول در حوزه، روشنفکری بیمار، مبانی دینی هنر و سینما، آسیب‌شناسی هیئات، مسئله جمعیت، زن منتظر، بیداری اسلامی، فتنه ۸۸، اقتصاد مقاومتی، سبک زندگی، پروژه نفوذ و ….

آثار

ایشان تاکنون بر پژوهش ها و طرح های فراوان «حوزوی، دانشگاهی و وابسته به نهادهای حکومتی» نظارت علمی کرده و یا مشاوره داده‌اند؛ همچنین در پایان نامه‌های متعدد «سطح چهار حوزه» یا «دکترای دانشگاه» به‌عنوان استاد راهنما یا استاد مشاور مشارکت داشته‌اند.

از ایشان کتب و آثار مختلفی منتشر شده یا در دست انتشار است که برخی از آن‌ها عبارت اند از:

1. تقریرهای درس خارج اصول فقه
2. حجیت قواعد عام علم اصول
3. درآمدی بر مبادی اصول فقه حکومتی
4. مبانی فقه حکومتی
5. گفتارهایی در فلسفه و حکمت
6. جستاری در مبانی نظری ولایت فقیه
7. مراقبه‌های عاشورایی
8. توحید و ولایت الهیه
9. امام شناسی
10. در شناخت غرب
11. ضیافت بلا
12. علم دینی
13. کالبدشکافی فرهنگی فتنه ۸۸
14. هنر، دین، تجدد
15. نگاهی بنیادین به نسبت اخلاق و فناوری اطلاعات
16. و …

منابع مقاله

پایگاه اینترنتی بنیاد هدایت