فرقتی‌ ج‍وش‍ق‍ان‍ی‌، اب‍وت‍راب‌ ب‍ن‌ ع‍ل‍ی‌: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = ف‍رق‍ت‍ی‌ ج‍وش‍ق‍ان‍ی‌، اب‍وت‍راب‌ ب‍ن‌ ع‍ل‍ی‌ | تصویر = NUR88028.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = | نام‌های دیگر = | لقب = | تخلص = | نسب = | نام پدر = | ولادت = | محل تولد = | کشور تولد = | محل زند...» ایجاد کرد)
     
    خط ۸۰: خط ۸۰:
    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    {{وابسته‌ها}}
    [[ديوان ابو تراب بيک فرقتي انجداني فراهاني شاعر بزرگ قرن يازدهم(متوفی1025 هجری قمری)]]
    [[دیوان ابوتراب بیک فرقتی انجدانی فراهانی]]





    نسخهٔ ‏۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۱۵

    ف‍رق‍ت‍ی‌ ج‍وش‍ق‍ان‍ی‌، اب‍وت‍راب‌ ب‍ن‌ ع‍ل‍ی‌
    NUR88028.jpg

    ابوتراب بیک بن علی فرقتی جوشقانی (متوفی 1025ق)، متخلص به فرقتی، از شعرای قرن یازدهم هجری و «ساقینامه» مهم‌ترین اثر اوست.

    ولادت

    تولد وی، در بلده انجدان فراهان بوده است[۱].

    محل نشو و نما

    ابوتراب کودکی و جوانی را در انجدان گذرانده است و سپس همراه پدرش خواجه علی، به قزوین و سپس به کاشان رفته و در آن دیار مانده است[۲].

    در کلام دیگران

    حسین صدیق در کتاب «نامداران اراک» چنین نوشته است: «ابوتراب بیگ متخلص به فرقتی، از شعرای قرن یازدهم انجدان، شاعری با ذوق و مردی ادیب و نکته‌سنج بود». وی ابیاتی از فرقتی ذکر کرده است. میرزا طاهر نصرآبادی، ابوتراب را کاشی دانسته و سبب این اشتباه، زندگانی وی در کاشان است، زیرا پدر او مدتی در کاشان می‌زیسته است. میرزا طاهر نوشته است: ابوتراب بیک خوش طبیعت و درست سلیقه است، اشعارش اکثراً عاشقانه و یکدست است، دیوانش قریب به دو هزار بیت به‌نظر رسیده است[۳].

    سبب انتخاب تخلص

    در سرو آزاد میرغلامعلی آزاد (درگذشته 1200ق) و نتایج الافکار قدرت الله خان گاپاموی (متوفی 1281ق) آمده که وی قطعه‌ای به تقاضای تخلص پیش صادق بیک نقاش به اصفهان فرستاد و او قطعه‌ای در جواب نوشت و چهار تخلص تجویز کرد، وی فرقتی را برگزید. از آن چهار، یکی کلیم بود، گفتند چرا کلیم تخلص نمی‌کنی؟ گفت نخواهم که ظرفا «کلیم جوشقانی» خوانند و این خود از باب اشتهار وی به کاشانی بودن است[۴].

    وفات

    تاریخ وفات او را شب جمعه چهارم شعبان 1025ق ذکر کرده‌اند. مزار شریف وی، در قبرستان دشت‌افروز کاشان است[۵].

    آثار

    وی دارای دیوان اشعاری است مشتمل بر ساقینامه، ترکیب‌بند، غزلیات و قطعات، مثنوی‌ها، مقطعات، رباعیات، دوبیتی‌ها و ابیات پراکنده می‌باشد.

    مهم‌ترین اثر فرقتی، «ساقی‌نامه» اوست که جزء بهترین ساقی‌نامه‌های زبان پارسی محسوب می‌شود و سبب مهم شهرت وی، همین ساقی‌نامه است که به‌صورت ترجیع‌بند، در پانزده بند آمده است که با بیت:

    ساقی بده آن باده که ماه شب تراست آن باده که گلگونه رخسار بهارست

    شروع شده است و در پایان، در بند ترجیع، آورده است:

    ما خشک لبان تشنه دیدار شرابیم تا کاسه ما گشت تهی، خانه خرابیم

    [۶].

    پانویس

    1. ر.ک: فرقتی انجدانی، ابوتراب بیک، ص13
    2. همان، ص14
    3. ر.ک: همان، ص17- 18
    4. همان، ص25
    5. همان، ص26
    6. همان، ص26- 27

    منابع مقاله

    فرقتی جوشقانی، ابوتراب بیک، «دیوان ابوتراب بیک فرقتی انجدانی فراهانی»، به کوشش مجتبی برزآبادی فراهانی، تهران، فردوسی، چاپ اول، 1376.

    وابسته‌ها