عقود الجمان في علم المعاني و البيان: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'بـ' به 'ب') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''عقود الجمان في علم المعاني و البيان'''، تألیف عبدالرحمن سیوطی (متوفی 911ق)، منظومه‌ای در علم معانی و بیان عربی است که در آن | '''عقود الجمان في علم المعاني و البيان'''، تألیف [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|عبدالرحمن سیوطی]] (متوفی 911ق)، منظومه‌ای در علم معانی و بیان عربی است که در آن «[[التلخيص في علوم البلاغة و هو تلخیص کتاب «مفتاح العلوم» للسکاکي|تلخيص المفتاح]]» [[خطیب قزوینی، محمد بن عبدالرحمن|خطیب قزوینی]] (متوفی 739ق) را به نظم درآورده است. | ||
سیوطی از ناظمین چیره‌دست زمانش بوده است. او آثار مهم در علوم نحو (الفیه)، اصول فقه (جمع الجوامع سبکی) و علم مصطلح الحدیث (مقدمه ابن الصلاح) را به نظم درآورده است. محقق کتاب ادعا کرده که سیوطی به نظم درآوردن | [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] از ناظمین چیره‌دست زمانش بوده است. او آثار مهم در علوم نحو (الفیه)، اصول فقه ([[جمع الجوامع في اصول الفقه|جمع الجوامع سبکی]]) و [[مقدمة ابن الصلاح في علوم الحديث|علم مصطلح الحدیث (مقدمه ابن الصلاح)]] را به نظم درآورده است. محقق کتاب ادعا کرده که [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] به نظم درآوردن «[[التلخيص في علوم البلاغة و هو تلخیص کتاب «مفتاح العلوم» للسکاکي|تلخيص المفتاح]]» را در دو روز به سامان رسانده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص4</ref>. | ||
سیوطی تعداد ابیات کتاب حاضر را هزار بیت دانسته، اما آن‌گونه که محقق اثر شمارش کرده 1006 بیت است<ref>ر.ک: همان، ص3</ref>. سیوطی در این ارجوزه، مسائل بلاغی را به همان ترتیب خطیب قزوینی در | [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] تعداد ابیات کتاب حاضر را هزار بیت دانسته، اما آن‌گونه که محقق اثر شمارش کرده 1006 بیت است<ref>ر.ک: همان، ص3</ref>. [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] در این ارجوزه، مسائل بلاغی را به همان ترتیب [[خطیب قزوینی، محمد بن عبدالرحمن|خطیب قزوینی]] در «[[التلخيص في علوم البلاغة و هو تلخیص کتاب «مفتاح العلوم» للسکاکي|تلخيص المفتاح]]» بحث کرده و بسیاری از امثله و تعالیل را حذف کرده و در عوض برخی از مسائل، بر آن افزوده و اعتراضاتی را بر او وارد ساخته، لیکن روی‌هم‌رفته، شیوه [[خطیب قزوینی، محمد بن عبدالرحمن|خطیب قزوینی]] را پسندیده و از او تبعیّت کرده است<ref>ر.ک: علوی مقدم، سید محمد، ص56</ref>. گاهی نیز مطالبی را به‌مناسبت مقدم و مؤخر کرده است. مطالبی که به کتاب افزوده کم نیست؛ چراکه اگر به مطالب تلخیص بسنده می‌کرد، حجم کتاب بیش از نصف این نیز نمی‌شد<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص3</ref>. | ||
محقق همچنین نسخه خطی و حتی نسخه مطبوع پیشین اثر را مملو از تصحیف و تحریف و افتادگی عبارت دانسته است؛ لذا بین کتاب مطبوع و نسخه خطی مقایسه نموده و به این تصحیفات اشاره کرده است<ref>ر.ک: همان، ص2</ref>. نکته‌ای که برخی نویسندگان به آن اشاره کرده‌اند آن است که خود سیوطی این منظومه‌اش را شرح کرده است<ref>ر.ک: الفریجات، عادل، ص79</ref>. | محقق همچنین نسخه خطی و حتی نسخه مطبوع پیشین اثر را مملو از تصحیف و تحریف و افتادگی عبارت دانسته است؛ لذا بین کتاب مطبوع و نسخه خطی مقایسه نموده و به این تصحیفات اشاره کرده است<ref>ر.ک: همان، ص2</ref>. نکته‌ای که برخی نویسندگان به آن اشاره کرده‌اند آن است که خود [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] این منظومه‌اش را شرح کرده است<ref>ر.ک: الفریجات، عادل، ص79</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
نسخهٔ ۱۰ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۰۶
| عقود الجمان في علم المعاني و البيان | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر (نويسنده) ضحا، عبدالحمید (محقق) |
| عنوان‌های دیگر | نظم لكتاب «تلخيص المفتاح» للخطيب القزويني |
| سال نشر | 1433ق - 2012م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /س9 ع7025 2028 PJA |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
عقود الجمان في علم المعاني و البيان، تألیف عبدالرحمن سیوطی (متوفی 911ق)، منظومه‌ای در علم معانی و بیان عربی است که در آن «تلخيص المفتاح» خطیب قزوینی (متوفی 739ق) را به نظم درآورده است.
سیوطی از ناظمین چیره‌دست زمانش بوده است. او آثار مهم در علوم نحو (الفیه)، اصول فقه (جمع الجوامع سبکی) و علم مصطلح الحدیث (مقدمه ابن الصلاح) را به نظم درآورده است. محقق کتاب ادعا کرده که سیوطی به نظم درآوردن «تلخيص المفتاح» را در دو روز به سامان رسانده است[۱].
سیوطی تعداد ابیات کتاب حاضر را هزار بیت دانسته، اما آن‌گونه که محقق اثر شمارش کرده 1006 بیت است[۲]. سیوطی در این ارجوزه، مسائل بلاغی را به همان ترتیب خطیب قزوینی در «تلخيص المفتاح» بحث کرده و بسیاری از امثله و تعالیل را حذف کرده و در عوض برخی از مسائل، بر آن افزوده و اعتراضاتی را بر او وارد ساخته، لیکن روی‌هم‌رفته، شیوه خطیب قزوینی را پسندیده و از او تبعیّت کرده است[۳]. گاهی نیز مطالبی را به‌مناسبت مقدم و مؤخر کرده است. مطالبی که به کتاب افزوده کم نیست؛ چراکه اگر به مطالب تلخیص بسنده می‌کرد، حجم کتاب بیش از نصف این نیز نمی‌شد[۴].
محقق همچنین نسخه خطی و حتی نسخه مطبوع پیشین اثر را مملو از تصحیف و تحریف و افتادگی عبارت دانسته است؛ لذا بین کتاب مطبوع و نسخه خطی مقایسه نموده و به این تصحیفات اشاره کرده است[۵]. نکته‌ای که برخی نویسندگان به آن اشاره کرده‌اند آن است که خود سیوطی این منظومه‌اش را شرح کرده است[۶].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه محقق.
- الفریجات، عادل، «العرب يصنفون معارفهم بالشعر»، التراث العربي، جمادی‌الأولی 1417 ، ص74 تا 93:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/474253
- علوی مقدم، سید محمد، «بحثی درباره کتاب مطول سعدالدین تفتازانی و تأثیر آن در کتب بلاغی»، مشکو‌ة، زمستان 1363، شماره 6، ص62 تا 87:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/58442