روزشمار زندگی امام خمینی(س)

روزشمار زندگی امام خمینی
پدیدآوران	رنجبر کرمانی، علی‌اکبر (نویسنده)
ناشر	مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، مؤسسه چاپ و انتشارات عروج
مکان نشر	تهران
سال نشر	1389
موضوع	خمینی، روح‌الله، رهبرانقلاب و بنیانگذارجمهوری اسلامی ایران، ۱۲۷۹ -۱۳۶۸ – سرگذشتنامه ایران--تاریخ--پهلوی، 1357-1304--جنبش‌های اسلامی
کد کنگره	‏۱۵۷۶DSR/ر۸۷ر۹ ۱

روزشمار زندگی امام خمینی(س) به اهتمام علی‌اکبر رنجبرکرمانی

پرداختن به تاریخ زندگانی مردی بزرگ و تاریخ ساز، چون امام خمینی(ره) هم آسان است و هم مشکل؛ آسان از آن جهت که از لحظه ای که امام زمام رهبری انقلاب شکوهمند اسلامی را به دست گرفت تا روزی که به دیدار خدای خویش شتافت، همواره نام او و مواضع و تصمیماتش در صدر اخبار و مقالات و رسانه‌های گروهی جهان قرار داشت.

از این رو پژوهشگری که بخواهد درباره زندگی امام خمینی به تحقیق بپردازد با مراجعه به آرشیو روزنامه‌ها و کتابخانه ها با انبوهی از خبر و مطلب روبرو می‌شود. اما این کار در عین حالی که از نظر وفور خبر و مطلب و منبع و مأخذ، کاری آسان می‌نماید، کاری صعب و مشکل است؛ زیرا هرکسی از ظن خود، یار این چهره نادر تاریخی شده است. کتاب حاضر که به اهتمام آقای علی‌اکبر رنجبر کرمانی گردآوری شده است، زندگی پیشوای بزرگ اسلام در قرن بیستم به چهار دوره تقسیم شده است:

1. از تولد تا سال 1340 هجری شمسی
2. از سال 1340 تا مهاجرت به پاریس
3. از مهاجرت به پاریس تا 22 بهمن 1357
4. از 22 بهمن 1357 تا رحلت

تقسیم زندگی حضرت امام خمینی(ره) به چهار دوره با توجه به ویژگی‌های دوره‌های مختلف زندگی ایشان، انجام شده است.

واقعیت این است که ترسیم همه ابعاد و جوانب زندگی امام راحل آن‌طور که باید و شاید نه با این زندگی‌نامه روزشمار امکان پذیر است و نه با نگاشتن کتابی تفصیلی و چند جلدی. این کتاب می‌تواند، منبع و مدخلی برای ورود به تاریخ زندگی امام خمینی و منبعی برای اطلاع از فعالیت‌های روزمره امام باشد.

از ویژگی‌های این کتاب این است که در درجه اول بیانگر مواضع و آراء و افکار امام خمینی در مراحل مختلف تاریخ ایران و در برابر حوادث روز است و در مرتبه دوم، به نوعی بیانگر سیر تحولات فکری و مواضع سیاسی، فقهی، اجتماعی و اقتصادی امام خمینی نیز می‌باشد؛ و دست آخر اینکه، این کتاب خلاصه‌ای است از تمام بیانات، نظرات، اعلامیه ها و مصاحبه‌های امام خمینی

1- دوره اول: از تولد تا سال 1340 هجری شمسی

در دوره اول، امام فردی است عادی؛ و حوادث زندگی او نیز حوادثی عادی است، شبیه به زندگی میلیون‌ها انسان دیگر. اما در همین دوره، امام کودکی و نوجوانی ویژه‌ای را تجربه می‌کند. اگرچه در خاندانی با اصل و نسب و اهل علم و دارای ریاست و نفوذ مذهبی به دنیا می‌آید، از نعمت وجود پدر و به فاصله اندکی مادر محروم می‌گردد؛ وارد حوزه علمیه می‌شود و به سرعت مدارج علمی و اخلاق عملی را طی می-کند؛ تا جایی که در زمان مرجعیت عامه مرحوم آیت‌الله بروجردی از بزرگان درجه اول حوزه علمیه قم و یکی از چهره‌های شاخص حوزه علمیه می‌گردد. دخالت امام در سیاست، در این دوره، در چارچوب مصالح حوزه و حفظ جایگاه رهبری آیت‌الله بروجردی قرار دارد.

2-دوره دوم: از سال 1340 تا مهاجرت به پاریس

در دوره دوم، امام خمینی یکی از مراجع تقلید شیعه می‌شود؛ به ابتکار او حوزه‌های علمیه در برابر رژیم شاه و سیاست‌های استعماری قدرت نمایی می‌کنند. رژیم شاه پس از یک عقب نشینی موقتی، دست به حمله ای گسترده و هراس افکن می زند. بسیاری صحنه را خالی می‌کنند، اما این امام خمینی است که می ماند و تقیه را حرام می‌داند و یک تنه تصمیم به مبارزه با شاه و امریکا می‌گیرد و توده‌ها نیز رو به سوی او می آورند و رهبر خود را تشخیص می‌دهند. در این دوره امام خمینی شخص اول مقاومت اسلامی در برابر رژیم شاه است. او روزبه روز در میان مردم نفوذ بیشتری پیدا ی کند و این رهبری به تدریج آن قدر محرز می‌گردد که رژیم شاه با انتشار مقاله ای در 19 دی 1356 در روزنامه اطلاعات و توهین به شخص امام، در واقع آتش در هستی خود می اندازد. از این زمان به بعد، پدیده «انقلاب اسلامی ایران» روزبه روز با قدرت و قوت رخ می‌نماید و روزهای رژیم شاه به شماره می افتد. در یک حرکت انفعالی و براساس توطئه مشترک شاه و صدام، امام خمینی(ره)مجبور به مهاجرت به پاریس می‌گردد.

3-دوره سوم: از مهاجرت به پاریس تا 22 بهمن 1357 دوره سوم زندگی امام خمینی، اقامت تقریبا پنج ماهه ایشان در پاریس است. در این دوره امام خمینی رهبری بلامنازع انقلاب را در دست دارد و این مواضع، سخنرانی‌ها، مصاحبه ها و اعلامیه‌های اوست که سرنوشت ایران و بلکه جهان را رقم می زند.

4-از 22 بهمن 1357 تا رحلت

دوره چهارم، دوره ده ساله رهبری جمهوری اسلامی است در کوران حادثه‌ها و توطئه‌های داخلی و خارجی. نابسامانی‌های برجای مانده از دوران گذشته، نابسامانی‌ها و درهم ریختگی ناشی از یک سال شعله ور بودن آتش انقلاب در کشور، توطئه گروهک های مخالف نظام اسلامی، کم-تجربگی یاران در اداره امور، جنگ مسلحانه و تجزیه طلبی در گوشه‌وکنار کشور و سرانجام تحمیل جنگی طاقت فرسا و طولانی همراه با ترورهای ناجوانمردانه منافقان و مزدوران و از دست دادن یارانی چون مطهری، بهشتی، باهنر و رجایی تا شهدای محراب و... گوشه ای از انبوه مشکلاتی بوده است که امام خمینی در دهه هشتم عمر خود با آن روبرو بوده است.

در تنظیم این زندگی‌نامه روزشمار، چهار دوره‌ای که برشمرده شد مورد نظر بوده است. در دو دوره اول با مراجعه به کتاب‌های تاریخی، خاطرات چاپ شده شخصیت‌های روحانی و سیاسی، مراجعه به کتاب‌ها و مراجعی که از آن‌ها ذکری از امام خمینی شده است، روزشمار زندگی ایشان تنظیم گردیده است. در دوره دوم نظر به اینکه جهت‌گیری سیاسی امام خمینی، براندازی نظام سلطنتی بوده است، مهمترین اخبار و رویدادهای سیاسی مبارزاتی ضمیمه شده است تا خواننده آهنگ روبه شتاب مبارزات مردم ایران را برای ساقط کردن رژیم شاهنشاهی بخوبی درک کند و راز این نکته را دریابد که چگونه آیت‌الله العظمی خمینی، «امام خمینی» و رهبر بلامنازع انقلاب شد.

در دوره‌های سوم و چهارم، سرنوشت سیاسی و اجتماعی ایران را اعلامیه ها، مصاحبه ها و سخنرانی‌های امام خمینی رقم می زد. از این رو در این ادوار نیازی به آوردن اخبار توضیحی نبود. با این حال با مراجعه به آرشیو روزنامه‌ها و سایر اسناد و مدارک، بویژه خاطرات منتشر شده رجال سیاسی در داخل و خارج ایران و مقایسه آن‌ها با مواضع امام خمینی، بخشی از سخنان امام که در ارتباط مستقیم با مسائل روز بوده است، بصورت خلاصه آورده شده است.

منابع مقاله

بی‌نام، طوبی اندیشه (سطح یک)، سیر مطالعاتی اندیشه‌های حضرت امام خمینی(ره)، بنیاد تبیین اندیشه‌های امام خمینی(ره) در دانشگاه‌ها