قصص العلماء: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'ابن بابویه، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'زندگینامه' به 'زندگینامه') |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
مؤلف، سبب نگارش کتاب را احیای نام و مقام و منزلت علمای شیعه می‌داند؛ چراکه برخلاف تذکره‌هایی که در وصف حال شعرا و یا حتی تاریخ نصاری و مجوس نوشته شده است، درباره شرح حال علمای شیعه، که در عصر غیبت ملجأ و مأوای شیعه محسوب می‌شوند، آثار اندکی نوشته شده است و اغلبشان مجهول مانده‌اند.<ref>همان، ص 2</ref> | مؤلف، سبب نگارش کتاب را احیای نام و مقام و منزلت علمای شیعه می‌داند؛ چراکه برخلاف تذکره‌هایی که در وصف حال شعرا و یا حتی تاریخ نصاری و مجوس نوشته شده است، درباره شرح حال علمای شیعه، که در عصر غیبت ملجأ و مأوای شیعه محسوب می‌شوند، آثار اندکی نوشته شده است و اغلبشان مجهول مانده‌اند.<ref>همان، ص 2</ref> | ||
اغلب علمایی که نامشان در این کتاب آمده از مشایخ اجازه و اصحاب تألیف قرن سوم تا اواخر قرن سیزدهم‌اند و بیش از شصت درصد آنان به دوره صفویه و پس از آن تعلق دارند. به‌علاوه، چنانچه [[تنکابنی، محمد بن سلیمان|تنکابنی]] اشاره کرده، شرح‌حال شمار زیادی از عالمان نیز به مناسبت ذکر شده است. [[تنکابنی، محمد بن سلیمان|تنکابنی]] چهارمین | اغلب علمایی که نامشان در این کتاب آمده از مشایخ اجازه و اصحاب تألیف قرن سوم تا اواخر قرن سیزدهم‌اند و بیش از شصت درصد آنان به دوره صفویه و پس از آن تعلق دارند. به‌علاوه، چنانچه [[تنکابنی، محمد بن سلیمان|تنکابنی]] اشاره کرده، شرح‌حال شمار زیادی از عالمان نیز به مناسبت ذکر شده است. [[تنکابنی، محمد بن سلیمان|تنکابنی]] چهارمین زندگینامه را به معرفی تفصیلی خود و آثارش اختصاص داده است. وی در این کتاب علاوه بر شرح‌حال علما و بیان پاره‌ای نصایح و مواعظ در ضمن آنها، مناظرات و حکایاتی بدیع از دانشمندان نقل کرده و به شرح‌حال کسانی مانند [[سید علی‌محمد باب]] و شیخ [[احسائی، احمد بن زین‌الدین|احمد احسایی]] و نقد و رد آرای آنان پرداخته است. این کتاب به تعبیر مؤلف حاصل محفوظات، شنیده‌ها و تتبع پنجاه ساله اوست که در 1290ق در مدت سه ماه نوشته است. برخی از مطالب آن نیز با کتاب مختصر وی در همین زمینه به نام تذکرة‌العلماء مشترک است.<ref>سلمانی، پرویز، ص304؛ متن کتاب، ص453</ref> | ||
وی در کنار اشاره اجمالی به زندگینامه افراد، نام اساتید و شاگردان و آثار و حتی کرامات برخی از ایشان را آورده است. از جمله شخصیّت‌های مشهوری که وی شرح حال ایشان را در این کتاب ذکر کرده می‌توان به [[صاحب جواهر، محمدحسن|شیخ محمدحسن صاحب‌جواهر]]، [[کنی تهرانی، علی|ملاعلی کنی]]، [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|ملا احمد]] و [[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|ملا محمّدمهدی نراقی]]، [[شفتی بیدآبادی، سید محمدباقر|سید محمّدباقر شفتی]]، [[بحرالعلوم، سید محمدمهدی بن مرتضی|سید مهدی بحرالعلوم]]، [[کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر|شیخ جعفر کاشف‌الغطاء]]، [[مجلسی، محمدتقی|محمدتقی]] و [[مجلسی، محمدباقر|محمدباقر مجلسی]]، [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایی]]، [[شهید اول، محمد بن مکی|شهید اول]] و [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|ثانی]]، [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|آقا حسین خوانساری،]] [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلی سینا]]، [[ابن طاووس، علی بن موسی|سید بن طاووس]]، [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقّق کرکی]]، [[کلینی، محمد بن یعقوب|کلینی]]، [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]، [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سید رضی]] و [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی علم‌الهدی]]، [[طوسی، محمد بن حسن|خواجه نصیرالدّین طوسی]]، [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|شیخ صدوق]]، [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فیض کاشانی]]، [[طبرسی، فضل بن حسن|شیخ طبرسی]]، [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّی]]، [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشی]] و [[کشی، محمد بن عمر|کشّی]] اشاره کرد. | وی در کنار اشاره اجمالی به زندگینامه افراد، نام اساتید و شاگردان و آثار و حتی کرامات برخی از ایشان را آورده است. از جمله شخصیّت‌های مشهوری که وی شرح حال ایشان را در این کتاب ذکر کرده می‌توان به [[صاحب جواهر، محمدحسن|شیخ محمدحسن صاحب‌جواهر]]، [[کنی تهرانی، علی|ملاعلی کنی]]، [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|ملا احمد]] و [[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|ملا محمّدمهدی نراقی]]، [[شفتی بیدآبادی، سید محمدباقر|سید محمّدباقر شفتی]]، [[بحرالعلوم، سید محمدمهدی بن مرتضی|سید مهدی بحرالعلوم]]، [[کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر|شیخ جعفر کاشف‌الغطاء]]، [[مجلسی، محمدتقی|محمدتقی]] و [[مجلسی، محمدباقر|محمدباقر مجلسی]]، [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایی]]، [[شهید اول، محمد بن مکی|شهید اول]] و [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|ثانی]]، [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|آقا حسین خوانساری،]] [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلی سینا]]، [[ابن طاووس، علی بن موسی|سید بن طاووس]]، [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقّق کرکی]]، [[کلینی، محمد بن یعقوب|کلینی]]، [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]، [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سید رضی]] و [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی علم‌الهدی]]، [[طوسی، محمد بن حسن|خواجه نصیرالدّین طوسی]]، [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|شیخ صدوق]]، [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فیض کاشانی]]، [[طبرسی، فضل بن حسن|شیخ طبرسی]]، [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّی]]، [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشی]] و [[کشی، محمد بن عمر|کشّی]] اشاره کرد. | ||
نسخهٔ ۵ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۵۳
| قصص العلماء | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | تنکابنی، محمد بن سلیمان (نويسنده) |
| ناشر | علميه اسلاميه |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | شیعه - سرگذشت‌نامه - فقیهان - شیعه - مجتهدان و علما - سرگذشت‌نامه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ت9ق6 55/2 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
قصص العلماء اثر میرزا محمد تنکابنی (1234/1235- 1302ق)، زندگینامه و احوال و آثار 155 نفر از علمای شیعه به زبان فارسی است که به گفته مؤلف، به‌ترتیب اجازات و ازمنه و اعصار، نام آنها را ذکر و شرح حالشان را بیان کرده است.[۱]
مؤلف، سبب نگارش کتاب را احیای نام و مقام و منزلت علمای شیعه می‌داند؛ چراکه برخلاف تذکره‌هایی که در وصف حال شعرا و یا حتی تاریخ نصاری و مجوس نوشته شده است، درباره شرح حال علمای شیعه، که در عصر غیبت ملجأ و مأوای شیعه محسوب می‌شوند، آثار اندکی نوشته شده است و اغلبشان مجهول مانده‌اند.[۲]
اغلب علمایی که نامشان در این کتاب آمده از مشایخ اجازه و اصحاب تألیف قرن سوم تا اواخر قرن سیزدهم‌اند و بیش از شصت درصد آنان به دوره صفویه و پس از آن تعلق دارند. به‌علاوه، چنانچه تنکابنی اشاره کرده، شرح‌حال شمار زیادی از عالمان نیز به مناسبت ذکر شده است. تنکابنی چهارمین زندگینامه را به معرفی تفصیلی خود و آثارش اختصاص داده است. وی در این کتاب علاوه بر شرح‌حال علما و بیان پاره‌ای نصایح و مواعظ در ضمن آنها، مناظرات و حکایاتی بدیع از دانشمندان نقل کرده و به شرح‌حال کسانی مانند سید علی‌محمد باب و شیخ احمد احسایی و نقد و رد آرای آنان پرداخته است. این کتاب به تعبیر مؤلف حاصل محفوظات، شنیده‌ها و تتبع پنجاه ساله اوست که در 1290ق در مدت سه ماه نوشته است. برخی از مطالب آن نیز با کتاب مختصر وی در همین زمینه به نام تذکرة‌العلماء مشترک است.[۳]
وی در کنار اشاره اجمالی به زندگینامه افراد، نام اساتید و شاگردان و آثار و حتی کرامات برخی از ایشان را آورده است. از جمله شخصیّت‌های مشهوری که وی شرح حال ایشان را در این کتاب ذکر کرده می‌توان به شیخ محمدحسن صاحب‌جواهر، ملاعلی کنی، ملا احمد و ملا محمّدمهدی نراقی، سید محمّدباقر شفتی، سید مهدی بحرالعلوم، شیخ جعفر کاشف‌الغطاء، محمدتقی و محمدباقر مجلسی، شیخ بهایی، شهید اول و ثانی، آقا حسین خوانساری، ابوعلی سینا، سید بن طاووس، محقّق کرکی، کلینی، شیخ مفید، سید رضی و سید مرتضی علم‌الهدی، خواجه نصیرالدّین طوسی، شیخ صدوق، فیض کاشانی، شیخ طبرسی، علامه حلّی، نجاشی و کشّی اشاره کرد.
پانویس
منابع مقاله
- متن کتاب.
- سلمانی، پرویز، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، جلد 8، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1383.