نخستین اندیشه‌های حدیثی شیعه

نخستین اندیشه‌های حدیثی شیعه
پدیدآوران	گرامی، محمدهادی (نويسنده) پاکتچی، احمد (مقدمه‌نويس)
عنوان‌های دیگر	رویکردها، گفتمان‌ها، انگاره‌ها و جریان‌ها
ناشر	دانشگاه امام صادق (ع)
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1396ش
چاپ	1
شابک	‎978-600-214-609-0
موضوع	احادیث شیعه - تاریخ - حدیث -- تاریخ‌نویسی
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	3ن4گ 128 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

نخستین اندیشه‌های حدیثی شیعه: رویکردها، گفتمان‌ها، انگاره‌ها و جریان‌ها، اثر سید محمدهادی گرامی، پژوهشی است تاریخ‌اندیشگانی به دوره متقدم امامیه (تا 260ق) که نشان می‌دهد گفتمان حدیث در میان حلقه‌های حدیثی و جریان‌های امامیه، چگونه تطور پیدا کرده است.

نویسنده در اثر حاضر، تلاش کرده است تا با کاربست ابزارهایی همچون جریان‌شناسی، تاریخ‌انگاره، توسعه روش‌های تفسیری متن، دوری از پیش‌فرض‌های کلامی، درانداختن طرح‌واره تاریخ و... پژوهشی تاریخ‌اندیشه‌ای، در عین توجه به دغدغه‌های بومی و دینی، فراهم آورد.

این پژوهش نشان می‌دهد از همان نیمه نخست سده اول هجری، گفتمان اختلاف الحدیث میان اصحاب امام علی(ع) و عامه، از نخستین دغدغه‌های جریان متمایل به اهل‌بیت(ع) بود. پس از حادثه کربلا، زمینه شکل‌گیری نخستین حلقه حدیثی در مدینه، توسط حضرت سجاد(ع) فراهم شد. در دوره امام باقر(ع)، گفتمان نقل حدیث گسترش یافت و همچنین گفتمان اسناد مطرح شد. در دوره امام صادق(ع) هویت جمعی امامیه یا جعفریه شکل گرفت.

اثر حاضر، برای جبران بخشی از کمبودها در مطالعات تاریخ اندیشه امامیه در حوزه حدیث طرح‌ریزی شده است. بی‌تردید این پژوهش در خصوص برخی پرسش‌های بی‌پاسخ در تاریخ اندیشه حدیثی امامیه، آفاق جدیدی را فراروی هر پژوهشگر منصفی می‌گشاید.

در اثر حاضر، سه کتاب «رجال کشی»، «رجال نجاشی» و «فهرست شیخ طوسی»، به‌عنوان منابع اصلی، مد نظر قرار گرفته‌اند؛ زیرا نویسنده معتقد است هر آنچه که قرار بوده است در تاریخ تطور اندیشه‌‎های حدیثی امامیه رخ دهد، به احتمال قوی سایه‌ای از آن در این سه کتاب برجای مانده است و بررسی این سه کتاب، ما را به آن تصور کلی خواهد رساند و اگر شواهد دیگری در کتب دیگر باشد، به شکلی نیست که پژوهش حاضر را مخدوش یا نارکارآمد کند.

از جمله ویژگی‌های کتاب، آن است که در آن، تلاش شده است تا متن اصلی گزارش‌هایی که مستندی برای تفسیر تاریخی بوده‌اند و امکان برداشت‌های چندگانه از آنها وجود داشته است و یا بسیار مهم بوده‌اند، در پاورقی آورده شود؛ چه، اینکه همواره یکی از علاقه‌های اصلی خوانندگان چنین پژوهش‌هایی، مراجعه به متن اصلی و بررسی نحوه تفسیر آن است. از سوی دیگر، در چنین شرایطی اگر قرار باشد متن گزارش‌ها به انتهای کتاب یا فصل منتقل شود، خواننده برای پی‌جویی و بررسی آن، دچار مشکل می‌شود.

منابع مقاله

چکیده و درآمد.