الخطب و المواعظ

الخطب و المواعظ
پدیدآوران	ابوعبید، قاسم بن سلام (نويسنده) عبدالتواب، رمضان (محقق)
ناشر	مکتبة الثقافة الدينية
مکان نشر	مصر - قاهره
سال نشر	13سده
چاپ	1
شابک	‎-
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

الخطب و المواعظ، نوشته ابوعبید قاسم بن سلام بغدادی (متوفای 224ق)، از بزرگان علمای حدیث، ادبیات و فقه است. این اثر در موضوع اخلاق است و توسط رمضان عبدالتواب تحقیق شده است.

نوشتار حاضر مشتمل بر خطابه‌ها و مواعظی از پیامبران و برخی از افراد دیگر است. نویسنده از کتاب خود با عنوان «الخطب و المواعظ و الحض علی أعمال البر و طلب الخير» نام برده است.

مطالب این اثر به‌ترتیب به خطابه‌ها و مواعظ پیامبر اکرم(ص)، ابراهیم(ع)، موسی(ع)، ایوب(ع)، داود(ع)، پندها و فضائل سلیمان(ع)، مواعظ، زهد و مناقب عیسی(ع)، موعظه‌ها و فضائل یحیی(ع)، موعظه‌ها، حکمت‌ها و وصیت لقمان(ع)، به‌همراه پندهایی حکمت‌آمیز از برخی نوشته‌ها، اختصاص یافته است. به دنبال آن نویسنده بخشی را به مواعظ اصحاب رسول‌الله(ص) و تابعان و سایر کسانی که پس از آنان آمده‌اند، اختصاص داده است، اما تنها به موعظه‌های ابوبکر و خلیفه دوم عمر از میان خطبه‌ها و وصیت‌های آنان اشاره کرده است....

نویسنده در این اثر از روشی منسجم پیروی نکرده؛ چراکه وی در خلال مطرح کردن پندهای مربوط به ابراهیم(ع) و سلیمان(ع) احادیثی از رسول خدا(ص) را نیز نقل کرده است؛ همچنان‌که در باب مواعظ ابوبکر، هشت حدیث از پیامبر اکرم(ص) و خطبه‌ای از ایشان در منی را ذکر کرده و بخشی از خطبه حجةالوداع ایشان را نیز در باب متعلق به پندهای عمر بن خطاب آورده است. وی در باب مربوط به یحیی(ع)، به حدیثی درباره کشته شدن زکریا اشاره کرده است. بااین‌وجود همواره در ذکر احادیث هر باب به اسناد متصل احادیث به انبیا یا به یکی از صحابه و تابعین توجه کرده است. وی گاهی به توضیح و بیان الفاظ نامأنوس در احادیث نیز پرداخته است.

محقق علاوه بر ارجاع برخی از احادیث به مصادر روایی، به معرفی برخی از شخصیت‌های ذکرشده در سند احادیث با تکیه بر منابع رجالی و همچنین به بیان معانی برخی از کلمات و تصحیح برخی از عبارات متن و اشاره به آنها در پاورقی پرداخته است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.