ابن ظهیره، ابوبکر بن علی: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    | عنوان = ابوبكر بن‌ على‌ بن‌ ابى‌ البركات‌ محمد بن‌ محمد بن‌ حسين‌ بن‌ على‌ بن‌ احمد بن‌ عطية بن‌ ظهيرة مكى‌؛
    | عنوان = ابوبکر بن‌ على‌ بن‌ ابى‌ البرکات‌ محمد بن‌ محمد بن‌ حسین‌ بن‌ على‌ بن‌ احمد بن‌ عطیه بن‌ ظهیرة مکى‌؛
    | تصویر = NUR00000.jpg
    | تصویر = NUR00000.jpg
    | اندازه تصویر =  
    | اندازه تصویر =  
    | توضیح تصویر =  
    | توضیح تصویر =  
    | نام کامل = ابوبكر بن‌ على‌ بن‌ ابى‌ البركات‌ محمد بن‌ محمد بن‌ حسين‌ بن‌ على‌ بن‌ احمد بن‌ عطية بن‌ ظهيرة مكى‌؛
    | نام کامل = ابوبکر بن‌ على‌ بن‌ ابى‌ البرکات‌ محمد بن‌ محمد بن‌ حسین‌ بن‌ على‌ بن‌ احمد بن‌ عطیة بن‌ ظهیرة مکى‌؛
    | نام‌های دیگر = ابن ظهیره، ابوبكر بن‌ على‌ بن‌ ابى‌ البركات‌، ابوبکر بن علي بن محمد بن محمد بن ظهيرة الشافعي؛
    | نام‌های دیگر = ابن ظهیره، ابوبکر بن‌ على‌ بن‌ ابى‌ البرکات‌، ابوبکر بن علی بن محمد بن محمد بن ظهیرة الشافعی؛
    | لقب = فخرالدین؛
    | لقب = فخرالدین؛
    | تخلص = ابن ظهیره؛
    | تخلص = ابن ظهیره؛
    | نسب = بنومخزوم، قرشی؛
    | نسب = بنومخزوم، قرشی؛
    | نام پدر = علي بن محمد بن محمد بن ظهيرة‌؛
    | نام پدر = علی بن محمد بن محمد بن ظهیرة‌؛
    | ولادت = 838‌ق؛
    | ولادت = 838‌ق؛
    | محل تولد = مکه؛
    | محل تولد = مکه؛
    خط ۲۷: خط ۲۷:
    | پس از =  
    | پس از =  
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    | اساتید = ابن‌ همام‌، عمر، علم‌الدين‌ بلقينى‌، ابن‌ ديري‌، عزالدين‌ حنبلى، محلّى، محمد بن‌ محمد بن‌ مرزوق‌؛  
    | اساتید = ابن‌ همام‌، عمر، علم‌الدین‌ بلقینى‌، ابن‌ دیری‌، عزالدین‌ حنبلى، محلّى، محمد بن‌ محمد بن‌ مرزوق‌؛  
    | مشایخ =‌ ابوالسعادات،‌ ابوالفتح‌ مراغى، شوائطى‌، تقى‌الدين‌ ابن‌ فهد؛
    | مشایخ =‌ ابوالسعادات،‌ ابوالفتح‌ مراغى، شوائطى‌، تقى‌الدین‌ ابن‌ فهد؛
    | معاصرین =  
    | معاصرین =  
    | شاگردان = ‌
    | شاگردان = ‌
    خط ۳۷: خط ۳۷:
    | علایق پژوهشی =  
    | علایق پژوهشی =  
    | سبک نوشتاری =  
    | سبک نوشتاری =  
    | آثار = 1-  غنية الفقير فى‌ حكم‌ حج‌الاجير، 2- كفاية المحتاج‌ الى‌ الدماء الواجبة على‌ المعتمر و الحاج‌؛
    | آثار = 1-  غنیة الفقیر فى‌ حکم‌ حج‌الاجیر، 2- کفایة المحتاج‌ الى‌ الدماء الواجبة على‌ المعتمر و الحاج‌؛
      | وبگاه =  
      | وبگاه =  
    | امضا =  
    | امضا =  
    خط ۴۳: خط ۴۳:
    }}
    }}


    ''' ابوبكر بن‌ على‌ بن‌ ابى‌ البركات‌ محمد بن‌ محمد بن‌ حسين‌ بن‌ على‌ بن‌ احمد بن‌ عطية بن‌ ظهيرة مكى‌‌‌'''
    '''ابوبکر بن‌ على‌ بن‌ ابى‌ البرکات‌ محمد بن‌ محمد بن‌ حسین‌ بن‌ على‌ بن‌ احمد بن‌ عطیة بن‌ ظهیرة مکى‌''' (838 -889ق‌/ 1435-1484م‌)، ملقب‌ به‌ فخرالدین‌، فقیه‌ شافعى‌.  
     
     
    ==معرفی اجمالی==
    اِبْن‌ِ ظَهيره‌، عنوان‌ افراد خاندانى‌ از بنى‌ مخزوم‌ كه‌ در سده‌هاي‌ 9 و 10ق‌/15 و 16م‌ به‌ شهرت‌ رسيدند و در مكه‌ عهده‌دار افتاء، قضا و تدريس‌ بودند. زبيدي‌ به‌ كتابى‌ با عنوان‌ البُدور المُنيرة فى‌ السادة بنى‌ ظهيرة در شرح‌ حال‌ اين‌ خاندان‌ اشاره‌ كرده‌ است‌.
     
    از مهم‌ترين‌ افراد خاندان‌ ابن‌ ظهيره‌:
     
    ابوبكر بن‌ على‌ بن‌ ابى‌ البركات‌ محمد بن‌ محمد بن‌ حسين‌ بن‌ على‌ بن‌ احمد بن‌ عطية بن‌ ظهيرة مكى‌، ملقب‌ به‌ فخرالدين‌ (838 -889ق‌/ 1435-1484م‌)، فقيه‌ شافعى‌.  


    ==خاندان==
    ابن ظَهیره‌، عنوان‌ افراد خاندانى‌ از بنى‌ مخزوم‌ که‌ در سده‌های‌ 9 و 10ق‌/15 و 16م‌ به‌ شهرت‌ رسیدند و در مکه‌ عهده‌دار افتاء، قضا و تدریس‌ بودند. زبیدی‌ به‌ کتابى‌ با عنوان‌ البُدور المُنیرة فى‌ السادة بنى‌ ظهیرة در شرح‌ حال‌ این‌ خاندان‌ اشاره‌ کرده‌ است‌.


    =تحصیلات و دانش=
    =تحصیلات و دانش=
    او در مکه‌ زاده‌ شد و در آنجا رشد کرد و به‌ حفظ قرآن‌ و فراگیری‌ علوم‌ وقت‌ پرداخت‌ و از عمویش‌ ابوالسعادات‌ و ابوالفتح‌ مراغى‌ و شوائطى‌ و تقى‌الدین‌ ابن‌ فهد حدیث‌ شنید و شیوخى‌ چون‌ زین‌الدین‌ زرکشى‌، ابن‌ فرات‌، ابن‌ حجر، مقریزی‌ و عینى‌ به‌ وی‌ اجازه نقل‌ حدیث‌ دادند.


    او در مكه‌ زاده‌ شد و در آنجا رشد كرد و به‌ حفظ قرآن‌ و فراگيري‌ علوم‌ وقت‌ پرداخت‌ و از عمويش‌ ابوالسعادات‌ و ابوالفتح‌ مراغى‌ و شوائطى‌ و تقى‌الدين‌ ابن‌ فهد حديث‌ شنيد و شيوخى‌ چون‌ زين‌الدين‌ زركشى‌، ابن‌ فرات‌، ابن‌ حجر، مقريزي‌ و عينى‌ به‌ وي‌ اجازة نقل‌ حديث‌ دادند.
    فخرالدین‌ همچنین‌ در علوم‌ مختلف‌ چون‌ فقه‌، ادب‌ عرب‌، معانى‌ و بیان‌ و جز آن‌ از برادرش‌ عمر بهره‌ جست‌ و در 858ق‌/1454م‌ در مکه‌ به‌ درس‌ ابن‌ همام‌ نیز حاضر شد.  


    فخرالدين‌ همچنين‌ در علوم‌ مختلف‌ چون‌ فقه‌، ادب‌ عرب‌، معانى‌ و بيان‌ و جز آن‌ از برادرش‌ عمر بهره‌ جست‌ و در 858ق‌/1454م‌ در مكه‌ به‌ درس‌ ابن‌ همام‌ نيز حاضر شد.  
    او در 862ق‌ به‌ قاهره‌ مسافرت‌ کرد و در آنجا از علم‌الدین‌ بلقینى‌، ابن‌ دیری‌ و عزالدین‌ حنبلى‌ حدیث‌ شنید و اصول‌ فقه‌ را نزد محلّى‌ و محمد بن‌ محمد بن‌ مرزوق‌ و دیگران‌ فراگرفت‌.


    او در 862ق‌ به‌ قاهره‌ مسافرت‌ كرد و در آنجا از علم‌الدين‌ بلقينى‌، ابن‌ ديري‌ و عزالدين‌ حنبلى‌ حديث‌ شنيد و اصول‌ فقه‌ را نزد محلّى‌ و محمد بن‌ محمد بن‌ مرزوق‌ و ديگران‌ فراگرفت‌.
    سخاوی‌ که‌ به‌ تفصیل‌ نام‌ استادان‌ و مشایخ‌ وی‌ در علوم‌ مختلف‌ را بیان‌ کرده‌ است‌، مى‌گوید که‌ جمعى‌ از آنان‌ به‌ وی‌ اجازه افتاء و مخصوصاً تدریس‌ دادند.
     
    سخاوي‌ كه‌ به‌ تفصيل‌ نام‌ استادان‌ و مشايخ‌ وي‌ در علوم‌ مختلف‌ را بيان‌ كرده‌ است‌، مى‌گويد كه‌ جمعى‌ از آنان‌ به‌ وي‌ اجازة افتاء و مخصوصاً تدريس‌ دادند.
     
    همو ابن‌ ظهيره‌ را در 871ق‌ ديده‌ و فضل‌ و دانش‌ و نيز مداومت‌ او را در مطالعه‌ و مباحثه‌ با دانشمندان‌ ستوده‌ است‌.  


    همو ابن‌ ظهیره‌ را در 871ق‌ دیده‌ و فضل‌ و دانش‌ و نیز مداومت‌ او را در مطالعه‌ و مباحثه‌ با دانشمندان‌ ستوده‌ است‌.


    ==مشاغل==
    ==مشاغل==
     
    او بارها به‌ قاهره‌ مسافرت‌ کرد و در حجاز به‌ مشاغلى‌ چون‌ ایراد خطابه‌ در مسجد الحرام‌ و مسئولیت‌هایى‌ چون‌ نظارت‌ بر برخى‌ موقوفات‌ و قضا و در جده‌ (بعد از وفات‌ برادرش‌ کمال‌الدین‌ ابوالبرکات‌) گماشته‌ شد.
    او بارها به‌ قاهره‌ مسافرت‌ كرد و در حجاز به‌ مشاغلى‌ چون‌ ايراد خطابه‌ در مسجد الحرام‌ و مسئوليت‌هايى‌ چون‌ نظارت‌ بر برخى‌ موقوفات‌ و قضا و در جده‌ (بعد از وفات‌ برادرش‌ كمال‌الدين‌ ابوالبركات‌) گماشته‌ شد.
     


    ==وفات==
    ==وفات==
     
    او در مکه‌ درگذشت‌ و همچون‌ دیگر اعضای‌ این‌ خاندان‌ در آرامگاه‌ اختصاصى‌ آن‌ خاندان‌ در معلاة به‌ خاکش‌ سپردند.  
     
    او در مكه‌ درگذشت‌ و همچون‌ ديگر اعضاي‌ اين‌ خاندان‌ در آرامگاه‌ اختصاصى‌ آن‌ خاندان‌ در معلاة به‌ خاكش‌ سپردند.  
     


    ==آثار==
    ==آثار==
    از او تنها 2 اثر برجای‌ مانده‌ است‌:
    # غنیة الفقیر فى‌ حکم‌ حج‌الاجیر، که‌ نسخه‌ای‌ از آن‌ در کتابخانه پاریس‌ موجود است‌؛
    # کفایة المحتاج‌ الى‌ الدماء الواجبة على‌ المعتمر و الحاج‌، که‌ نسخه‌هایى‌ از آن‌ در دارالکتب‌ مصر و برلین‌ موجود است‌؛


    از او تنها 2 اثر برجاي‌ مانده‌ است‌:
    کتابى‌ با عنوان‌: بلوغ‌ السول‌ فى‌ احکام‌ بسط روضة الرسول‌، نیز به‌ وی‌ نسبت‌ داده‌ شده‌ است‌. از وصف‌ حاجى‌ خلیفه‌ در مورد این‌ کتاب‌ چنین‌ برمى‌آید که‌ او اصل‌ نسخه‌ را دیده‌ است<ref>ضیائی‌‌، علی اکبر، ج4، ص167</ref>.
     
    1. غنية الفقير فى‌ حكم‌ حج‌الاجير،
     
    كه‌ نسخه‌اي‌ از آن‌ در كتابخانة پاريس‌ موجود است‌؛
     
    2. كفاية المحتاج‌ الى‌ الدماء الواجبة على‌ المعتمر و الحاج‌،
     
    كه‌ نسخه‌هايى‌ از آن‌ در دارالكتب‌ مصر و برلين‌ موجود است‌؛
     
    كتابى‌ با عنوان‌:
     
    بلوغ‌ السول‌ فى‌ احكام‌ بسط روضة الرسول‌،
     
    نيز به‌ وي‌ نسبت‌ داده‌ شده‌ است‌. از وصف‌ حاجى‌ خليفه‌ در مورد اين‌ كتاب‌ چنين‌ برمى‌آيد كه‌ او اصل‌ نسخه‌ را ديده‌ است<ref>ضیائی‌‌، علی اکبر، ج4، ص167</ref>.
     


    == پانویس==
    == پانویس==
    <references/>
    <references/>


    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    ضیائی‌‌، علی اکبر،‌ دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.
    ضیائی‌‌، علی اکبر،‌ دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.


    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    {{وابسته‌ها}}



    نسخهٔ ‏۲۲ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۱۵

    ابوبکر بن‌ على‌ بن‌ ابى‌ البرکات‌ محمد بن‌ محمد بن‌ حسین‌ بن‌ على‌ بن‌ احمد بن‌ عطیه بن‌ ظهیرة مکى‌؛
    NUR00000.jpg
    نام کاملابوبکر بن‌ على‌ بن‌ ابى‌ البرکات‌ محمد بن‌ محمد بن‌ حسین‌ بن‌ على‌ بن‌ احمد بن‌ عطیة بن‌ ظهیرة مکى‌؛
    نام‌های دیگرابن ظهیره، ابوبکر بن‌ على‌ بن‌ ابى‌ البرکات‌، ابوبکر بن علی بن محمد بن محمد بن ظهیرة الشافعی؛
    لقبفخرالدین؛
    تخلصابن ظهیره؛
    نسببنومخزوم، قرشی؛
    نام پدرعلی بن محمد بن محمد بن ظهیرة‌؛
    ولادت838‌ق؛
    محل تولدمکه؛، عربستان سعودی؛
    محل زندگیمکه، جده، قاهره؛
    رحلت889ق‌؛
    مدفنآرامگاه‌ اختصاصى‌ آن‌ خاندان‌ در معلاة؛
    طول عمر51؛
    خویشاوندانابوالسعادات(عمو)، عمر(برادر)، کمال‌الدین ابو‌البرکات(برادر)؛
    دیناسلام؛
    مذهبشافعی‌؛
    پیشهفقیه،‌ خطابه‌ در مسجد الحرام‌، نظارت‌ بر موقوفات، قضاوت؛
    منصبخطابه‌ در مسجد الحرام‌، نظارت‌ بر موقوفات، قضاوت؛
    اطلاعات علمی
    اجازه اجتهاد ازاز برخی اساتید؛
    درجه علمیفقیه‌؛
    اساتیدابن‌ همام‌، عمر، علم‌الدین‌ بلقینى‌، ابن‌ دیری‌، عزالدین‌ حنبلى، محلّى، محمد بن‌ محمد بن‌ مرزوق‌؛
    مشایخ‌ ابوالسعادات،‌ ابوالفتح‌ مراغى، شوائطى‌، تقى‌الدین‌ ابن‌ فهد؛
    شاگردان
    برخی آثار1- غنیة الفقیر فى‌ حکم‌ حج‌الاجیر، 2- کفایة المحتاج‌ الى‌ الدماء الواجبة على‌ المعتمر و الحاج‌؛

    ابوبکر بن‌ على‌ بن‌ ابى‌ البرکات‌ محمد بن‌ محمد بن‌ حسین‌ بن‌ على‌ بن‌ احمد بن‌ عطیة بن‌ ظهیرة مکى‌ (838 -889ق‌/ 1435-1484م‌)، ملقب‌ به‌ فخرالدین‌، فقیه‌ شافعى‌.

    خاندان

    ابن ظَهیره‌، عنوان‌ افراد خاندانى‌ از بنى‌ مخزوم‌ که‌ در سده‌های‌ 9 و 10ق‌/15 و 16م‌ به‌ شهرت‌ رسیدند و در مکه‌ عهده‌دار افتاء، قضا و تدریس‌ بودند. زبیدی‌ به‌ کتابى‌ با عنوان‌ البُدور المُنیرة فى‌ السادة بنى‌ ظهیرة در شرح‌ حال‌ این‌ خاندان‌ اشاره‌ کرده‌ است‌.

    تحصیلات و دانش

    او در مکه‌ زاده‌ شد و در آنجا رشد کرد و به‌ حفظ قرآن‌ و فراگیری‌ علوم‌ وقت‌ پرداخت‌ و از عمویش‌ ابوالسعادات‌ و ابوالفتح‌ مراغى‌ و شوائطى‌ و تقى‌الدین‌ ابن‌ فهد حدیث‌ شنید و شیوخى‌ چون‌ زین‌الدین‌ زرکشى‌، ابن‌ فرات‌، ابن‌ حجر، مقریزی‌ و عینى‌ به‌ وی‌ اجازه نقل‌ حدیث‌ دادند.

    فخرالدین‌ همچنین‌ در علوم‌ مختلف‌ چون‌ فقه‌، ادب‌ عرب‌، معانى‌ و بیان‌ و جز آن‌ از برادرش‌ عمر بهره‌ جست‌ و در 858ق‌/1454م‌ در مکه‌ به‌ درس‌ ابن‌ همام‌ نیز حاضر شد.

    او در 862ق‌ به‌ قاهره‌ مسافرت‌ کرد و در آنجا از علم‌الدین‌ بلقینى‌، ابن‌ دیری‌ و عزالدین‌ حنبلى‌ حدیث‌ شنید و اصول‌ فقه‌ را نزد محلّى‌ و محمد بن‌ محمد بن‌ مرزوق‌ و دیگران‌ فراگرفت‌.

    سخاوی‌ که‌ به‌ تفصیل‌ نام‌ استادان‌ و مشایخ‌ وی‌ در علوم‌ مختلف‌ را بیان‌ کرده‌ است‌، مى‌گوید که‌ جمعى‌ از آنان‌ به‌ وی‌ اجازه افتاء و مخصوصاً تدریس‌ دادند.

    همو ابن‌ ظهیره‌ را در 871ق‌ دیده‌ و فضل‌ و دانش‌ و نیز مداومت‌ او را در مطالعه‌ و مباحثه‌ با دانشمندان‌ ستوده‌ است‌.

    مشاغل

    او بارها به‌ قاهره‌ مسافرت‌ کرد و در حجاز به‌ مشاغلى‌ چون‌ ایراد خطابه‌ در مسجد الحرام‌ و مسئولیت‌هایى‌ چون‌ نظارت‌ بر برخى‌ موقوفات‌ و قضا و در جده‌ (بعد از وفات‌ برادرش‌ کمال‌الدین‌ ابوالبرکات‌) گماشته‌ شد.

    وفات

    او در مکه‌ درگذشت‌ و همچون‌ دیگر اعضای‌ این‌ خاندان‌ در آرامگاه‌ اختصاصى‌ آن‌ خاندان‌ در معلاة به‌ خاکش‌ سپردند.

    آثار

    از او تنها 2 اثر برجای‌ مانده‌ است‌:

    1. غنیة الفقیر فى‌ حکم‌ حج‌الاجیر، که‌ نسخه‌ای‌ از آن‌ در کتابخانه پاریس‌ موجود است‌؛
    2. کفایة المحتاج‌ الى‌ الدماء الواجبة على‌ المعتمر و الحاج‌، که‌ نسخه‌هایى‌ از آن‌ در دارالکتب‌ مصر و برلین‌ موجود است‌؛

    کتابى‌ با عنوان‌: بلوغ‌ السول‌ فى‌ احکام‌ بسط روضة الرسول‌، نیز به‌ وی‌ نسبت‌ داده‌ شده‌ است‌. از وصف‌ حاجى‌ خلیفه‌ در مورد این‌ کتاب‌ چنین‌ برمى‌آید که‌ او اصل‌ نسخه‌ را دیده‌ است[۱].

    پانویس

    1. ضیائی‌‌، علی اکبر، ج4، ص167

    منابع مقاله

    ضیائی‌‌، علی اکبر،‌ دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.

    وابسته‌ها