شرح مبسوط بر مثنوی مولوی: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    | تصویر =NUR.....J1.jpg
    | تصویر =NUR24585J1.jpg
    | عنوان =شرح مبسوط بر مثنوی مولوی (جلد اول و دوم از دفتر اول مثنوی)
    | عنوان =شرح مبسوط بر مثنوی مولوی (جلد اول و دوم از دفتر اول مثنوی)
    | عنوان‌های دیگر =
    | عنوان‌های دیگر =
    |پدیدآورندگان  
    |پدیدآورندگان  
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    [[ربیعی، شمس‌الدین]] (نویسنده)
    [[مولوی، جلال‌الدین محمد]] (نویسنده)
    [[ربیعی، شمس‌الدین]] (شارح)
    |زبان  
    |زبان  
    | زبان =
    | زبان =
    | کد کنگره =
    | کد کنگره =‏‎‏/‎‏ر‎‏2‎‏ش‎‏4‎‏ ‎‏1390 / 5301 PIR
    | موضوع =
    | موضوع =مولوي، جلال الدين محمد بن محمد، 604 - 672ق. مثنوي - نقد و تفسير
    شعر فارسي - قرن 7ق. - تاريخ و نقد
    |ناشر  
    |ناشر  
    | ناشر =نشر آبی  
    | ناشر =نشر آبی  
    | مکان نشر =تهران
    | مکان نشر =تهران
    | سال نشر =1389
    | سال نشر =1390ش. 


    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE.....AUTOMATIONCODE
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE24585AUTOMATIONCODE
    | چاپ =اول
    | چاپ =اول
    | شابک =
    | شابک =978-600-5849-01-1
    | تعداد جلد =
    | تعداد جلد =
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =
    خط ۲۵: خط ۲۷:
    | پیش از =
    | پیش از =
    }}
    }}
    '''شرح مبسوط بر مثنوی مولوی (جلد اول و دوم از دفتر اول مثنوی)''' تألیف [[ربیعی، شمس‌الدین|شمس‌الدین ربیعی]]، این کتاب، بیشتر برگزیده و منتخب دیگر شروح [[مثنوی معنوی|مثنوی]] است.  
    '''شرح مبسوط بر مثنوی مولوی (جلد اول و دوم از دفتر اول مثنوی)''' شرحی از [[ربیعی، شمس‌الدین|شمس‌الدین ربیعی]]، این کتاب، بیشتر برگزیده و منتخب دیگر شروح [[مثنوی معنوی|مثنوی]] است.  


    مؤلف پس از بازنویسی ابیات به نثر ساده و روان که اغلب در یک یا دو سطر انجام گرفته، برای شرح و توضیح مفاهیم، اصطلاحات و دشواری‌های ابیات، اغلب از سایر شرح‌های [[مثنوی معنوی|مثنوی]] و دیگر منابع معتبر دینی استفاده کرده است. به عنوان نمونه، برای شرح و تفسیر واژۀ «نی» که کلیدواژۀ بیت اول [[مثنوی معنوی|مثنوی]] است، پس از برگردان بیت به نثر، تنها عباراتی از شرح‌های [[فروزانفر، بدیع‌الزمان|فروزانفر]]، [[نیکلسون، رینولد الین|نیکلسون]]، [[انقروی، اسماعیل|انقروی]] و کتاب [[لغات و تعبیرات مثنوی]] [[گوهرین، سید صادق|سید صادق گوهرین]] اقتباس و با قید مآخذ هم در آغاز و هم در پاورقی، نقل کرده است. در موارد دیگر غیر از کتاب‌های مذکور از شرح‌های [[اکبرآبادی|اکبر آبادی]]، [[تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی جلال‌الدین محمد بلخی (جعفری)|تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی]] اثر [[جعفری تبریزی، محمدتقی|علامه جعفری]]، [[شرح جامع مثنوی معنوی|شرح جامع]] [[زمانی، کریم|کریم زمانی]]، آثار [[زرین‌کوب، عبدالحسین|عبدالحسین زرین کوب]]، [[دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی|دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]، مآخذ و قصص مثنوی [[فروزانفر، بدیع‌الزمان|فروزانفر]]، نیز استفاده شایان برده است. موارد اقتباس شده گاه در حد یک سطر و گاه به چندین صفحه می‌رسد و آنچه باعث برجستگی و مبسوط شدن این اثر گردیده، همین مسأله است که در لابه‌لای شرح، جهت تبیین و تشریح بعضی مفاهیم کلیدی [[مثنوی معنوی|مثنوی]] و یا مأخذ قصص و تمثیلات [[مثنوی معنوی|مثنوی]]، نوشتار و مقالات مفصلی از دیگر آثار و منابع اقتباس و بدون تصرّف نقل کرده است. برخی از مهم‌ترین و طولانی‌ترین این نوشتار عبارت است از: بحثی پیرامون ابلیس در ۳۴ صفحه برگرفته از [[دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی|دایرةالمعارف بزرگ اسلامی]]؛ تفسیر داستان پادشاه جهود و وزیر مکراندیش او در چهل صفحه، برگرفته از کتاب نردبان شکسته؛ تفسیر عقل در بیست صفحه برگرفته از چند منبع؛ بحشی پیرامون نور در ۳۸ صفحه، اقتباس از کتاب نگاهی به تاریخ علم؛ قضاو قدر و انسان در ۵۸ صفحه، برگرفته از کتاب انسان و سرنوشت و [[دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی|دایرةالمعارف بزرگ اسلامی]]؛ نفس امّاره در ۳۸ صفحه،از کتاب نردبان شکسته؛ مفهوم وحی در ۵۵ صفحه، برگرفته از کتاب تاریخ قرآن؛ گفتار در شأن و منزلت حقوق زن در هشتاد صفحه برگرفته از مجموعه آثار ۲۱ [[شریعتی، علی|علی شریعتی]]؛ بحثی پیرامون شّر در ۳۴ صفحه برگرفته از چند اثر؛ محمد(ص) در تورات و انجیل در شانزده صفحه، اقتباس از کتابی با همین عنوان؛ و....
    مؤلف پس از بازنویسی ابیات به نثر ساده و روان که اغلب در یک یا دو سطر انجام گرفته، برای شرح و توضیح مفاهیم، اصطلاحات و دشواری‌های ابیات، اغلب از سایر شرح‌های [[مثنوی معنوی|مثنوی]] و دیگر منابع معتبر دینی استفاده کرده است. به عنوان نمونه، برای شرح و تفسیر واژۀ «نی» که کلیدواژۀ بیت اول [[مثنوی معنوی|مثنوی]] است، پس از برگردان بیت به نثر، تنها عباراتی از شرح‌های [[فروزانفر، بدیع‌الزمان|فروزانفر]]، [[نیکلسون، رینولد الین|نیکلسون]]، [[انقروی، اسماعیل|انقروی]] و کتاب [[لغات و تعبیرات مثنوی]] [[گوهرین، سید صادق|سید صادق گوهرین]] اقتباس و با قید مآخذ هم در آغاز و هم در پاورقی، نقل کرده است. در موارد دیگر غیر از کتاب‌های مذکور از شرح‌های [[اکبرآبادی|اکبر آبادی]]، [[تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی جلال‌الدین محمد بلخی (جعفری)|تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی]] اثر [[جعفری تبریزی، محمدتقی|علامه جعفری]]، [[شرح جامع مثنوی معنوی|شرح جامع]] [[زمانی، کریم|کریم زمانی]]، آثار [[زرین‌کوب، عبدالحسین|عبدالحسین زرین کوب]]، [[دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی|دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]، مآخذ و قصص مثنوی [[فروزانفر، بدیع‌الزمان|فروزانفر]]، نیز استفاده شایان برده است. موارد اقتباس شده گاه در حد یک سطر و گاه به چندین صفحه می‌رسد و آنچه باعث برجستگی و مبسوط شدن این اثر گردیده، همین مسأله است که در لابه‌لای شرح، جهت تبیین و تشریح بعضی مفاهیم کلیدی [[مثنوی معنوی|مثنوی]] و یا مأخذ قصص و تمثیلات [[مثنوی معنوی|مثنوی]]، نوشتار و مقالات مفصلی از دیگر آثار و منابع اقتباس و بدون تصرّف نقل کرده است. برخی از مهم‌ترین و طولانی‌ترین این نوشتار عبارت است از: بحثی پیرامون ابلیس در ۳۴ صفحه برگرفته از [[دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی|دایرةالمعارف بزرگ اسلامی]]؛ تفسیر داستان پادشاه جهود و وزیر مکراندیش او در چهل صفحه، برگرفته از کتاب نردبان شکسته؛ تفسیر عقل در بیست صفحه برگرفته از چند منبع؛ بحشی پیرامون نور در ۳۸ صفحه، اقتباس از کتاب نگاهی به تاریخ علم؛ قضاو قدر و انسان در ۵۸ صفحه، برگرفته از کتاب انسان و سرنوشت و [[دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی|دایرةالمعارف بزرگ اسلامی]]؛ نفس امّاره در ۳۸ صفحه،از کتاب نردبان شکسته؛ مفهوم وحی در ۵۵ صفحه، برگرفته از کتاب تاریخ قرآن؛ گفتار در شأن و منزلت حقوق زن در هشتاد صفحه برگرفته از مجموعه آثار ۲۱ [[شریعتی، علی|علی شریعتی]]؛ بحثی پیرامون شّر در ۳۴ صفحه برگرفته از چند اثر؛ محمد(ص) در تورات و انجیل در شانزده صفحه، اقتباس از کتابی با همین عنوان؛ و....
    خط ۴۴: خط ۴۶:


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
    [[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
    [[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
    [[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
    [[رده:مقالات جدید(آبان) باقی زاده]]  
    [[رده:مقالات جدید(آبان) باقی زاده]]  
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1402]]

    نسخهٔ ‏۳۰ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۴۱

    شرح مبسوط بر مثنوی مولوی (جلد اول و دوم از دفتر اول مثنوی)
    شرح مبسوط بر مثنوی مولوی
    پدیدآورانمولوی، جلال‌الدین محمد (نویسنده) ربیعی، شمس‌الدین (شارح)
    ناشرنشر آبی
    مکان نشرتهران
    سال نشر1390ش.
    چاپاول
    شابک978-600-5849-01-1
    موضوعمولوي، جلال الدين محمد بن محمد، 604 - 672ق. مثنوي - نقد و تفسير شعر فارسي - قرن 7ق. - تاريخ و نقد
    کد کنگره
    ‏‎‏/‎‏ر‎‏2‎‏ش‎‏4‎‏ ‎‏1390 / 5301 PIR

    شرح مبسوط بر مثنوی مولوی (جلد اول و دوم از دفتر اول مثنوی) شرحی از شمس‌الدین ربیعی، این کتاب، بیشتر برگزیده و منتخب دیگر شروح مثنوی است.

    مؤلف پس از بازنویسی ابیات به نثر ساده و روان که اغلب در یک یا دو سطر انجام گرفته، برای شرح و توضیح مفاهیم، اصطلاحات و دشواری‌های ابیات، اغلب از سایر شرح‌های مثنوی و دیگر منابع معتبر دینی استفاده کرده است. به عنوان نمونه، برای شرح و تفسیر واژۀ «نی» که کلیدواژۀ بیت اول مثنوی است، پس از برگردان بیت به نثر، تنها عباراتی از شرح‌های فروزانفر، نیکلسون، انقروی و کتاب لغات و تعبیرات مثنوی سید صادق گوهرین اقتباس و با قید مآخذ هم در آغاز و هم در پاورقی، نقل کرده است. در موارد دیگر غیر از کتاب‌های مذکور از شرح‌های اکبر آبادی، تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی اثر علامه جعفری، شرح جامع کریم زمانی، آثار عبدالحسین زرین کوب، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مآخذ و قصص مثنوی فروزانفر، نیز استفاده شایان برده است. موارد اقتباس شده گاه در حد یک سطر و گاه به چندین صفحه می‌رسد و آنچه باعث برجستگی و مبسوط شدن این اثر گردیده، همین مسأله است که در لابه‌لای شرح، جهت تبیین و تشریح بعضی مفاهیم کلیدی مثنوی و یا مأخذ قصص و تمثیلات مثنوی، نوشتار و مقالات مفصلی از دیگر آثار و منابع اقتباس و بدون تصرّف نقل کرده است. برخی از مهم‌ترین و طولانی‌ترین این نوشتار عبارت است از: بحثی پیرامون ابلیس در ۳۴ صفحه برگرفته از دایرةالمعارف بزرگ اسلامی؛ تفسیر داستان پادشاه جهود و وزیر مکراندیش او در چهل صفحه، برگرفته از کتاب نردبان شکسته؛ تفسیر عقل در بیست صفحه برگرفته از چند منبع؛ بحشی پیرامون نور در ۳۸ صفحه، اقتباس از کتاب نگاهی به تاریخ علم؛ قضاو قدر و انسان در ۵۸ صفحه، برگرفته از کتاب انسان و سرنوشت و دایرةالمعارف بزرگ اسلامی؛ نفس امّاره در ۳۸ صفحه،از کتاب نردبان شکسته؛ مفهوم وحی در ۵۵ صفحه، برگرفته از کتاب تاریخ قرآن؛ گفتار در شأن و منزلت حقوق زن در هشتاد صفحه برگرفته از مجموعه آثار ۲۱ علی شریعتی؛ بحثی پیرامون شّر در ۳۴ صفحه برگرفته از چند اثر؛ محمد(ص) در تورات و انجیل در شانزده صفحه، اقتباس از کتابی با همین عنوان؛ و....

    از اين اثر، در چهار جلد به صورت دو مجلد به چاپ رسیده است. مجلد اول، شامل شرح ابیات ۱ تا ۱۳۸۹ دفتر اول مثنوی است. روش مؤلف، چنان که ذکر شد، به این صورت است که ابتدا یک یا چند بیت از مثنوی را که نیازی به شرح داشته، ذ کر می‌کند و بعد در داخل پرانتز نثر آن را می‌آورد. در ادامه، در صورت نیاز به شرح و توضیح بیشتر و یا به جهت تناسب موضوع از دیگر آثار نیز، مطالبی را نقل می‌کند. اين اثر بر اساس نسخۀ نیکلسون انجام یافته و فهرست منابع و مآخذ در پاورقی‌ها ذ کر شده است.[۱]


    پانويس

    1. ر.ک: عالمی، محمدعلم، ص298-299


    منابع مقاله

    عالمی، محمدعَلَم، کتاب‌شناسی توصیفی مولانا (شامل جدیدترین تحقیقات و قدیمی‌ترین کتاب‌های مولوی پژوهی)، قم، انتشارات دانشگاه قم، 1392ش.

    وابسته‌ها