الفروق (قرافی)

الفروق(قرافی، احمد بن ادریس)
پدیدآوران	قرافی، احمد بن ادریس (نويسنده) مرکز الدراسات الفقهیة و الإقتصادیة (قاهره) (سایر) سراج، محمد احمد ( محقق) جمعه، علی ( محقق)
عنوان‌های دیگر	أنوار الفروق في أنواء الفروق
ناشر	دار السلام
مکان نشر	مصر - قاهره
سال نشر	1421ق - 2001م
چاپ	1
شابک	‎977-5146-94-1
زبان	عربی
تعداد جلد	4
کد کنگره	1379 /ق4ف4 178/6 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

الفروق یا «أنوار البروق في أنواء الفروق»، تألیف فقیه و اصولی مالکی احمد بن ادریس صنهاجی، معروف به قرافی (684-626ق)، از جمله آثار فقهی است که اختلافات و تمایزات بیش از پانصد قاعده فقهی را دو به دو مطرح کرده است.

نسخه دیگری از این اثر با دو حاشیه در سال 1431 در بیروت منتشر شده است. محتوای کتاب در کتاب‌شناسی این اثر بررسی شده است، ولذا نکاتی درباره این نسخه مطرح می‌شود:

1. در این نسخه مقدمه‌ای تحقیقی ارائه شده که حاوی اطلاعات مفیدی پیرامون کتاب است. محقق، این اثر را از جمله آثار فقهی ارزشمند در تاریخ فقه اسلامی دانسته که منجر به نوعی نواندیشی و تحول در تفکرات فقهی در قرن هفتم و پس از آن در آثار شاطبی، ابن تیمیه و ابن قیم در قرن هشتم هجری گردید‏.
2. شیوه قرافی در توضیح قواعد بر اسلوب مقابله بین دو قاعده برای روشن شدن فرق بین آن دو قاعده بنا شده است‏.
3. قرافی اولین و آخرین فرد در این عرصه نیست، بلکه دیگران (سابق و لاحق بر او) آثار دیگری نیز نوشته‌اند و در آنها اختلافات قواعد فقهی را بر مبنای مذاهب مختلف خاطرنشان کرده‌اند، از جمله: حنفیه (24 اثر)، مالیکه (16 اثر)، شافعیه (17 اثر) و حنابله (9 اثر).‏
4. قرافی در این کتاب، 548 قاعده را در موضوعات مختلف فقهی ذکر کرده است. البته امکان مرتب نمودن آنها مطابق با ابواب فقهی نداشته است؛ چراکه بسیاری از فروع در ابواب مختلف وارد شده است‏.
5. کتاب الفروق قرافی در شیوه و سبک یا در موضوعی که بر آن متمرکز شده از دیگر آثار متمایز است؛ ولذا شروح و مختصرات فراوانی بر این کتاب نوشته شده است. از مشهورترین این آثار کتاب ابن شاط انصاری (متولد 643ق) معروف به «إدرار الشروق علی أنواء الفروق» است که در حاشیه نسخه مطبوع 1431ق، ارائه شده است. همچنین محمدعلی بن حسین مالکی در «تهذيب الفروق و القواعد السنية في الأسرار الفقهية» بر این کتاب تعلیقه نوشته است‏.

منابع مقاله

مقدمه تحقیق.