تحلیلی بر سرگذشت تاریخی زن

تحلیلی بر سرگذشت تاریخی زن
پدیدآوران	ایروانی، شهین
ناشر	دریا
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1384ش
چاپ	1
زبان	فارسی
تعداد جلد	1

تحلیلی بر سرگذشت تاریخی زن، اثر شهین ایروانی با هدف یافتن جای پای تاریخ بر سرنوشت امروزی زن تدوین شده است

برای تحقیق درهر زمینه‌ای، اشرافی نسبی به تاریخچه آن لازم است و بی‌تردید، گذشته هر موجودی برکیفیت حضور فعلی‌اش مؤثراست. انسان نیز متأثر از تاریخ خویش است. هر فرد، ازگذشته خود و اعضای خانواده خویش، همچنین از اندیشه‌ها و شیوه تربیت حاکم بر محیط و رفتار اعضای خانواده با یکدیگر متأثر است. انسان به همان نسبت، از خانواده بزرگش، جامعه و از تاریخ بشری نیز تأثیر می‌پذیرد. اگر این اثرپذیری را باور داشته باشیم، به ضرورت پرداختن به حیات تاریخی زن نیز پی می‌بریم. زن نیز مظهر تاریخ و گذشته نوع بشر به‌ویژه جنس خویش است. ازاین‌رو، برای دریافت موقعیت فعلی‌ زن، باید به دریافت صحیحی از موقعیت تاریخی‌اش و آنچه بر او گذشته است، رسید.

نویسنده برآن است تا با جست‌وجو درتاریخ، از نقل صِرف رویدادهایی که بر زن گذشته، فراتر رود و با شناخت پدیدارهایی که همواره با زندگی این جنس عجین بوده، به تحلیل آثار عمیق آنها بر شخصیت وی و چگونگی رویارویی مرد و جامعه با او، بپردازد تا امکان یافتن پاسخ این پرسش مهم افزایش یابد که سهم تاریخ در ساخت هویت زن امروز به‌ویژه زن مسلمان چقدر است؟

این مجموعه درچند بخش تنظیم شده است. نگارنده، نخست سرنوشت زنان را با توجه به تفاوت‌ها و اشتراک‌ها در زندگی تاریخی، در سه دسته اصلی (زنان جوامع بدوی، زنان متمدن و زنان مسلمان) بررسی و شرایط آنها از گذشته تا حال را تحلیل کرده است. آن‌گاه درباره پدیده‌های تاریخی مؤثر برسرنوشت زنان چون (بردگی زن؛ اسارت و هتک حرمت از زن؛ روش برخورد و نحوه زندگی حکام و خلفا و گرایش آنها به زن‌بارگی، عیاشی و فساد اخلاقی؛ ایجاد فضای ناامن اجتماعی به‌دلیل گسترش فحشا درجامعه؛ پدیده «ازدواج مصلحتی و حکومتی»؛ پدیده «حرمسرا‌»؛ ناتوانی زن از شرکت در جنگ همپای مرد، به واسطه ضعف قوای جسمی؛ و نقش زن در سیاست) بحث شده است.

همچنین، آثار و پی‌آمدهای چنین پدیده‌های ریشه‌داری که زن تا دوره معاصر با آن روبه‌رو بوده، با عنوان‌هایی چون آثار روانی حوادث تاریخی بر زن؛ آثار حوادث تاریخی مربوط به زن بر مرد؛ آثار سیر حیات تاریخی زن بر اجتماع و دو چهره متفاوت از زن مسلمان (زن مسلمان و چهره رشدیافته او و روش اسلام در پا بر جا داشتن زن مسلمان) بررسی شده است. در پایان نیز به تحولات ناشی از ورود فرهنگ غرب به کشورهای مسلمان و در نتیجه وضعیت زن در ایران پیش و پس از انقلاب اسلامی به اختصار توجه شده است.

منابع مقاله

حبیبی، سلمان، کتاب‌شناسی توصیفی زن و خانواده، قم، انتشارات دفتر عقل، چاپ یکم، 1387ش.