ابن بذوخ، عمر بن علی

ابن بذوخ
نام کامل	ابن بُذوخ‌، ابوجعفر عمر بن على بن البذوخ قلعى مغربى
نام‌های دیگر	ابن بدوح‌
نام پدر	على
محل زندگی	سوریه
رحلت	576ق‌
طول عمر	بیش از 80 سال
اطلاعات علمی
علایق پژوهشی	پزشکی، حدیث، شعر
برخی آثار	ارجوزه در شرح فصول بقراط، ارجوزه در شرح کتاب تقدمة المعرفة بقراط

ابن بُذوخ‌، یا بدوح‌، ابوجعفر عمر بن على بن البذوخ قلعى مغربى (د 576ق‌/1180م‌)، ابن بذوخ در اواخر سده 5 ق در یکى از قلعه‌های مغرب زاده شد و از این رو به قلعى شهرت یافت.

علایق علمی

در جوانى به دمشق رفت و با مطالعه کتب پزشکى از نظرات پزشکان بزرگ پیشین مانند بقراط، جالینوس‌، دیسکوریدس و ابن سینا، در شناخت بیماری‌ها و درمان آنها آگاهى یافت‌. وی در محله لبادین دمشق دکان عطاری گشود که در آن نسخه مى‌پیچید و ترکیبات دارویى چون قرص‌، حب و گرد مى‌ساخت و بیماران را نیز مى‌پذیرفت‌. ابن بذوخ، ادویة مفرده و مرکبه را خوب مى‌شناخت‌. وی در پایان زندگى ناتوان گردید، چنان‌که از حرکت بازماند. با این‌همه او را بر تخت روان به دکانش مى‌بردند و همچنان به کار مى‌پرداخت‌، اما پس از چندی بینایى خود را نیز از دست داد و خانه نشین شد.

ابن بذوخ به علم حدیث آشنایى داشت و شعر نیز مى‌سرود. ابن ابى‌اصیبعه، ابیاتى از دو قصیده وی را، یکى در مرگ و معاد و طلب آمرزش و دیگری در تمجید از کتب جالینوس نقل کرده است.

وفات

وی بیش از 80 سال زیست و در دمشق درگذشت‌.

آثار

از تألیفات او ارجوزه در شرح فصول بقراط، ارجوزه در شرح کتاب تقدمة المعرفة بقراط، کتاب ذخیرة الألباء المفرد في التألیف عن الأشباه و حاشیه بر قانون ابن سینا را بر شمرده‌اند. حاجى خلیفه‌، کتاب پزشکى دیگری را با عنوان لطائف الأنوار به وی نسبت مى‌دهد. از سرنوشت تألیفات او اطلاعى در دست نیست‌.

منابع مقاله

آل مصطفى، فاطمه، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374.