ابن صغیر: تفاوت میان نسخه‌ها

۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ اوت ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۶: خط ۵۶:


شهرت‌ ابن‌ صغير به‌ سبب‌ تأليف‌ كتاب:
شهرت‌ ابن‌ صغير به‌ سبب‌ تأليف‌ كتاب:
اخبار فى‌ الائمةالرستميين‌ است‌ كه‌ به‌ تاريخ‌ الائمة الرستمية بتاهرت‌ نيز معروف‌ است‌. اين‌ اثر يكى‌ از كهن‌ترين‌ مآخذ در تاريخ‌ اباضيان‌ مغرب‌ است‌.
اخبار فى‌ الائمةالرستميين‌ است‌ كه‌ به‌ تاريخ‌ الائمة الرستمية بتاهرت‌ نيز معروف‌ است‌. اين‌ اثر يكى‌ از كهن‌ترين‌ مآخذ در تاريخ‌ اباضيان‌ مغرب‌ است‌.
كتاب‌ ابن‌ صغير برخلاف‌ آثاري‌ چون‌ تاريخ‌ ابوزكريا، طبقات‌ درجينى‌. و كتاب‌ السير شمّاخى‌ اثر مسلمانى‌ غيراباضى‌ است‌ كه‌ روايات‌ مربوط به‌ خاندان‌ رستمى‌ را جمع‌آوري‌ كرده‌ است‌. با اين‌همه‌ مطالب‌ كتاب‌ بارها مورد استناد مورخانى‌ چون‌ شمّاخى‌ قرار گرفته‌ است‌.
كتاب‌ ابن‌ صغير برخلاف‌ آثاري‌ چون‌ تاريخ‌ ابوزكريا، طبقات‌ درجينى‌. و كتاب‌ السير شمّاخى‌ اثر مسلمانى‌ غيراباضى‌ است‌ كه‌ روايات‌ مربوط به‌ خاندان‌ رستمى‌ را جمع‌آوري‌ كرده‌ است‌. با اين‌همه‌ مطالب‌ كتاب‌ بارها مورد استناد مورخانى‌ چون‌ شمّاخى‌ قرار گرفته‌ است‌.
اگرچه‌ كتاب‌ ابن‌ صغير تاريخى‌ داستانى‌ و روايى‌ و در واقع‌ نوعى‌ تك‌نگاري‌ دربارة تاهرت‌ است‌ كه‌ وي‌ روايات‌ آن‌ را از قول‌ رجال‌ اباضى‌ نقل‌ كرده‌، اما از ديدگاه‌ شناخت‌ برخى‌ حوادث‌ كه‌ مورخان‌ اباضى‌ از آن‌ به‌ سرعت‌ گذشته‌اند، ارزشمند است‌. از آنجا كه‌ در اين‌ كتاب‌ به‌ رويدادهاي‌ خونين‌ سال‌ 296ق‌/909م‌ كه‌ به‌ تخريب‌ تاهرت‌ به‌ دست‌ داعى‌ ابوعبدالله‌ منجر شد، اشاره‌ نشده‌ است‌، احتمال‌ مى‌رود كه‌ ابن‌ صغير آن‌ را در حدود 290ق‌ نوشته‌ باشد. برخى‌ نيز تاريخ‌ تحرير آن‌ را حدود 300ق‌ گفته‌اند;  
اگرچه‌ كتاب‌ ابن‌ صغير تاريخى‌ داستانى‌ و روايى‌ و در واقع‌ نوعى‌ تك‌نگاري‌ دربارة تاهرت‌ است‌ كه‌ وي‌ روايات‌ آن‌ را از قول‌ رجال‌ اباضى‌ نقل‌ كرده‌، اما از ديدگاه‌ شناخت‌ برخى‌ حوادث‌ كه‌ مورخان‌ اباضى‌ از آن‌ به‌ سرعت‌ گذشته‌اند، ارزشمند است‌. از آنجا كه‌ در اين‌ كتاب‌ به‌ رويدادهاي‌ خونين‌ سال‌ 296ق‌/909م‌ كه‌ به‌ تخريب‌ تاهرت‌ به‌ دست‌ داعى‌ ابوعبدالله‌ منجر شد، اشاره‌ نشده‌ است‌، احتمال‌ مى‌رود كه‌ ابن‌ صغير آن‌ را در حدود 290ق‌ نوشته‌ باشد. برخى‌ نيز تاريخ‌ تحرير آن‌ را حدود 300ق‌ گفته‌اند;  
ابن‌ صغير كتاب‌ خود را با اخبار مربوط به‌ ولايت‌ عبدالرحمان‌ بن‌ رستم‌ آغاز مى‌كند و پس‌ از ذكر ولايت‌ عبدالوهاب‌ و كشمكش‌‎هاي‌ دورة فرمانروايى‌ او و نيز ولايت‌ افلح‌ بن‌ عبدالوهاب‌، ابوبكربن‌ افلح‌ و ابويقظان، با شرح‌ دورة ابوحاتم‌ و كشمكش‌هاي‌ او با يعقوب‌ بن‌ افلح‌ و روي‌ كار آمدن‌ يعقوب‌ و حاكميت‌ مجدد ابوحاتم‌، به‌ پايان‌ مى‌برد.
ابن‌ صغير كتاب‌ خود را با اخبار مربوط به‌ ولايت‌ عبدالرحمان‌ بن‌ رستم‌ آغاز مى‌كند و پس‌ از ذكر ولايت‌ عبدالوهاب‌ و كشمكش‌‎هاي‌ دورة فرمانروايى‌ او و نيز ولايت‌ افلح‌ بن‌ عبدالوهاب‌، ابوبكربن‌ افلح‌ و ابويقظان، با شرح‌ دورة ابوحاتم‌ و كشمكش‌هاي‌ او با يعقوب‌ بن‌ افلح‌ و روي‌ كار آمدن‌ يعقوب‌ و حاكميت‌ مجدد ابوحاتم‌، به‌ پايان‌ مى‌برد.
متن‌ كامل‌ اين‌ اثر از روي‌ يگانه‌ نسخة آن‌ در الجزاير، همراه‌ با ترجمة فرانسوي‌ آن‌ به‌ كوشش‌ موتيلينسكى‌ در 1907م‌ در پاريس‌ چاپ‌ و منتشر شده‌ است‌<ref>ديانت‌، على‌اكبر‌، ج4، ص111</ref>.
متن‌ كامل‌ اين‌ اثر از روي‌ يگانه‌ نسخة آن‌ در الجزاير، همراه‌ با ترجمة فرانسوي‌ آن‌ به‌ كوشش‌ موتيلينسكى‌ در 1907م‌ در پاريس‌ چاپ‌ و منتشر شده‌ است‌<ref>ديانت‌، على‌اكبر‌، ج4، ص111</ref>.


۱٬۸۴۶

ویرایش