پرش به محتوا

اخرس‌، عبدالغفار: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸۵: خط ۸۵:


شکیب‌ ارسلان‌ مى‌گوید: 3یا 4 شاعر عراقى‌ بودند که‌ در سرزمین‌ ما شهرت‌ داشتند که‌ یکى‌ از آنان‌ اخرس‌ بود. مطالع‌ زیبا، ترکیب‌ها و تعابیر دلنشین‌، لطافت‌ و استواری‌ واژگان‌ و موسیقى‌ دلنواز و طرب‌ انگیز از ویژگی‌های‌ شعر اخرس‌ به‌ شمار مى‌روند.  
شکیب‌ ارسلان‌ مى‌گوید: 3یا 4 شاعر عراقى‌ بودند که‌ در سرزمین‌ ما شهرت‌ داشتند که‌ یکى‌ از آنان‌ اخرس‌ بود. مطالع‌ زیبا، ترکیب‌ها و تعابیر دلنشین‌، لطافت‌ و استواری‌ واژگان‌ و موسیقى‌ دلنواز و طرب‌ انگیز از ویژگی‌های‌ شعر اخرس‌ به‌ شمار مى‌روند.  
از مطالعه دیوانش‌ چنین‌ برمى‌آید که‌ وی‌ از هوشمندی‌ و قدرت‌ تخیل‌ ممتازی‌ برخوردار بوده‌، و در ابداع‌ معانى‌ زیبا مهارت‌ داشته‌ است‌.
از مطالعه دیوانش‌ چنین‌ برمى‌آید که‌ وی‌ از هوشمندی‌ و قدرت‌ تخیل‌ ممتازی‌ برخوردار بوده‌، و در ابداع‌ معانى‌ زیبا مهارت‌ داشته‌ است‌.
با این‌ حال‌، همانند اغلب‌ شاعران‌ هم‌ روزگارش‌ شعر را وسیله‌ای‌ برای‌ گذراندن‌ زندگى‌ قرار داد و به‌ مدیحه‌ سرایى‌ حاکمان‌ وقت‌ پرداخت‌ و به‌ عقیده برخى‌ معاصران‌، این‌ امر سبب‌ شد که‌ مجال‌ چندانى‌ برای‌ باروری‌ قریحه شعری‌ وی‌ باقى‌ نماند، اما در دیوان‌ وی‌ از مجموع‌ 378 قصیده‌، تنها 26 قصیده‌ به‌ مدح‌ قاضیان‌ و حاکمان‌ و دیگر بزرگان‌ اختصاص‌ یافته‌ است‌ و بیشتر شهرت‌ وی‌ به‌ سبب‌ غزلیات‌، خمریات‌ و موشحات‌ اوست‌.
با این‌ حال‌، همانند اغلب‌ شاعران‌ هم‌ روزگارش‌ شعر را وسیله‌ای‌ برای‌ گذراندن‌ زندگى‌ قرار داد و به‌ مدیحه‌ سرایى‌ حاکمان‌ وقت‌ پرداخت‌ و به‌ عقیده برخى‌ معاصران‌، این‌ امر سبب‌ شد که‌ مجال‌ چندانى‌ برای‌ باروری‌ قریحه شعری‌ وی‌ باقى‌ نماند، اما در دیوان‌ وی‌ از مجموع‌ 378 قصیده‌، تنها 26 قصیده‌ به‌ مدح‌ قاضیان‌ و حاکمان‌ و دیگر بزرگان‌ اختصاص‌ یافته‌ است‌ و بیشتر شهرت‌ وی‌ به‌ سبب‌ غزلیات‌، خمریات‌ و موشحات‌ اوست‌.
وی‌ در غزل‌ سرایى‌ و وصف‌ باده‌ چنان‌ مهارتى‌ داشته‌ است‌ که‌ او را ابونواس‌ قرن‌ 19 خوانده‌اند.
وی‌ در غزل‌ سرایى‌ و وصف‌ باده‌ چنان‌ مهارتى‌ داشته‌ است‌ که‌ او را ابونواس‌ قرن‌ 19 خوانده‌اند.
البته‌ مشکلات‌ زندگى‌ و نداشتن‌ حرفه مشخص‌ و عقب‌ ماندن‌ از همگنان‌ و به‌ ویژه‌ ناراحتى‌ از لکنت‌ زبان‌ موجب‌ شد که‌ بخش‌ درخور توجهى‌ از اشعار وی‌ به‌ مسائل‌ شخصى‌ و خصوصى‌ خود او اختصاص‌ یابد.
البته‌ مشکلات‌ زندگى‌ و نداشتن‌ حرفه مشخص‌ و عقب‌ ماندن‌ از همگنان‌ و به‌ ویژه‌ ناراحتى‌ از لکنت‌ زبان‌ موجب‌ شد که‌ بخش‌ درخور توجهى‌ از اشعار وی‌ به‌ مسائل‌ شخصى‌ و خصوصى‌ خود او اختصاص‌ یابد.
وی‌ در اغلب‌ قصاید خود از قالب‌های‌ شعر کهن‌ پیروی‌ مى‌کند و گاه‌ به‌ شیوه شاعران‌ جاهلى‌ در آغاز اشعار خود به‌ وصف‌ دیار معشوق‌ و گریه‌ بر ویرانه‌ها مى‌پردازد.
وی‌ در اغلب‌ قصاید خود از قالب‌های‌ شعر کهن‌ پیروی‌ مى‌کند و گاه‌ به‌ شیوه شاعران‌ جاهلى‌ در آغاز اشعار خود به‌ وصف‌ دیار معشوق‌ و گریه‌ بر ویرانه‌ها مى‌پردازد.
استفاده فراوان‌ از صنایع‌ بدیعى‌ و ادبى‌ به‌ ویژه‌ طباق‌، جناس‌، توریه‌، توجیه‌ و ... از خصوصیات‌ بارز سبک‌ شعر اوست‌، بدون‌ اینکه‌ بر تکلف‌ شعر او بیفزاید.  
استفاده فراوان‌ از صنایع‌ بدیعى‌ و ادبى‌ به‌ ویژه‌ طباق‌، جناس‌، توریه‌، توجیه‌ و ... از خصوصیات‌ بارز سبک‌ شعر اوست‌، بدون‌ اینکه‌ بر تکلف‌ شعر او بیفزاید.  
اخرس‌ سخت‌ تحت‌ تأثیر اشعار شاعرانى‌ برجسته‌ همچون‌ بحتری‌، متنبى‌، مهیار دیلمى‌ و شریف‌ رضى‌ بوده‌ است‌.
اخرس‌ سخت‌ تحت‌ تأثیر اشعار شاعرانى‌ برجسته‌ همچون‌ بحتری‌، متنبى‌، مهیار دیلمى‌ و شریف‌ رضى‌ بوده‌ است‌.
برخى‌ اشعار وی‌ حکایت‌ از تعصبات‌ قومى‌ در میان‌ ادیبان‌ آن‌ روزگار دارد و شاعر از تمایل‌ عراقیان‌ نسبت‌ به‌ بیگانگان‌ و متفرق‌ شدن‌ آنان‌ به‌ گروه‌ها و احزاب‌ متخاصم‌ سخت‌ انتقاد کرده‌ است‌.
برخى‌ اشعار وی‌ حکایت‌ از تعصبات‌ قومى‌ در میان‌ ادیبان‌ آن‌ روزگار دارد و شاعر از تمایل‌ عراقیان‌ نسبت‌ به‌ بیگانگان‌ و متفرق‌ شدن‌ آنان‌ به‌ گروه‌ها و احزاب‌ متخاصم‌ سخت‌ انتقاد کرده‌ است‌.
یکى‌ از ویژگی‌هایى‌ که‌ در سرتاسر دیوان‌ اخرس‌ مشهود است‌، استفاده فراوان‌ او از آیات‌ و مضامین‌ قرآن‌ کریم‌ و احادیث‌ نبوی‌ است‌.  
یکى‌ از ویژگی‌هایى‌ که‌ در سرتاسر دیوان‌ اخرس‌ مشهود است‌، استفاده فراوان‌ او از آیات‌ و مضامین‌ قرآن‌ کریم‌ و احادیث‌ نبوی‌ است‌.  
وی‌ قصیده‌ای‌ در مدح‌ امام‌ موسى‌ کاظم‌(ع‌) و امام‌ محمدجواد(ع)‌ سروده‌ و به‌ صراحت‌ به‌ شیعى‌ بودن‌ خویش‌ بالیده‌ است‌. با اینهمه‌، قصیده‌ای‌ در مدح‌ ابوحنیفه‌ نعمان‌ بن‌ ثابت‌ سروده‌ که‌ شاید نشانه عدم‌ تعصب‌ او باشد.
وی‌ قصیده‌ای‌ در مدح‌ امام‌ موسى‌ کاظم‌(ع‌) و امام‌ محمدجواد(ع)‌ سروده‌ و به‌ صراحت‌ به‌ شیعى‌ بودن‌ خویش‌ بالیده‌ است‌. با اینهمه‌، قصیده‌ای‌ در مدح‌ ابوحنیفه‌ نعمان‌ بن‌ ثابت‌ سروده‌ که‌ شاید نشانه عدم‌ تعصب‌ او باشد.


۱٬۵۹۸

ویرایش